سهشنبه ۰۲ بهمن ۱۴۰۳
بازدید:۳۴۹۴
فقها و علمای بزرگ شیعه معتقدند که بی‌احترامی به قبور مومنین، آزار رساندن به قبرستان‌ها و ریختن زباله‌ها و خاشاک در مکان‌های دفن مومنان، ممنوع و حرام است. این بی‌احترامی چه در سطح کلی قبرستان باشد یا تنها نسبت به یک قبر خاص، تفاوتی ندارد و از نظر شرعی گناه محسوب می‌شود.به گزارش صدآنلاین، همچنین، اگر راه رفتن روی قبر به عنوان جسارت به قبور مومنین تلقی شود، مانند ریختن خاشاک در قبرستان است و حرام خواهد بود. در این زمینه، ملاک اصلی در جواز یا عدم جواز عمل، میزان احترام یا بی‌احترامی به قبور است. اگر کسی قصد توهین داشته باشد و عمداً روی قبر راه برود یا بنشیند، این کار حرام است. اما اگر هیچ قصد بی‌احترامی نباشد، مثلاً در اثر ازدحام جمعیت یا به دلیل وضعیت نامناسب قبور که باعث می‌شود پا گذاشتن بر روی آن‌ها اجتناب‌ناپذیر باشد، ایرادی ندارد.
نظر مراجع تقلید:
- آیت‌الله مکارم شیرازی: راه رفتن روی قبرها حرام نیست، اما بهتر است از این کار اجتناب شود.
- آیت‌الله خامنه‌ای: اگر این عمل موجب بی‌احترامی باشد، اشکال دارد. اگر روی قبرها نام خدا یا آیات قرآن نوشته باشد، پا گذاشتن بر آن‌ها جایز نیست، ولی اگر این موارد نباشد و بی‌احترامی نباشد، مشکلی ندارد.
در روایات:
در منابع روایی آمده است که امام موسی بن جعفر (علیه‌السلام) فرموده‌اند: «وقتی به قبرستان وارد می‌شوید و بر روی قبور راه می‌روید، اگر صاحب قبر مومن باشد، پا گذاشتن بر قبر او موجب آرامش و راحتی خواهد بود، اما اگر صاحب قبر منافق باشد، پا گذاشتن بر قبر موجب افزایش عذاب او خواهد شد.»
این روایت نشان نمی‌دهد که حتما باید بر روی قبور پا بگذاریم، بلکه در حقیقت اشاره به این است که اگر از روی بی‌توجهی روی قبور راه برویم، گناهی نیست. همچنین، در روایت به دفن کفار و مشرکین در قبرستان مومنان اشاره نشده، که این می‌تواند نشان‌دهنده عدم جواز دفن کفار در قبرستان مومنان باشد.
آب ریختن روی قبر:
یکی از مستحبات پس از دفن میت، ریختن آب روی قبر است. طبق روایات، آب باید از طرف سر میت بر روی قبر ریخته شود تا از عذاب میت کاسته شود. امام صادق (علیه‌السلام) فرمودند که تا زمانی که خاک قبر نم داشته باشد، عذاب از میت برداشته می‌شود. برخی از فقها نیز گفته‌اند که این عمل را می‌توان هر زمان که به زیارت قبور می‌روید، انجام دهید.