کدام امری به صورت مطلق در اختیار انسان میباشد؟! این اندیشۀ یهود است که گفتند: خدا خلق کرده و کنار کشیده و دیگر دستش بسته است «وَقَالَتِ الْيَهُودُ يَدُ اللَّهِ مَغْلُولَةٌ» و همه چیز به خودمان واگذار شده است!
پادکست : 8 دقیقه
این گفته شود: «مصلحت الهی نیز» درست نیست؛ چرا که او شریک ندارد و هر چه محقق شود، به علم و ارادۀ اوست.
«مصلحت إلهی» یعنی چه؟! و چرا باید چیزی جدای از علم، حکمت و بصیرت او به احوال بندگان، ضرورتها، شرایط، امکانات و زمینههای مساعد یا غیر مساعد در نظر گرفته شود؟ مگر آن که گفته شود: «مقصود به آن مواردی است که ما علم نداریم، ولی او دارد». در هر حال، مصلحت خدا، خارج از نظام خلقت و هدایت و مقدرات (اندازهها) نمیباشد و چارچوبهایش را برای ما بیان نموده است.
●- مصلحت خداوند متعال این است که:
«وَالَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَآمَنُوا بِمَا نُزِّلَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَهُوَ الْحَقُّ مِنْ رَبِّهِمْ كَفَّرَ عَنْهُمْ سَيِّئَاتِهِمْ وَأَصْلَحَ بَالَهُمْ» (محمد صلوات الله علیه و آله، 2)
- و كسانی كه ايمان آوردند و عمل صالح انجام دادند به آنچه بر محمد (صلي اللّه عليه و آله و سلّم) نازل شده، و همه حق است و از سوی پروردگار، نيز ايمان آوردند خداوند گناهانشان را میبخشد و كارشان را اصلاح میكند.
مصلحت خداوند سبحان بر این است که:
«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ تَنْصُرُوا اللَّهَ يَنْصُرْكُمْ وَيُثَبِّتْ أَقْدَامَكُمْ» (محمد صلوات الله علیه و آله، 7)
- ای كسانی كه ايمان آوردهايد! اگر خدا را ياری كنيد شما را ياری میكند و گامهايتان را استوار میدارد.
مصلحت خداوند سبحان بر این است که فرمود:
«وَإِذْ تَأَذَّنَ رَبُّكُمْ لَئِنْ شَكَرْتُمْ لَأَزِيدَنَّكُمْ وَلَئِنْ كَفَرْتُمْ إِنَّ عَذَابِي لَشَدِيدٌ» (ابراهیم علیه السلام، 7)
- (همچنين) بخاطر بياوريد هنگامی را كه پروردگارتان اعلام داشت كه اگر شكر گزاری كنيد (نعمت خود را) بر شما خواهم افزود و اگر كفران كنيد، مجازاتم شديد است!
مصلحت خدا براین است که بندگانش را میآزماید و اگر از دین رویگردان شدند، آنها را میبرد و گروه دیگری را جایگزین مینماید که محبوب و مُحب خدا و جهادگرند و نعمتش را برآنان تمامی میکند:
«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا مَنْ يَرْتَدَّ مِنْكُمْ عَنْ دِينِهِ فَسَوْفَ يَأْتِي اللَّهُ بِقَوْمٍ يُحِبُّهُمْ وَيُحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْكَافِرِينَ يُجَاهِدُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَلَا يَخَافُونَ لَوْمَةَ لَائِمٍ ذَلِكَ فَضْلُ اللَّهِ يُؤْتِيهِ مَنْ يَشَاءُ وَاللَّهُ وَاسِعٌ عَلِيمٌ» (المائدة، 54)
- ای كسانی كه ايمان آوردهايد هر كس از شما از آئين خود باز گردد (به خدا زيانی نمیرساند) خداوند در آينده جمعيتی را میآورد، كه آنها را دوست دارد و آنها (نيز) او را دوست دارند، در برابر مؤمنان متواضع و در برابر كافران نيرومندند، آنها در راه خدا جهاد میكنند و از سرزنش كنندگان هراسی ندارند. اين فضل خدا است كه به هر كس بخواهد (و شايسته ببيند) میدهد و (فضل) خدا وسيع و خداوند داناست.
مصلحت خداوند سبحان بر این است که هر تلاشی را در دنیا و آخرت، به نتایجش میرساند:
«وَأَنْ لَيْسَ لِلْإِنْسَانِ إِلَّا مَا سَعَى * وَأَنَّ سَعْيَهُ سَوْفَ يُرَى * ثُمَّ يُجْزَاهُ الْجَزَاءَ الْأَوْفَى» (النّجم، 39 تا 41)
- و اينكه برای انسان بهرهای جز سعی و كوشش او نيست * و اينكه سعيش به زودی ديده میشود (و به نتيجهاش میرسد) * سپس به او جزای كافی داده خواهد شد.
