نان یکی از مهمترین کالاهای مورد نیاز خانوادههاست که با بهداشت و سلامت افراد ارتباط دارد. گاهی ممکن است برخی از نانواییها بهداشت را رعایت نکرده و نان را با نرخی دیگر عرضه کنند. قانونگذار برای چنین شرایطی امکان شکایت از نانوایی را فراهم کرده است.
شکایت از نانوایی از جمله مواردی است که توسط قانون پیشبینی شده است. قانونگذار در قانون مجازات اسلامی موادی را به این کار اختصاص داده است. مواردی که میتوان به خاطر آنها از نانوایی شکایت کرد، به شرح زیر است:
نانوایی از جمله اماکنی است که باید بهداشت را کاملا رعایت کند. مسئله بهداشت از چند جهت مهم است که در صورت نبود یکی از آنها، میتوان شکایت از نانوایی را در مراجع مختلف مطرح نمود.
مکان نانوایی باید از هر آلودگی محیطی پاک باشد. وجود حشرات موذی، آلوده بودن فضای مغازه و غیرقابل شستشو بودن دیوارها از جمله مواردی است که نقض بهداشت به شمار میرود. همچنین انبار آرد باید کاملا تمیز، خنک، خشک و فاقد هرگونه پرنده، حشرات و ضایعات باشد.
استفاده از حشرهکش و سطل زباله بدون در در نانوایی ممنوع است. درها و شیشههای نانوایی باید به صورت هفتگی ضدعفونی شود.
نانوایی از لحاظ چیدمان فضای داخلی باید شرایط خاصی را داشته باشد. مثلا محل تولید و پخت نان باید از محل عرضه جدا باشد، یا آرد و محصولات اولیه بستهبندی شده و در محیط مناسبی قرار گرفته باشند. چیدمان طوری نباشد که با رفت و آمد کارگران، مواد اولیه آلوده شود.
کارکنان نانوایی باید دارای کارت بهداشتی معتبر بوده و معاینات پزشکی مورد نیاز را انجام داده باشند و از لباس تمیز و مناسب برخوردار باشند. آنها باید حتما دستهای خود را شسته و ضدعفونی کنند و به هیچ وجه در محیط سیگار نکشند. شهروندان میتوانند با مشاهده عدم رعایت بهداشت توسط کارکنان، شکایت از نانوایی را مطرح کنند.
مهمترین دلیل شکایت از نانوایی، معمولا گرانفروشی یا کم فروشی است. نانواییها باید نان را براساس نرخ مصوب اتحادیه نان که هر ساله منتشر میشود، عرضه کنند. قیمت نان براساس وزن نان و یارانهای یا آزاد بودن آن تصویب میشود. بنابراین آنها باید نان را براساس وزن تعیین شده به مشتری بدهند در غیر این صورت مشمول کمفروشی خواهد شد که جرم محسوب میشود.
براساس قانون مجازات نانوایان مصوب 1354، چنانچه نانوایی نان را گرانتر از نرخ دولتی تعیین شده بفروشد یا با وزن کمتری تحویل مشتری دهد یا از آرد بیکیفیت در محصول خود استفاده کند، به مجازات حبس از سه ماه تا یک سال همراه با جریمه نقدی محکوم میشود. در صورت تکرار جرم نیز پروانه نانوایی باطل خواهد شد.
از دیگر مواردی که برای شکایت از نانوایی میتوان مطرح کرد، ایجاد مزاحمت و سلب آسایش برای همسایههاست. چنانچه نانوایی باعث ایجاد آلودگی در محیط شود یا سر و صدای زیادی تولید کند و مغازهاش طوری باشد که مخل رفت و آمد و آسایش شود، میتوان از صاحب نانوایی شکایت کرد.
چنانچه یکی از موارد گفته شده در بالا را مشاهده نمودید، میتوانید برای شکایت از نانوایی اقدام کنید. شکایت از نانوایی را میتوان به روشهای مختلفی انجام داد که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
مرجع رسیدگی به تخلفات صنفی و بهداشتی، سازمان تعزیرات حکومتی است. از این رو در صورت مشاهده هر گونه تخلفی در این حوزه میتوانید با شماره 124 تماس گرفته و شکایت خود را مطرح کنید. یا به سایت www.tazirat.ir مراجعه نمایید. البته با شماره پیامک 30009651 نیز امکان طرح شکایت از نانوایی وجود دارد.
