بازدید:۱۵۲
صد آنلاین | با رسیدن فصل تابستان و روزهای بلند و گرم، افراد بیشتر در معرض نور خورشید قرار میگیرند. این مواجهه همراه با فوایدی مانند تأمین ویتامین D است، اما همچنین خطرات جدی برای پوست به همراه دارد.
به گزارش صد آنلاین، تابشهای مضر خورشید میتوانند منجر به پیری زودرس، آسیبهای پوستی و حتی بروز سرطانهای پوستی شوند. در چنین شرایطی، استفاده از ضد آفتاب تنها یک راهکار زیباییمحور نیست، بلکه یک اقدام ضروری برای حفظ سلامت پوست در برابر اشعههای مضر خورشید محسوب میشود.
شناخت اشعههای ماوراء بنفش و خطرات آنها
نور خورشید شامل سه نوع اشعه ماوراء بنفش (UV) است: UVA ، UVB و UVC . خوشبختانه UVC توسط لایه اوزون جذب میشود و به زمین نمیرسد، اما دو نوع دیگر تهدید جدی برای پوست هستند.
- UVA : این اشعه به لایههای عمیقتر پوست نفوذ کرده و عامل اصلی پیری زودرس، ایجاد چینوچروک و لکههای تیره است.
- UVB : این اشعه بیشتر در سطح پوست اثر میگذارد و عامل اصلی آفتابسوختگی و تخریب DNA سلولی است که میتواند به بروز ملانوما (نوعی سرطان پوست) منجر شود.
چرا تابستان خطرناکتر است؟
در فصل تابستان، به دلیل قرار گرفتن خورشید در زاویه عمودیتر نسبت به زمین و کاهش ضخامت جو، شدت اشعههای UV افزایش مییابد. علاوه بر این، فعالیتهای خارج از منزل نیز بیشتر میشود. این موضوع ترکیبی از مواجهه طولانیتر و شدت بیشتر تابش را ایجاد میکند. به همین دلیل، متخصصان پوست تأکید میکنند که در ماههای گرم سال، استفاده منظم از ضد آفتاب برای تمامی گروههای سنی الزامی است.
ضد آفتاب چیست و چگونه عمل میکند؟
ضد آفتابها محصولاتی هستند که با ایجاد یک سد فیزیکی یا شیمیایی بر روی پوست، از نفوذ اشعههای مضر خورشید جلوگیری میکنند. این محصولات به دو دسته تقسیم میشوند:
- ضد آفتابهای فیزیکی (Mineral) : حاوی موادی مانند زینک اکساید یا تیتانیوم دیاکساید هستند که اشعهها را بازتاب میدهند.
- ضد آفتابهای شیمیایی (Chemical) : حاوی ترکیباتی هستند که اشعه را جذب کرده و بیاثر میسازند.
هر دو نوع، در صورت استفاده صحیح، میتوانند محافظت مؤثری ارائه دهند.
SPF و PA؛ معیارهای کلیدی در انتخاب ضد آفتاب
- SPF (Sun Protection Factor) : شاخصی برای سنجش میزان محافظت در برابر اشعه UVB است. برای مثال، SPF 30 به این معناست که پوست در برابر UVB تا ۳۰ برابر مقاومتر از زمانی است که بدون محافظت در معرض نور قرار گیرد.
- PA : این شاخص میزان محافظت در برابر UVA را نشان میدهد و معمولاً با علامتهای "+" نمایش داده میشود.
برای محافظت روزانه و در مناطق با تابش شدید، استفاده از ضد آفتابهایی با SPF حداقل ۳۰ و PA+++ توصیه میشود.
راهنمای انتخاب ضد آفتاب مناسب
انتخاب ضد آفتاب باید متناسب با نوع پوست، شرایط آبوهوایی و میزان مواجهه با نور خورشید باشد.
- پوست چرب : ضد آفتابهای فاقد چربی (Oil-Free) و ماتکننده.
- پوست خشک : ضد آفتابهای مرطوبکننده.
- پوست حساس : ضد آفتابهای فیزیکی با فرمولاسیون ملایم.
- ورزشکاران و شناگران : ضد آفتابهای مقاوم در برابر آب.
نحوه صحیح استفاده از ضد آفتاب
برای محافظت مؤثر، ضد آفتاب باید:
- ۱۵ تا ۳۰ دقیقه قبل از قرار گرفتن در معرض آفتاب استفاده شود.
- به اندازه کافی بر روی پوست اعمال شود (نصف قاشق چایخوری برای صورت و دو قاشق غذاخوری برای کل بدن).
- هر ۲ تا ۳ ساعت یکبار تجدید شود ، بهویژه اگر پوست با آب یا عرق تماس داشته باشد.
- نواحی حساس مانند گردن، گوشها، پشت دستها و لبها نیز پوشش داده شوند.
تأثیر استفاده منظم بر پیشگیری از بیماریهای پوستی
طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی (WHO)، استفاده منظم از ضد آفتاب:
- خطر ابتلا به سرطانهای پوستی غیرملانوما را تا ۴۰٪ کاهش میدهد.
- پیری زودرس پوست را تا ۲۴٪ کاهش میدهد.
بنابراین، ضد آفتاب نهتنها یک ابزار زیبایی، بلکه یک سپر واقعی در برابر تهدیدهای محیطی است.
گروههای خاص؛ کودکان، سالمندان و بیماران
- کودکان : باید از ضد آفتابهای مخصوص کودکان با SPF بالا و فاقد الکل یا عطر استفاده کنند.
- سالمندان : به دلیل نازک شدن پوست، در برابر آسیبهای نور خورشید آسیبپذیرترند.
- بیماران مبتلا به بیماریهای پوستی : باید طبق توصیه پزشک از ضد آفتابهای خاص استفاده کنند.
باورهای غلط درباره ضد آفتاب
- پوست تیره نیازی به ضد آفتاب ندارد : این باور نادرست است، زیرا اشعه UV بدون توجه به رنگ پوست، میتواند اثرات زیانباری داشته باشد.
- ضد آفتاب فقط در روزهای آفتابی لازم است : حتی در روزهای ابری تا ۸۰٪ از اشعههای مضر میتوانند به پوست برسند.
نتیجهگیری
با افزایش دمای هوا و شدت تابش آفتاب در فصل تابستان، اهمیت مراقبت از پوست دوچندان میشود. استفاده منظم از ضد آفتاب نهتنها به حفظ سلامت پوست کمک میکند، بلکه در کاهش خطر ابتلا به بیماریهای خطرناک مانند سرطان پوست نیز مؤثر است. ضد آفتاب باید بخشی همیشگی از روتین مراقبت از پوست باشد. یادمان باشد که پوست، اولین خط دفاعی بدن در برابر عوامل محیطی است؛ پس بیایید این خط را با دانش، آگاهی و مراقبت، تقویت کنیم./ عصر ایران