در کودکی، اولین تجربههای ما از دروغ گفتن معمولاً به دلیل ترس از مجازات است. کودک ممکن است به والدین خود بگوید که تکالیفش را انجام داده، در حالی که در واقعیت مشغول بازی بوده است. این دروغهای شاید ساده و بیضرر به نظر بیایند، اما نشاندهنده اولین تلاشهای ما برای محافظت از خود در برابر عواقب ناخوشایند هستند.
کودکان خردسال نیز گاهی به دلیل قدرت تخیل بالا و ناتوانی در تفکیک بین واقعیت و خیال، دروغ میگویند. در این سن، تخیل بخش مهمی از زندگی کودکان است و آنها گاهی داستانهایی میسازند که برایشان واقعی به نظر میرسد.
با گذر زمان و ورود به دوران نوجوانی و بزرگسالی، دروغهای ما پیچیدهتر و گاهی همراه با پیامدهای جدیتری میشوند. اضطراب و خجالت از گذشته، احساس پشیمانی و ترس از افشای اطلاعات شخصی میتواند ما را وادار به پنهان کردن حقیقت کند. چند نفر از ما این تجربه را نداشتهایم که در جمعهای اجتماعی برای فرار از خجالت یا کاهش اضطراب، داستانی متفاوت از حقیقت را بیان کنیم؟ یا برای جلوگیری از ناراحتی یا ایجاد درگیری، احساسات واقعی خود را پنهان کنیم؟
در روابط بین فردی نیز، دروغ میتواند نقش مهمی ایفا کند. گاهی از ترس ایجاد اختلاف یا ناراحتی، حقیقت را پنهان میکنیم. برای مثال، یک فرد ممکن است به خاطر حفظ صلح و آرامش در خانه، احساسات واقعی خود را درباره رفتارهای شریک زندگیاش بیان نکند. این نوع دروغها، اگرچه ممکن است به طور موقت از ناراحتی جلوگیری کنند، اما در بلندمدت میتوانند به روابط آسیب برسانند.
انسانها همچنین به دلایل اجتماعی دروغ میگویند. همه ما تمایل داریم که توسط دیگران پذیرفته شویم و گاهی برای دستیابی به این پذیرش، مجبور به دروغ گفتن میشویم. ممکن است وانمود کنیم به موضوعی علاقه داریم که در گروهی خاص پرطرفدار است تا در بین آنها پذیرفته شویم و بتوانیم به جمعشان وارد شویم، یا در شبکههای اجتماعی مطالبی منتشر کنیم که بازتابدهنده باورها و علایق واقعی ما نیستند و صرفا برای کسب مقبولیت اجتماعی این کارها را میکنیم.
انگیزههای اقتصادی و کسب منفعت نیز میتوانند ما را به دروغ گفتن سوق دهند. در محیطهای رقابتی، مانند محل کار یا بازار کسب و کار، افراد ممکن است ادعاهای نادرستی درباره موفقیتهای گذشته خود بکنند تا فرصتهای جدیدی به دست آورند. این نوع دروغها میتوانند به طور موقت مزایای قابل توجهی به همراه داشته باشند، اما معمولاً در بلندمدت اعتماد دیگران را از بین میبرند.
در این میان دروغهای سفید یا بیضرر نیز وجود دارند که هدفشان محافظت از احساسات و عواطف دیگران است. ممکن است به یک دوست بگوییم که مدل موی جدیدش عالی به نظر میرسد، حتی اگر واقعاً اینطور فکر نکنیم. یا والدین ممکن است برای محافظت از کودک خردسال خود، درباره مرگ یکی از عزیزان حقیقت را نگویند.
دروغ گفتن، در نهایت، بخشی از رفتار انسانی است که با پیچیدگیهای روانی و اجتماعی همراه است. با این حال، اهمیت صداقت و شفافیت را نباید نادیده گرفت، زیرا این ارزشها پایههای اعتماد و روابط سالم را تشکیل میدهند. هرچند ممکن است دروغ گفتن گاهی راهی برای محافظت از خود و دیگران باشد، اما صداقت است که در نهایت باعث ایجاد پیوندهای عمیقتر و پایدارتر بین انسانها میشود.
منبع: تبیان
انتهای پیام/