بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وآلِ مُحَمَّدٍ وعَجِّلْ فَرَجَهُمْ
همه میدانیم که عالم هستی، علیمانه، حکیمانه و هدفدار خلق شده است؛ و تمامی اجزایش ارتباطی منظم با هم دارند و آثار خود را مترتب میسازند. حال اگر بشر ناهماهنگی و رفتاری متضاد با این نظم داشته باشد که اصطلاحاً به آن بینظمی میگویند، به ضرر خودش تمام میشود و چه بسا فاجعه ببار آورد! چنان که گازهای گلخانهای تولید میکنند و به لایۀ اوزون آسیب وارد میکنند و مسببات گرمایش زمین را فراهم میسازند، و یا با گوشی همراه، که وسیلهای بسیار مهم در ارتباطات میباشد، هنگام رانندگی صحبت میکنند و منجر به تصادفات مرگبار میشوند و یا سلامت را در خوردن و آشامیدن رعایت نمیکنند، بیمار میشوند و یا حتی میمیرند!
نه فقط همه چیز، بلکه تمامی کارها نیز همین طور است، مضافاً بر این که سنخیت، هماهنگی یا به قول فرنگیها [هارمونی] نیز لازم و ضروری میباشد.
چشم و گوش، دو ابزار ورودی آدمی میباشند؛ نه فقط بخش عمدهای از دریافتیهای انسان از طریق چشم و گوش میباشد، بلکه شنیدن سخن حق، استدلال عقلی، قانون علمی، آوای خوش، یا دیدن مناظر زیبا، موجب بهجت و سرور روحی او میشود. چشم و گوش انسان با حیوان، بسیار متفاوت است.
حال نظرتات چیست اگر کسی وسط اجرای کنسرت در یک تالار، با صدای بلند اذان بگوید؟! یا هنگامی که خوانندهای برنامۀ خود را اجرا میکند، یک صوت از تلاوت آیات قرآن کریم نیز پخش شود؟! یا هنگام پخش مسابقۀ فوتبال، نوایی از دعای کمیل نیز پخش کنند و ...؟! یا کسی در مجلس عزا برقصد، یا در مجلس عروسی، روضه امام حسین علیه السلام بخواند؟!
اما، در برنامههای صدا و سیما، با اصرار تمام، موسیقی نامربوط را چاشنی هر برنامهای میکنند!
در حالی که تلاوتی از قرآن کریم را پخش میکنند، یک صدای موسیقی هم به آن اضافه میکنند - حدیث را با موسیقی پخش میکنند - بیانات امام خمینی رحمة الله علیه و امام خامنهای را با موسیقی پخش میکنند و ... .
به برنامههای فرهنگی دقت نمایید؛ میخواهد از فرهنگ یک شهرستان، یا یک قوم بگوید، اولین و بیشترین چیزی که از آنها نشان میدهد، کار کردن دختران و بانوان و رقص و آواز مردان میباشد!
یک مجری، مانند جناب لاریجانی که خود در فلسفه، عرفان، کلام، تفسیر و ... دانشمند است، در برنامهای به نام «معرفت» یا ...، با استادش جناب دکتر ابراهیم دینانی که از مفاخر عصر ما میباشند، دربارۀ یک مبحث مهم فلسفی یا عرفانی گفتگو میکند، مثلاً در بارۀ نقش و جایگاه عقل صحبت میکند و واقعاً فهم اندکی از این مباحث، مستلزم توجه و تمرکز میباشد؛ اما ناگهان این گفتگو بی دلیل قطع میشود و یک موسیقی نامربوط پخش میشود، تا اثر آن چه شنیدید، نابود شود! گاه صدای موسیقی آنقدر بلند است که به هیچ وجهی نمیتوانید درست بشنوید که طرف چه میگوید!
شما بگویید: دعای سحر به همراه موسیقی، چه اثری دارد؟! اثر شنیدن سخنان حکمیانۀ بزرگانی چون مرحوم آیت الله بهجت رحمة الله علیه یا سایر علما و فقها، به همراه موسیقی، چه اثری دارد؟! اثرش، فقط نابود کردن آثار مثبت آن کلام میباشد؛ در احادیث فرمودهاند که از انحرافات بزرگ آخر الزمان، تلاوت آیات قرآن مجید، با موسیقی میباشد!
