اتحادیه اروپا و نزدیکی به آذربایجان

۱. تضمین امنیت انرژی و کاهش وابستگی به روسیه

اتحادیه اروپا پس از جنگ اوکراین و تحریمهای علیه روسیه، تلاش میکند وابستگی خود به انرژی روسیه را کاهش دهد. آذربایجان از طریق خطوط لوله TAP و TANAP، گاز طبیعی را به اروپا صادر میکند و نقش کلیدی در تنوعبخشی به منابع انرژی اروپا دارد. این همکاری بهویژه با توجه به قطع واردات گاز روسیه، برای اروپا حیاتی است.

۲. فاصله گیری آذربایجان از روسیه

اتحادیه اروپا میکوشد باکو را به همکاری بیشتر با غرب ترغیب و از پیوندهای آن با مسکو بکاهد. این موضوع شامل اجرای تحریمهای غرب علیه روسیه و محدود کردن نفوذ کرملین در منطقه قفقاز است. آذربایجان به دلیل موقعیت استراتژیک خود، میتواند به عنوان جایگزینی برای روسیه در تأمین انرژی و همکاریهای امنیتی عمل کند.

۳. تقویت جایگاه ژئوپلیتیک آذربایجان

پس از پیروزی آذربایجان در جنگ قرهباغ (۲۰۲۰)، این کشور به عنوان بازیگری قدرتمند در منطقه تثبیت شده است. اتحادیه اروپا امیدوار است از این موقعیت برای ایجاد ثبات در قفقاز و گسترش نفوذ خود در آسیای مرکزی و خاورمیانه استفاده کند. آذربایجان نیز میتواند به عنوان «پل ارتباطی» اروپا با این مناطق عمل کند.

۴. تنشهای فراآتلانتیکی و نیاز به استقلال عمل

سیاستهای دوران ترامپ، مانند تهدید به خروج از ناتو و اعمال تعرفههای تجاری، اعتماد اروپا به واشنگتن را کاهش داد. اتحادیه اروپا اکنون میکوشد با تقویت شراکت با کشورهای مستقل مانند آذربایجان، وابستگی خود به آمریکا را کم کند و در عرصه بینالمللی استقلال بیشتری داشته باشد.

۵. رفع بیاعتمادی و تقویت همکاریهای اقتصادی

قطعنامههای اخیر پارلمان اروپا علیه آذربایجان (مانند انتقاد از مسائل حقوق بشری) موجب بیاعتمادی شده بود. سفر کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، نشاندهنده تلاش برای شفافسازی و احیای روابط است. تمرکز بر توافقنامههای همکاری مانند Association Agreement نیز گامی برای تعمیق مناسبات اقتصادی و سیاسی است.

۶. انرژی سبز و همکاریهای آینده

آذربایجان نه تنها در حوزه هیدروکربنها، بلکه در توسعه انرژیهای تجدیدپذیر (مانند باد و خورشید) نیز потенциال دارد. اتحادیه اروپا امیدوار است با سرمایهگذاری در این بخشها، هم به اهداف اقلیمی خود برسد و هم وابستگی انرژیاش را به منابع پایدارتر سوق دهد./تسنیم