جمعه ۰۵ ارديبهشت ۱۴۰۴
بازدید:۱۳۳۱
صیغه موقت یا ازدواج منقطع، نوعی از ازدواج در مذهب شیعه است که به صورت موقت و برای مدت معین بین زن و مرد عقد می‌شود. در این نوع ازدواج، با پایان مدت تعیین‌شده، رابطه زوجیت خودبه‌خود منقضی می‌شود و نیازی به طلاق ندارد. این نوع ازدواج در میان فقهای شیعه امامیه مشروع تلقی می‌شود، اما اهل سنت و سایر مذاهب اسلامی آن را حرام می‌دانند.به گزارش صدآنلاین؛ مدت ازدواج: در عقد صیغه موقت، مدت زمان ازدواج باید به طور مشخص تعیین شود. این مدت می‌تواند کوتاه یا بلند باشد، اما برخی فقها معتقدند اگر مدت بسیار طولانی تعیین شود (مانند عمر معمول انسان)، ازدواج موقت به دائم تبدیل می‌شود.
تمدید مدت: امکان تمدید مدت عقد وجود دارد. همچنین مرد می‌تواند قبل از پایان مدت، با "بذل مدت" (صرف‌نظر کردن از زمان باقی‌مانده)، رابطه زوجیت را زودتر به پایان برساند.
لغو نکاح: در صیغه موقت، طلاق به معنای متعارف وجود ندارد و انقضاء عقد تنها با پایان مدت یا بذل مدت اتفاق می‌افتد.
مهریه در صیغه موقت
در ازدواج موقت، تعیین مهریه الزامی است و باید مقدار آن در زمان عقد مشخص شود.
در صورت عدم تعیین مهریه، قرارداد ازدواج موقت باطل محسوب می‌شود.
مهریه می‌تواند شامل وجه نقد، جواهرات، لباس یا هر چیزی باشد که طرفین توافق کنند.
ارث در صیغه موقت
در مورد ارث در ازدواج موقت، اختلاف نظرهای مختلفی وجود دارد:
دیدگاه اول: زوج و زوجه از یکدیگر ارث نمی‌برند، مگر اینکه در هنگام عقد، شرط توارث کرده باشند.
دیدگاه دوم: زوج و زوجه از یکدیگر ارث نمی‌برند و حتی اگر شرط توارث کنند، این شرط باطل است.
دیدگاه سوم: زوج و زوجه از یکدیگر ارث می‌برند، مگر اینکه در عقد، شرط عدم توارث کرده باشند.
دیدگاه چهارم: زوج و زوجه از یکدیگر ارث می‌برند و هر شرطی در خصوص عدم توارث باطل است.
طبق قانون مدنی ایران، در ازدواج موقت ارث وجود ندارد، اما مشخص نیست که آیا می‌توان در عقد، شرط توارث قرار داد.
شرایط انقضای صیغه موقت
پایان مدت: با اتمام مدت تعیین‌شده در عقد، ازدواج موقت به طور خودکار منقضی می‌شود.
بذل مدت: مرد می‌تواند قبل از پایان مدت، با صرف‌نظر کردن از زمان باقی‌مانده، رابطه زوجیت را متوقف کند.
اجازه پدر برای صیغه موقت
دختر بالغ و رشید: دختر بالغ (نه ساله قمری) و غیرباکره می‌تواند بدون نیاز به اجازه پدر، ازدواج موقت کند.
دختر باکره: در مورد دختر بالغ و باکره، اختلاف نظر وجود دارد:
برخی معتقدند دختر مستقل است و نیازی به اجازه پدر ندارد.
برخی دیگر ولایت مشترک پدر و دختر را لازم می‌دانند.
برخی ولایت کامل را به پدر می‌دهند و حقی برای دختر قائل نیستند.
مسأله عده در صیغه موقت
عده بعد از اتمام مدت: بر اساس نظر مشهور، عده برای زنانی که قاعدگی دارند، دو بار پاک شدن از قاعدگی است. برای زنانی که قاعده نمی‌شوند، این مدت ۴۵ روز است.
عده در صورت فوت شوهر: اگر شوهر در حین ازدواج موقت فوت کند، عده زن مشابه ازدواج دائم است، یعنی چهار ماه و ده روز.
جمع‌بندی
صیغه موقت نوعی از ازدواج است که در مذهب شیعه مشروع تلقی می‌شود و دارای قوانین و شرایط خاصی است. این نوع ازدواج به دلیل مدت محدود و شرایط خاص خود، موضوع بحث‌های فقهی و اجتماعی فراوانی بوده است. مهم‌ترین ویژگی آن تعیین مدت و مهریه است و با پایان مدت، رابطه زوجیت بدون نیاز به طلاق به پایان می‌رسد. در مورد ارث و ولایت پدر نیز اختلاف نظرهایی وجود دارد که باید بر اساس فتاوای مراجع تقلید بررسی شود.