سازمان تعزیرات بعد از دریافت شکایت و احراز صلاحیت خود در رسیدگی به پرونده، ابتدا یک نسخه از گزارش را به سازمان نظارت و بازرسی میفرستد. سازمان نظارت و بازرسی ظرف 20 روز پرونده را بررسی کرده و نتیجه کارشناسی را به شعبه ارجاع میدهد.
اگر کارشناسی تخلف نانوایی را ثابت نمود، متخلف به سازمان تعزیرات احضار شده و حکم نهایی وی صادر خواهد شد. چنانچه متخلف برای پاسخگویی در شعبه حاضر نشود، حکم به صورت غیابی صادر خواهد شد. در این صورت حق تجدیدنظر خواهی از او سلب میشود.
متولی نظارت بر بهداشت نانواییها، وزارت بهداشت است. به همین جهت میتوان موارد مربوط به عدم رعایت بهداشت نانواییها را به سامانه 190 وزارت بهداشت اعلام کرد
اتحادیه صنف نانوایان نیز میتواند در برخی موارد به شکایت از نانوایی رسیدگی کرده و با متخلفان برخورد کند. مسائلی مربوط به گرانفروشی یا کمفروشی را میتوان در این اتحادیه مطرح کرد. در این صورت دیگر نیازی به رجوع به سازمان تعزیرات نیست. برای طرح شکایت در اتحادیه میبایست به صورت حضوری به اتحادیه مراجعه کرده یا با تماس تلفنی و ثبت شکایت در سامانه اتحادیه هر شهر یا شهرستان نسبت به این کار اقدام نمود
اتحادیه موظف است ظرف 10 روز به شکایت رسیدگی کرده و مسئله را حل کند، در صورتی که قادر به این کار نباشد، باید شکایت را به سازمان تعزیرات حکومتی ارجاع دهد. سپس سازمان تعزیرات با ارسال ناظر و بازرس به مسئله رسیدگی خواهد کرد.
از دیگر اماکنی که برای ثبت شکایت از نانوایی ایجاد شده، سامانهای به اسم سامانه ثبت شکایات مردمی است. این سامانه امکان ثبت شکایت از تمامی اصناف و مشاغل از جمله نانواییها را فراهم کرده است.
شهروندان میتوانند از طریق دو سامانه 135 و 124 شکایت خود را ثبت کنند. همچنین میتوانند با مراجعه به سایت www.124.ir برای ثبث شکایت خود اقدام کنند. برای ثبت شکایت در این سامانه نیاز است که شاکی اطلاعات هویتی خود را نیز وارد کرده و مدارک و اسناد مورد نیاز را نیز بارگذاری کند. بعد از ثبت شکایت، یک کدرهگیری به او داده میشود که میتواند به وسیله آن شکایت خود را پیگیری کند.
شکایت از نانوایی را میتوان در مراجع قضایی نیز پیگیری کرد. در این صورت بر اساس قانون مجازات نانوایان، دادگاه این پرونده را خارج از نوبت رسیدگی میکند. از جمله مواردی که میتوان بابت آن در مراجع قضایی شکایت کرد، زمانی است که اقدامات نانوایی بهداشت و سلامت محله را تهدید میکند و موجب سلب آسایش اهالی میشود. در این مواقع میتوان شکایت از نانوایی را به عنوان یک دعوای حقوقی در دادگاه مطرح نمود.
مدارک مورد نیاز برای شکایت از نانوایی
برای طرح شکایت از نانوایی باید تمامی مدارک و مستنداتی که تخلف یا جرم نانوایی را ثابت میکند، همراه با شکواییه تقدیم دادگاه نمود. در صورت نیاز میتوان از اقرار و شهادت نیز برای اثبات مدعا استفاده نمود.