فراتر از تمرکز؛ «تعامل لحظه‌ای و شبکه‌ای خُرد» کلید برنامه ریزی نوین فرهنگی در شهرداری تهران

به گزارش صد آنلاین، دکتر سید احمد علوی، در پیامی که بازتاب‌دهنده تحولات نوین در مدیریت شهری است، بر لزوم گذار از پارادایم‌های سنتی حکمرانی فرهنگی در تهران تأکید ورزید. طبق اظهارات ایشان، ساختارهای متمرکز و سلسله‌مراتبی که پیشتر مبنای تصمیم‌گیری‌های فرهنگی بوده‌اند، دیگر پاسخگوی پیچیدگی‌ها و تنوع فرهنگی زیست شهری معاصر نیستند.

وی راهکار استراتژیک را در اتخاذ رویکرد «تعامل لحظه‌ای و شبکه‌ای خُرد» جستجو می‌کند. این مفهوم، دلالت بر سیستمی پویا دارد که در آن تصمیمات فرهنگی بر اساس داده‌های بلادرنگ (Real-time) و ارتباطات افقی میان بازیگران مختلف فرهنگی اتخاذ می‌شود، نه صرفاً از بالا به پایین.

محوری‌ترین عنصر این گذار، فعال‌سازی حداکثری سمن‌ها و گروه‌های مردمی تعریف شده است. دکتر علوی این نهادهای مردمی را نه صرفاً مجریان طرح‌ها، بلکه «حسگرهای فرهنگی» نظام حکمرانی می‌داند. این حسگرها قادرند نوسانات، نیازهای نوظهور، و شکاف‌های معنایی میان سیاست‌های رسمی و واقعیت زیسته شهروندان را به سرعت شناسایی و منعکس کنند.

به گفته رئیس کمیته مشارکت‌های مردمی شورا، همسویی سیاست‌ها با تجربه زیسته شهروندان (Lived Experience) تنها از طریق این سازوکارهای مشارکتی عمیق امکان‌پذیر است. این همسویی، به‌طور مستقیم بر «مشروعیت فرهنگی» نهادهای تصمیم‌گیرنده اثر می‌گذارد؛ به این معنی که هرچه مشارکت مردمی در فرآیند تولید سیاست بیشتر باشد، پذیرش و اجرای آن سیاست در سطح جامعه نیز عمیق‌تر و پایدارتر خواهد بود.

این نگاه، حکمرانی فرهنگی را از یک فرآیند «امری» به یک «فرآیند اجماعی» تبدیل می‌کند و نشان‌دهنده تمایل شورای شهر به ایجاد یک ماتریس مشارکت مردمی است که در آن، شهروندان به عنوان شرکای فعال در تولید هویت و فضای فرهنگی پایتخت شناخته می‌شوند. این رویکرد، گامی مهم در راستای تحقق مفهوم «فرهنگ شهر» به عنوان فضایی مشترک و بازتولید شونده توسط ساکنان آن است.