این تفکر اشتباه است؛ پس چه چیز باعث درد می‌شود؟

- فعالیت ورزشی به خصوص در اوایل شروع یک حرکت جدید، همراه با درد زیاد در پایان جلسه ورزشی یا ساعات و روزی پس از آن است. جه چیز باعث این درد می‌شود؟ اگر بین تمرین ورزشی، زمان زیادی بگذاریم، این درد تکرار می‌شود.

یک سوء تفاهم رایج این است که چنین درد‌هایی به دلیل تجمع اسید لاکتیک در عضلات ایجاد می‌شوند.

ولی تحقیقات نشان می‌دهد که اسید لاکتیک هیچ ارتباطی با این درد ندارد. حقیقت بسیار جالب‌تر، اما در عین حال کمی پیچیده‌تر است.

در واقع ده‌ها سال است که می‌دانیم اسید لاکتیک هیچ ارتباطی با درد عضلانی بعد از ورزش ندارد. اما هنوز هم از برخی مربی‌ها یا در لابلای نشریات این مطلب را می‌شنویم یا می‌خوانیم.

در واقع سلول‌ها لاکتات تولید می‌کنند، نه اسید لاکتیک. این فرآیند در واقع مترادف با تجمع اسید در عضلات و جریان خون نیست. باعثش هم نمی‌شود.

لاکتات برای ماهیچه‌هایی که هنگام ورزش استفاده می‌کنید، مشکلات عمده‌ای ایجاد نمی‌کند. اصلا اگر این لاکتات نباشد، کار خراب‌تر می‌شود.

لاکتات دلیل درد شما چند روز پس از افزایش وزنه یا ورزش پس از یک استراحت طولانی نیست.

هنگامی که ورزش می‌کنید، واکنش‌های شیمیایی زیادی در سلول‌های عضلانی شما رخ می‌دهد. تمام این واکنش‌های شیمیایی باعث تجمع محصولات جانبی می‌شود که باعث ورود آب به سلول‌ها می‌شود. این امر باعث می‌شود فشار داخل و بین سلول‌های عضلانی افزایش یابد.

این فشار همراه با حرکت مولکول‌ها از سلول‌های عضلانی می‌تواند پایانه‌های عصبی را تحریک کرده و باعث ایجاد ناراحتی در حین ورزش شود.

درد و ناراحتی که گاهی ساعت‌ها تا چند روز پس از یک ورزش شدید احساس می‌کنید، فهرست دلایل متفاوتی دارد.

اگر بیش از حد معمول یا روتین خود ورزش کنید، می‌توانید آسیب میکروسکوپی به عضلات و اتصالات آن‌ها به تاندون‌ها وارد شده باشد و باعث درد شود.

چنین آسیبی باعث آزاد شدن یون‌ها و سایر مولکول‌ها از ماهیچه‌ها می‌شود و باعث تورم موضعی و تحریک انتهای عصبی می‌شود.

به این فرایند “درد عضلانی تأخیری” یا DOMS گفته می‌شود.

آسیب در طول تمرین رخ می‌دهد و پاسخ حاصل به آسیب طی یک تا دو روز آینده ایجاد می‌شود و اگر آسیب شدید باشد طولانی‌تر از این هم می‌شود.

خبر خوب این است که عضلات شما به سرعت با فعالیتی سازگار می‌شوند که در ابتدا باعث ایجاد درد عضلانی با تأخیر می‌شود.

بنابراین، نباید زیاد صبر کنید تا درد کلا محو شود و حداکثر ۲ هفته باید فاصله شما با جلسه ورزش شدید به تاخیر بیفتد. دفعه بعد که همان فعالیت را انجام می‌دهید، آسیب و ناراحتی بسیار کمتری خواهید داشت.

اگر هدف ورزشی دارید (مانند انجام یک پیاده روی طولانی یا تکمیل یک نیمه ماراتن)، مطمئن شوید که این هدف واقع بینانه است و می‌توانید با تمرین در طول چند ماه به آن دست پیدا کنید.

چنین تمرینی به تدریج سازگاری‌های عضلانی لازم را برای جلوگیری از شروع درد عضلانی با تأخیر ایجاد می‌کند.

در نهایت، «اسید لاکتیک» را از واژگان تمرینی خود حذف کنید. نقش فرضی آن در ایجاد درد عضلانی افسانه‌ای است که مدت‌هاست دوره انقضایش به سر رسیده!

رابرت اندرو رابرگز، دانشیار – فیزیولوژی ورزش، دانشگاه صنعتی کوئینزلند و ساموئل ال. تورنس، کاندیدای دکترا، دانشگاه صنعتی کوئینزلند.

21458/ع