همین امروز، جهت اطمینان از آن چه نقد دارم، به برنامه سحرگاهی شبکه افق دقت کردم، دیدم فرازهایی از دعای عظیم الشأن و خشیتآور مجیر را که در آن خداوند سبحان را با اسمهای جلالهاش میخوانیم و مسئلت مینماییم که ما را از آتش جهنم نجات دهد، با موسیقی پخش کرد؛ سپس جملاتی از مرحوم آیت الله بهجت را با موسیقی پخش کرد؛ پس از آن تا اذان، ذکر شریف «یا الله» را با موسیقی پخش کرد.
سایر شبکهها نیز همین است، پیش از اذان ذکر و تسبیحی را با موسیقی پخش میکنند، و بلافاصله پس از اذان، برای چند ثانیه هم که شده، یک موسیقی پخش میکنند و سپس نماز جماعت را نشان میدهند!
●- اگر به برنامههای صدا و سیما به ویژه در ایام و مناسبتهای دینی دقت نموده باشید، خواه دهه محرم باشد یا ماه مبارک رمضان، حتماً در یکی از شبکهها، یک برنامۀ مفصل، به موسیقی شناسی اختصاص داده شده است! گاهی استادی میآید و از سازها میگوید - خوانندهای میآید و از دستگاههای موسیقی میگوید و یا حتی کسی میآید و با آب و تاب، شرح میدهد که نوازندگی یا خوانندگی را چه زمانی و از کجا شروع کرده است!
غالب برنامههایی که در جشنهایی چون عید فطر، عید غدیر خم، 13 رجب، سوم و نیمه شعبان و ... میبینید و میشنوید، موسیقی، رقص و آواز است! و حتی در مناسبتهایی چون شب عاشورا، روز عاشورا، اربعین و ...، موسیقی بیربط به شما تحمیل میشود، چنان که گاه مداحی و روضه را نیز با موسیقی پخش میکنند!
دوستی راجع به برنامههای به اصطلاح شاد صدا و سیما در نیمه شعبان پرسید، به او گفتم: «برنامه در این مناسبت، باید به گونهای باشد که اگر حضرت تشریف آوردند و یا نظری نمودند نیز بتوانی همان را ادامه دهی»؛ حال آیا میخواهید با تار و تنبک و رقص و آواز به استقبال ایشان بروید؟!»
لابد این ضرب المثل را شنیدهاند: «سرکه و ماست، تقصیر ماست؟!» یعنی وقتی دو ضد را با هم مخلوط کنی، فساد و تباهی به بار میآورد.
حال پرسش این است که «آیا اصرار صدا و سیما در به کارگیری موسیقی بیمورد در هر برنامهای، فقط کج سلیقگی است، یا عمدی در کار هست که مسئولان از آن غافلند؟!»
بیتردید وقتی برنامهای برای پخش طراحی، کارگردانی و ساخته میشود، برای هر لحظه، هر صحنه و هر رویکردی در آن فکر شده است و خطاهای این چنینی، نمیتواند فقط از نادانی، کج سلیقگی، نافهمی و سهوی باشد؛ بلکه حتماً عمدی در کار هست. هیچ کارگردانی، همین طوری و از روی نادانی و بدسلیقگی، قرآن، حدیث، تفسیر، مباحث عقلی (فلسفی)، یا اخلاقی، عبادی، دعا، کلام بزرگان و ... را به همراه یک موسیقی نامربوط و بیجا، تولید نمینماید!
*- دکتر آرنولد فریدمانی (پزشک بیمارستان نیویورک و رئیس کلنیک سردرد، با کمک دستگاههای الکترونی تعیین امواج مغز و تجربیاتی که طی مراجعۀ هزاران بیمار بدست آورده، ثابت کرده است که یکی از عوامل مهم خستگیهای روحی و فکری و سردردهای عصبی، گوش دادن به موسیقی رادیو است مخصوصاً برای کسانی که به موسیقی آن دقت و توجه میکنند.
حال ما قصد نداریم که در این مختصر، به تفکیک موسیقیهای مفید و مضر بپردازیم و یا از آثار ویرانگر موسیقی بگوییم، بلکه میپرسیم: «چه اصراری وجود دارد که هر مطلبی، با موسیقی پخش شود؟!»
متأسفانه و طبق معمول، گویا مدیران و مسئولان فرهنگی، به ویژه در صدا و سیما، از این رویکردهای بسیار مخرب غافلند!
منبع/سایت ایکس شبهه