شنبه ۲۰ بهمن ۱۴۰۳
بازدید:۱۰۰
مسئول مرکز رسانه و فضای مجازی حوزه‌های علمیه، در نشست تخصصی درباره آینده ادیان در عصر فضای مجازی، به تحلیل جایگاه دین و نقش آن در فضای دیجیتال پرداخته و بر ضرورت تعامل صحیح ادیان با فناوری‌های نوین تأکید کرد.به گزارش صد انلاین، حجت‌الاسلام محمدرضا برته، مسئول مرکز رسانه و فضای مجازی حوزه‌های علمیه، در سخنانی با اشاره به تحولات دیجیتال و چالش‌های فضای مجازی، گفت: «اگر دین‌داری را به‌عنوان سبک زندگی در نظر بگیریم، دینی که بتواند در تعامل با فضای مجازی تصمیمات مناسبی اتخاذ کند، قادر خواهد بود به عنوان دین فردا در آینده بشر مطرح شود.» وی افزود که دین‌داری در دنیای امروز باید به‌گونه‌ای تدبیر شود که با تمامی تحولات فناوری‌های عصر دیجیتال هم‌خوانی داشته باشد.
برته با بازنگری در تاریخ دین‌داری اشاره کرد که همه انبیاء الهی برای ارتقاء معنویت و دیانت مردم مبعوث شدند و در این مسیر موفق بوده‌اند. اما در دنیای امروز، به‌ویژه در جوامع غربی، دین‌داری در معرض تهدیدات جدیدی قرار گرفته است. وی افزود که در گذشته، دین نقش پررنگی در حکمرانی، سیاست و فرهنگ داشت، اما در عصر مدرن با گسترش اومانیسم، دین به حاشیه رانده شده است.
وی در ادامه به تغییرات اجتماعی در ایران در دوران جنگ تحمیلی اشاره کرد و گفت: «در آن زمان، افراد از مذاهب و مکاتب مختلف برای هدفی مشترک در کنار یکدیگر قرار گرفتند. قرآن نیز در این زمینه انسان‌ها را به جبهه‌ای فرا می‌خواند که هدف آن جستجو و رسیدن به حقیقت است.» به عقیده برته، امروز در عصر فضای مجازی نیز باید این جبهه‌گرایی در قالب یک نگاه آرمانی به دین‌داری ادامه یابد.
حجت‌الاسلام برته درخصوص تأثیر فضای مجازی بر هویت و دین‌داری نسل‌های آینده گفت: «جوانان امروزی هویت خود را بیشتر از فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی می‌سازند. فضای مجازی دیگر تنها یک ابزار ارتباطی نیست بلکه به بستر اصلی شکل‌گیری هویت انسانی تبدیل شده است.»
وی افزود: «وقتی که یک اپلیکیشن چند میلیون کاربر جذب می‌کند و زمان زیادی از روز افراد را مشغول می‌کند، باید این سوال را مطرح کرد که ارتباط فضای مجازی با معیارهای دینی و اخلاقی چه می‌شود؟»
برته در ادامه تأکید کرد: «اگر سبک زندگی ما در فضای مجازی شکل گیرد، دین‌داری نیز به‌طور فزاینده‌ای به این فضا پیوند خواهد خورد و دینی که به‌طور مؤثر در این فضا نقش‌آفرینی کند، دینی خواهد بود که به عنوان دین آینده شناخته می‌شود.»
وی اضافه کرد که در فضای مجازی، انسان‌ها به آرزوهایی که در دنیای واقعی قابل دسترس نیستند می‌رسند و این فضا را به محل تحقق هویت‌های ذهنی و آرزوهای پنهانی تبدیل می‌کند. به همین دلیل، فضای مجازی به نوعی پل ارتباطی میان هویت ذهنی و عینی انسان‌ها شده است.
وی همچنین به تأثیر فناوری‌های نوین مانند بلاک‌چین، هوش مصنوعی و رباتیک بر دین و فضای مجازی اشاره کرد و گفت: «ترکیب این فناوری‌ها با یکدیگر دنیای پیچیده‌ای را پیش روی انسان‌ها قرار داده است که در آن نیاز به توجه ویژه به حقوق انسانی و اخلاق در فضای مجازی احساس می‌شود.»
برته هشدار داد که بسیاری از ادیان با تحولات فرهنگی و فناوری در گذشته به خاموشی رفته‌اند، اما برخی مذاهب توانسته‌اند خود را با این تغییرات به‌روز کنند و در مقابل تحولات فرهنگی و فناوری مقاومت کنند.
حجت‌الاسلام برته در نهایت بر اهمیت تعامل دین با فضای مجازی تأکید کرد و گفت: «دینی که به‌درستی در فضای مجازی تعامل کند و در عین حال اصول خود را حفظ کند، آینده‌دار خواهد بود.» وی افزود: «دین باید در فضای مجازی حضوری مؤثر داشته باشد، بدون آنکه در آن فضا هضم شود. این دینی است که به‌عنوان دین آینده شناخته خواهد شد.»
در پایان، مسئول مرکز رسانه و فضای مجازی حوزه‌های علمیه به این نتیجه رسید که دین‌داری آینده باید به‌طور هوشمندانه‌ای با تحولات فضای مجازی همگام شود و در عین حال هویت و ارزش‌های دینی خود را حفظ کند. فضای مجازی در آینده نه‌تنها بستر شکل‌گیری هویت افراد، بلکه زمینه‌ای برای تحقق دین‌داری نوین خواهد بود که در آن همگان می‌توانند به‌طور مؤثر و با تعامل مثبت، در این فضای دیجیتال رشد کنند و به معنویت و هدایت دست یابند.