چهارشنبه ۱۰ ارديبهشت ۱۴۰۴
بازدید:۱۴۰
صد آنلاین | با افزایش دما در فصل تابستان و گاهی گرمای بیش از حد هوای کشور، گرمای زدگی به یکی از مهم‌ترین مشکلات سلامتی در بین عموم مردم تبدیل می‌شود.به گزارش صد آنلاین، این حالت نه تنها برای ورزشکاران یا کارگرانی که در معرض هوای آزاد قرار دارند، بلکه برای افراد مسن، کودکان و افرادی با بیماری‌های زمینه‌ای نیز خطرناک است.
در این مقاله به طور کامل به علائم گرمای زدگی، عوامل موثر در بروز آن، راه‌های پیشگیری و نحوه درمان می‌پردازیم.
گرمای زدگی چیست؟
گرمای زدگی (Heat Stroke) یک وضعیت پزشکی اضطراری است که زمانی رخ می‌دهد که بدن به دلیل گرما بیش از حد به شدت گرم شود (معمولاً بالای ۴۰ درجه سانتی‌گراد) و سیستم خنک‌کننده بدن (مانند تعریق) دیگر قادر به عملکرد طبیعی نباشد. این موضوع می‌تواند به سرعت منجر به آسیب عضلانی، اختلال عصبی، آسیب به اندام‌ها و حتی مرگ شود.
گرمای زدگی نوعی سرمایه‌گذاری بدن در برابر گرما است که اگر به موقع درمان نشود، می‌تواند جبران‌ناپذیر باشد.
علائم گرمای زدگی
علائم گرمای زدگی معمولاً به صورت ناگهانی ظاهر می‌شوند و شامل موارد زیر است:
- افزایش شدید دمای بدن (معمولاً بالای ۴۰ درجه سانتی‌گراد)
- پوست گرم و خشک (عدم تعریق در بیشتر موارد)
- سردرد شدید
- سرگیجه و تاری دید
- استفراغ یا نازه‌های تکراری
- گیجی و کاهش هوشیاری
- گفتار گنگ
- تشنج یا بیهوشی
- ضربان قلب سریع و تنفس سنگین
نکته مهم: اگر فردی دچار گرمای زدگی شد، باید فوراً تحت مراقبت‌های پزشکی قرار گیرد. هر لحظه تاخیر در درمان، خطر مرگ یا آسیب جدی را افزایش می‌دهد.
انواع گرمای زدگی
گرمای زدگی به دو دسته کلی تقسیم می‌شود:
1. گرمای زدگی ناشی از فعالیت فیزیکی (Exertional Heat Stroke)
این نوع گرمای زدگی در اثر فعالیت شدید در هوای گرم و بدون کفایت آبرسانی رخ می‌دهد و معمولاً در:
- ورزشکاران
- نظامیان
- کارگران ساختمانی
رخ می‌دهد.
2. گرمای زدگی غیرفعال (Classic Heat Stroke)
این نوع معمولاً در اثر گرما اضافی محیط در افرادی که در معرض مستقیم گرما قرار دارند، ایجاد می‌شود. بیشتر در:
- افراد مسن
- افراد دارای بیماری‌های مزمن (مانند قلبی و تنفسی)
- افراد معلول و کودکان
مشاهده می‌شود.
عوامل خطر ابتلا به گرمای زدگی
موارد زیر خطر ابتلا به گرمای زدگی را افزایش می‌دهند:
- فعالیت سنگین در هوای گرم و مرطوب
- عدم آبرسانی کافی
- پوشیدن لباس‌های ضخیم یا تیره
- مصرف الکل یا داروها که تعریق را کاهش می‌دهند
- بیماری‌های مزمن (مانند دیابت، فشار خون، بیماری‌های قلبی)
- سن بالا یا کودکی
- سابقه گرمای زدگی قبلی
درمان گرمای زدگی – چه باید کرد؟
گرمای زدگی یک وضعیت اورژانسی است و درمان فوری نیاز دارد. مراحل اقدامات اولیه در منزل یا محل وقوع عبارتند از:
اقدامات فوری:
- فورد فرد را از هوای گرم به محیط خنک منتقل کنید.
- لباس‌های تنگ و اضافی را از بدنش بردارید.
- بدن او را با آب ولرم یا خنک (نه یخی) خیس کنید.
- فن بزنید یا با دستمال یا کاغذ به فرد باد کنید.
- اگر هوشیار است، آب یا نوشابه‌های الکترولیت‌دار به او بدهید.
- به هیچ وجه اجازه ندهید که بخوابد.
اما مهم‌تر از همه: فوراً با سرویس اورژانس (۱۱۵) تماس بگیرید.
در بیمارستان، پزشکان مراقبت‌های بیشتری مثل:
- تزریق سرم
- خنک کردن داخلی بدن
- مراقبت از اندام‌ها را انجام می‌دهند.
راه‌های پیشگیری از گرمای زدگی
پیشگیری از گرمای زدگی بسیار ساده‌تر از درمان آن است. برخی اقدامات مؤثر:
- نوشیدن کافی آب حتی اگر تشنه نیستید.
- پرهیز از فعالیت‌های سنگین در ساعات گرم روز (۱۲ ظهر تا ۵ بعدازظهر).
- پوشیدن لباس‌های سبک، راحت و روشن.
- استفاده از کلاه و ضد آفتاب در بیرون از خانه.
- استحکام دادن به بدن برای تحمل گرما (اکلیماتیزاسیون).
- مراقبت از کودکان و افراد مسن و اطمینان از اینکه به اندازه کافی آبرسانی می‌کنند.
- هیچ کودک یا حیوان خانگی را در ماشین گرم رها نکنید.
سوالات متداول درباره گرمای زدگی
❓ آیا گرمای زدگی فقط در فصل تابستان اتفاق می‌افتد؟
خیر. در صورتی که فرد در محیطی گرم و بدون تهویه قرار بگیرد (مثل اتاق بدون کولر)، حتی در فصول دیگر هم ممکن است دچار گرمای زدگی شود.
❓ آیا گرمای زدگی می‌تواند دائمی باشد؟
اگر به موقع درمان نشود، می‌تواند باعث آسیب دائمی به مغز، کلیه‌ها، کبد و سیستم عصبی شود.
❓ آیا گرمای زدگی می‌تواند مرگبار باشد؟
بله. اگر درمان فوری انجام نشود، مرگ ناشی از گرمای زدگی امری احتمالی است.
جمع‌بندی
گرمای زدگی یک بیماری جدی است که در صورت بی‌توجهی می‌تواند خطرناک و حتی مرگ‌آور باشد. با آگاهی از علائم، پیشگیری به موقع و واکنش سریع در مواقع لزوم می‌توان از بروز عواقب ناگوار جلوگیری کرد. همیشه به یاد داشته باشید: گرما بیشتر از آنچه فکرش را می‌کنید خطر دارد./ اختصاصی صد انلاین
برچسب ها :