مصلحت خداوند سبحان بر این است که تا قومی برای تغییر سرنوشت خود اقدام نکند، خداوند متعال سرنوشت آنان را متغیر نمیسازد:
«لَهُ مُعَقِّبَاتٌ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَمِنْ خَلْفِهِ يَحْفَظُونَهُ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ لَا يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ وَإِذَا أَرَادَ اللَّهُ بِقَوْمٍ سُوءًا فَلَا مَرَدَّ لَهُ وَمَا لَهُمْ مِنْ دُونِهِ مِنْ وَالٍ» (الرّعد، 11)
- برای انسان مامورانی است كه پی در پی، از پيش رو، و از پشت سرش او را از حوادث (غير حتمی) حفظ میكنند، (اما) خداوند سرنوشت هيچ قوم (و ملتی) را تغيير نمیدهد مگر آنكه آنها خود را تغيير دهند، و هنگامی كه خدا اراده سوئی به قومی (بخاطر اعمالشان) كند هيچ چيز مانع آن نخواهد شد، و جز خدا سرپرستی نخواهند داشت.
افتخار ما
این که با توجه به علم، حکمت، مشیّت و مصلحت خداوند سبحان، زمینه در چه زمانی برای آن قیام جهانی آماده میشود - شرایط کِی مساعد میگردد - امکانات در چه زمانی مهیا میگردد و ...، نه برای ما قابل محاسبه است و نه به ما ربطی دارد؛ اما تکلیف ما این است که به عنوان یک منتظر واقعی، ابتدا خود را آماده سازیم و سپس در زمینهسازی تلاش نماییم.
اگر چه همه منتظر فرا رسیدن ظهور و قیام جهانی ایشان میباشیم و برای تعجیل در آن دعا مینماییم، اما در هر حال حاضر، افتخاری نصیب ما منتظران شده است که نه پیش از ما کسی داشته و نه پس از ما (حتی پس از ظهور) به کسی داده میشود؛ چرا که مکرر فرمودهاند: «منتظران عصر غیبت، برترین امّتها میباشند - انتظار بالاترین عبادتها است و ...».
بنابراین، ما مکلفیم که نسبت به امر ولایت و امامت و سپس شخص امام مهدی علیه السلام، معرفت بیشتری یابیم، محبّت ایشان را در وجودمان تشدید و تقویت نماییم و سپس «مودّت» داشته باشیم، یعنی محبّت خود را در مواضع، گفتار و عملکردها، ظاهر سازیم و بروز دهیم.
حدیث
سید الشهداء، حضرت امام حسین علیه السلام: «لَهُ غَيْبَةٌ يَرْتَدُّ فيها اَقْوامٌ وَيَثْبِتُ فيها اخَرُونَ فَيَوُذُّونَ وَ يُقالُ لَهُمْ: «مَتى هذَا الْوَعْدُ اِنْ كُنْتُمْ صادِقينَ». اَما اَنَّ الصّابِرَ فى غَيْبَتِةِ عَلَى الاَذى وَالتَّكْذيبِ بَمِنْزِلَةِ المجاهِدِ بِالسَّيْفِ بَيْنَ يَدَىْ رَسُولِ اللّهِ صلي الله عليه و آله.» (بحارالأنوار، ج 51، ص 133)
- برای او (حضرت مهدى علیه السلام) غيبتى است كه گروهى در آن مرحله مرتد مىشوند و گروهى ثابت قدم مىمانند و اظهار خشنودى مىكنند. افراد مرتد به آنها مىگويند: «اين وعده كِى خواهد بود اگر شما راستگو هستيد؟» ولى كسى كه در زمان غيبت در مقابل اذيّت و آزار و تكذيب آنها صبور باشد، مجاهدى است كه با شمشير در كنار رسول خدا صلي الله عليه و آله جهاد كرده است.»
حضرت امام صادق علیه السلام: «...وَاللّه ِ عَبادَتُكُمْ فِى السِّرِّمَعَ اِمامِكُمُ الْمُسْتَتَرِ فى دَوْلَةِ الْباطِلِ وَ حالَ الْهُدْنَةِ، اَفْضَلُ مِمَّن يَعْبُدُاللّه َ عَزَّوَجَلَّ فى ظُهُورِ الْحَقِّ مَعَ الاِمامِ الظّاهِرِ فى دَوْلَةِ الْحَقِّ.» (يوم الخلاص، ص 243)
- به خدا قسم عبادت پنهانى شما در زمان غيبت در حكومت باطل، از عبادت كسى كه خدا را در زمان امام حاضر و دولت حقّ عبادت مىكند برتر است.
حضرت امام حسن عسکری: «...وَ عَلَيْكَ بِالصَّبْرِ وَ اِنْتِظارِ الْفَرَجِ، فَاِنَّ النَّبِىَّ صلي الله عليه و آله قالَ: اَفْضَلُ اَعْمالِ اُمَّتى اِنْتِظارُ الْفَرَجِ.» (منتخت الأثر، ص 234)
- ...بر تو باد به صـبر و انتـظار فـرج، چون پيامبر گرامى صلی الله عليه و آله فرمود: برترين اعمال امّتم انتظار فرج است.»
مشارکت و همافزایی - لطفاً این پرسش و پاسخ را در راستای «جهاد تبیین»، برای دوستان به اشتراک بگذارید؛ متشکر.