جمعه ۰۳ اسفند ۱۴۰۳
بازدید:۳۱۸
اصول دین، به اعتقادات پایه‌ای و اساسی در دین اسلام اشاره دارد که باور به آن‌ها برای مسلمان بودن ضروری است. در مقابل، فروع دین شامل دستورات عملی و عبادات است. اصول دین از مواردی چون توحید، نبوت، معاد، عدل و امامت تشکیل می‌شود که دو مورد آخر مختص شیعیان است.به گزارش صدانلاین، اصول دین باید از طریق تحقیق و تفکر شخصی درک شود و نمی‌توان به طور صرف به تقلید از دیگران پرداخت. هر فرد باید به طور مستقل و با تفکر به این اصول برسد.
اصول دین در مذهب شیعه
در مذهب شیعه، اصول دین به پنج بخش تقسیم می‌شود:
توحید: یگانگی و یکتایی خداوند
نبوت: پیامبری حضرت محمد (ص) و دیگر پیامبران الهی
معاد: اعتقاد به روز قیامت و زندگی پس از مرگ
عدل: خداوند تمام افعال خود را بر اساس عدل و دادگری انجام می‌دهد
امامت: پس از پیامبر اسلام (ص)، دوازده امام معصوم مسئول هدایت مسلمانان هستند
طبق باور شیعه، اصول دین بر اساس توحید شکل می‌گیرد و نبوت و معاد از توابع آن هستند. همچنین عدل و امامت نیز از اصول دیگر دین به شمار می‌آیند.
اصول دین در مذهب اهل سنت
در مذهب اهل سنت، اصول دین به سه بخش محدود می‌شود: توحید، نبوت، و معاد.
اصول دین در مذهب معتزله
مذهب معتزله اصول دین را به پنج مورد تقسیم کرده است:
توحید صفاتی: صفات خداوند با ذات او یکسان است.
عدل: عدل بر اساس قبح و حسن عقلی ثابت می‌شود.
وعد و وعید: اعتقاد به پاداش و عذاب الهی.
منزلتی میان دو منزلت: کسانی که گناه کبیره انجام می‌دهند نه مؤمنند و نه کافر.
امر به معروف و نهی از منکر: ترویج خوبی‌ها و جلوگیری از بدی‌ها.
منشا انتخاب اصول دین
در قرآن و احادیث به طور مستقیم به اصول دین اشاره‌ای نشده است. به نظر می‌رسد که این بحث توسط علما در نیمه دوم قرن اول هجری مطرح شده است. با این حال، برخی احادیث به پایه‌ها و ارکانی که اسلام بر آن‌ها استوار است اشاره دارند.
اصول دین در احادیث
پیامبر اسلام (ص) در حدیثی فرمودند: "اسلام بر پنج پایه استوار است: شهادت به توحید و نبوت پیامبر، نماز، زکات، حج و روزه ماه رمضان." امام صادق (ع) نیز در پاسخ به سؤال در مورد اعتقادات اسلامی که باید بدان‌ها ایمان داشت، فرمودند: "ایمان به توحید و نبوت پیامبر (ص)، پذیرش آنچه از جانب خدا آمده، پرداخت زکات و تن دادن به ولایت آل محمد (ص)."
انکار اصول دین چه حکمی دارد؟
انکار هر یک از اصول دین، از جمله توحید، نبوت و معاد، موجب کفر می‌شود. البته اگر فردی به علت شبهه‌ای یکی از این اصول را انکار کند، حکم آن متفاوت است. همچنین، منکر عدل و امامت کافر نیست اما دیگر شیعه محسوب نمی‌شود.
تقیه در اصول دین
در مواردی که فرد مجبور به تقیه برای حفظ جان خود شود، این عمل مشروع است، به ویژه زمانی که در معرض خطر یا تهدید قرار گیرد.