به گزارش مجله سلامت صدآنلاین، دکتر غلامرضا سیف متخصص رادیولوژی و سونوگرافی درباره بهترین رمان سونوگرافی برای تشخیص آندومتریوز نوشت: لایه های عضلانی رحم از بافت هایی به نام آندومتر تشکیل شده و لایه ای است که داخل رحم را تشکیل می دهد. در زمان بارداری جنین و جفت به این بافت ها متصل می شوند و از این قسمت رشد خود را شروع می کند. همچنین آندومتر لایه ای است که در دوران قاعدگی از دیواره رحم ریزش می کند و خون قاعدگی را ایجاد می کند. آندومتریوز نوعی اختلال دردناک است که در آن یک بافت مشابه با بافتی که به طور معمول داخل رحم است (آندومتر) خارج از رحم شما شروع به رشد میکند. این بافت که بافت آندومتریال نام دارد شامل گلبولهای قرمز، غده و بافتهای همبند است و با رشد درون رحم، این اندام را برای تخمک گذاری آماده میکند.
توجه داشته باشید که وجود این بافت درون رحم نه تنها مشکلساز نیست بلکه برای تخمک گذاری الزامی نیز است؛ اما مشکل اصلی زمانی رخ میدهد که این بافت در جایی خارج از رحم شروع به رشد کند. چنانچه این بافت درون لگن شروع به رشد کند، منجر به التهاب، چسبندگی و خونریزی لگن میشود. علاوه بر آن آندومتریوز منجر به ایجاد کیستهای مکرر در تخمدان نیز میشود. التهاب لگن که بر اثر رشد بافت اندومتریال به وجود آمده است، کشش و فشاری را بر روی اعصاب و بافتها ایجاد میکند که این فشار در نهایت منجر به احساس دردهای لگنی شدید در برخی از خانمها میشود. این عارضه اغلب در دخترهای جوان بروز میکند و عدم درمان آن ممکن است موجب بروز مشکلات جدی در زمینه ناباروری خانمها شود.
با وجود پیشرفت های علم پزشکی در زمینه بیماری های زنان و زایمان، علت دقیق این بیماری هنوز مشخص نشده است؛ اما خوشبختانه راه های درمانی مختلفی دارد. تشخیص اندومتریوز در سونوگرافی آسانتر است. این آزمایش از امواج صوتی با فرکانس بالا برای ایجاد تصاویری از داخل بدن شما استفاده میکند. برای ثبت تصاویر، دستگاهی به نام مبدل بر روی شکم شما فشار داده میشود یا داخل واژن شما قرار میگیرد (سونوگرافی ترانس واژینال ). هر دو نوع سونوگرافی ممکن است برای به دست آوردن بهترین تشخیص از اندامهای تناسلی انجام شوند.
محققان هنوز نتوانسته انددلیل قطعی برای بروز این اختلال در افراد مبتلا بیابند. معمولاً اندومتریوز در سن 25 تا 35 سالگی تشخیص داده میشود؛ اما به طور کلی افرادی با شرایط زیر بیشتر از سایرین در خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند:
نشانه ی اصلی این اختلال درد است؛ اما به طور کلی نمیتوان علائم مشخصی برای آن در نظر گرفت. ممکن است برخی افراد با وجود اندومتریوز بسیار خفیف درد بسیار زیادی را متحمل شوند؛ ولی برخی دیگر هیچ نشانهای از بیماری نداشته باشند. اغلب افراد مبتلا به اندومتریوز ممکن است با علائم ذیل درگیر باشند:
عواملی وجود دارند که فرد را در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری قرار میدهند. توجه داشته باشید که هر فردی در طول زندگی خود ممکن است به این عارضه مبتلا شود؛ اما احتمال ابتلای آن در افرادی که در دستههای زیر قرار دارند بیشتر است:
این سونوگرافی به منظور بررسی احتمال ابتلا به آندومتریوز توسط پزشک متخصص تجویز و انجام میشود. این سونوگرافی معمولاً به بیمارانی که با شکایت از علائم زیر به پزشک مراجعه میکنند توصیه میشود:
طبق توصیه پزشک متخصص، در هر روز از دوره و یا بلافاصله بعد از اتمام دوره عادت ماهیانه سونوگرافی انجام خواهد شد.
سونوگرافی می تواند توده های بزرگی از بافت را نشان دهد که احتمالاً نشانههای آندومتریوز است. سونوگرافی همچنین در تشخیص آندومتریوز تخمدان ها بسیار مفید است و تکه های ریز بافت را که ممکن است نشانه آندومتریوز باشد نیز نشان دهد؛ اما همه بافت ها با آندومتریوز یکسان نیستند و سونوگرافی می تواند برخی اما نه همه بافت ها را نشان دهد که شامل موارد زیر هستند:
تشخیص اندومتریوز با سونوگرافی می تواند ضخیم شدن غیر عادی بافت ها، کیست اندومتریوما (توده های کیست مانند در تخمدان) و ضایعات و برآمدگی های عمیق را نشان داد. به علاوه یکی از راههای تشخیص کیست شکلاتی در تخمدان که اغلب زنان ممکن است به همراه آندومتریوز به آن دچار باشند آزمایش سونوگرافی است.
انجام سونوگرافی واژینال به اقدام خاصی نیاز ندارد و فقط از بیمار خواسته می شود که پیش از انجام سونوگرافی، مثانه خود را تخلیه کند. اگر خانمی از تامپون استفاده می کند، در هنگام انجام سونوگرافی واژینال باید تامپون از داخل واژن خارج گردد.
پس از اینکه بیمار بر روی تخت معاینه دراز کشید، باید زانوهای خود را خم کند. در برخی تختهای معاینه جایگاه ویژهای برای قراردادن پاها وجود دارد که بیمار در آنها احساس راحتی بیشتری میکند. پروب سونوگرافی واژینال با سایر پروبهای سونوگرافی تفاوت دارد. این پروب حالت میلهای شکل دارد تا بتواند وارد رحم بیمار شود. در ابتدا پزشک یک کاور استریل از جنس لاتکس را بر روی پروب واژینال قرار میدهد و پس از آغشته کردن به ژل سونوگرافی، آن را وارد واژن بیمار میکند. زمانی که پروب وارد واژن بیمار میشود، امواج فراصوت به اندامهای داخلی برخورد میکنند و انعکاس مییابند. امواج منعکس شده به کامپیوتری که در دستگاه سونوگرافی وجود دارد منتقل میشوند و فرایند پردازش بر روی آنها انجام میگیرد. این فرایند در نهایت باعث ایجاد تصویر از دستگاه تناسلی بیمار بر روی مانیتور دستگاه میشود.
سونوگرافی واژینال هیچ خطری ندارد؛ زیرا در انجام آن از اشعه استفاده نمیشود. برخی افراد ممکن است به پوشش لاتکس مبدل سونوگرافی واژن حساسیت داشته باشند.