افراد مبتلا به دیابت باید در مصرف گلوکز دقت کنند، چراکه در بدن آنها هورمونی برای سوزاندن قند وجود ندارد، یا این هورمون نمیتواند به وظیفه خود عمل کند. به همین دلیل است که افراد دیابتی باید موارد مختلفی را در وعدههای خوراکی خود رعایت کنند که یکی ازمهمترین آنها صبحانه است. بیشتر ما ایرانیها عادت داریم از مواد قندی در صبحانه استفاده کنیم. اما آیا این مواد مناسب افراد مبتلا به دیابت هم هست؟ اگر نیست، دیابتیها چه صبحانهای بخورند تا برایشان مفید باشد؟ با ما در بررسی پاسخ این پرسش همراه باشید.
دیابت دو دلیل اصلی دارد؛ گاهی بدن شما انسولین کافی تولید نمیکند و نوعی از دیابت را به نام دیابت نوع یک به وجود میآورد. گاهی هم بدن نمیتواند از انسولین ترشحشده بهخوبی استفاده کند که دیابت نوع دو پدید میآید. پس برای دانستن علت دیابت بهتر است هرکدام از این دو نوع بیماری را بهصورت جداگانه بررسی کنیم.
انواع دیابت
دیابت نوع یک : در بیماری دیابت نوع یک، بدن انسان نمیتواند انسولین تولید کند، یا اینکه انسولین تولیدشده برای مصرف گلوکز بدن کافی نیست. دیابت نوع یک نوعی بیماری معروف به خودایمنی است که سلولهای تولید هورمون انسولین در لوزالمعده را از بین میبرد. نابودی این سلولها در پانکراس، توقف یا ترشح کم انسولین را به دنبال دارد که باعث ایجاد بیماری دیابت نوع یک میشود. دیابت نوع یک میتواند افراد را در هر سنی گرفتار کند، اما بیشتر در افراد جوان و کمسن دیده میشود.
دیابت نوع دو : در دیابت نوع دو، لوزالمعده انسان انسولین تولید میکند، اما بدن نسبت به کارکرد انسولین مقاوم شده است. یعنی بدن برای سوزاندن گلوکز موجود در خون، نیاز به انسولین بیشتری دارد. همین مسئله باعث میشود پانکراس شروع به ترشح انسولین بیشتری کند، تا بتواند مقدار گلوکز را در خون کنترل کند. چند سال پس از تولید زیاده از حد این هورمون، سلولهای تولیدکننده انسولین در پانکراس از بین میروند و دیابت نوع دو را پدید میآورند. دیابت نوع دو میتواند در هر سنی دیده شود، اما بیشتر کسانی را درگیر میکند که سن بالاتری دارند.
علائم دیابت
مبتلا شدن به دیابت با برخی از نشانهها همراه است، اگرچه نمیتوان مبتلا شدن به آن را از روی این نشانهها قطعی دانست. برای تشخیص قطعی دیابت باید به پزشک مراجعه کنید و تشخیص آن هم با یک آزمایش ساده امکانپذیر است. اما بهتر است برخی از علائم دیابت که میتوانند باعث شوند تا شما برای اطمینان از داشتن یا نداشتن این بیماری به پزشک مراجعه کنید را بشناسید:
احساس تشنگی زیاد و نوشیدن زیاد آب.
پرخوری.
تکرّر ادرار.
خستگی زیاده از حد نسبت به شرایط معمول پیشین.
مشکلات بینایی.
کم شدن یکباره وزن.
بهبود نیافتن زخمهای بدن و عفونتهای عودکننده.
داروهای درمان دیابت
درمان و پیشگیری
در کنار درمان دارویی که دیابتیها باید رعایت کنند، روشهای دیگری هم برای درمان یا کنترل دیابت وجود دارد:
تغذیه مناسب : یکی از مهمترین راهها برای درمان دیابت، متعادل ساختن تغذیه است. رژیم خوراکی دارای مقدار مناسبی از پروتئین، کربوهیدرات، چربی و مواد دیگرِ مورد نیاز بدن بهترین راه برای درمان یا کنترل دیابت است. البته دیابتیها بهتر است برای تعیین مقدار مناسب هریک از این مواد با پزشک خود مشورت کنند.
ورزش و فعالیت بدنی : ورزش از بهترین راهها برای درمان دیابت است. ورزش قند خون را در افراد مبتلا به دیابت پایین میآورد و سوختوساز بدن آنها را متعادل میسازد. پیادهروی تند، شنا و دوچرخهسواری از فعالیتهای ورزشی مفید برای دیابتیها است. کار کردن و فعالیت بدنی هم سوختوساز بدن را بیشتر میکند و قند خون را پایین میآورد.
کم کردن وزن : یکی دیگر از مواردی که به درمان دیابت کمک میکند، کم کردن وزن است. در موارد زیادی دیده شده که کم کردن وزن در افراد چاق، نیاز بدن آنها به مصرف انسولین را کاهش داده یا حتی قطع کرده است.
درمان با داروهای سنتی
پزشکان سنتی مواد مختلفی را برای کنترل قند خون پیشنهاد میکنند. درباره بسیاری از این مواد آزمایشهای مختلفی صورت گرفته که نتیجه استفاده از آنها کاستن از قند خون و تنظیم قند در بدن افراد دیابتی بوده است. از مواد مختلفی که در کنترل دیابت موثر شناخته شدهاند به موارد مختلفی میتوانیم اشاره کنیم:
ژل رویال : ژل رویال خوراک ملکه زنبورهای عسل است. استفاده از ژل رویال در بسیاری از افراد مبتلا به دیابت نتیجه خوبی داشته و قند خون آنها با مصرف مرتب این ماده کاهش یافته است. البته مصرف ژل رویال هم باید با نظر پزشک صورت بگیرد و در زمان مصرف هم قند خون بهطور مرتب کنترل شود.
بره موم : بره موم هم یکی از موادی است که زنبورهای عسل تولید میکنند. بره موم روی سلولهای پانکراس تاثیر میگذارد و باعث ترشح انسولین میگردد. مصرف این ماده نیز باید با نظر پزشک صورت بگیرد و مقدار و دستور مصرف آن از طرف پزشک به شما داده شود.
گرده گل : یکی دیگر از تولیدات زنبور عسل، گرده گل است. گرده گل در زمان گشتوگذار زنبورهای عسل به پای آنها میچسبد و در زمان ورود به کندو از پای آنها جدا میشود و در ظرف مخصوصی میافتد. این گلولههای گرده گل بسیار پرفایده هستند و مادهای مغذی برای بدن انسان به شمار میروند. پزشکان سنتی عقیده دارند از گرده گل هم میتوان در درمان دیابت استفاده کرد.
صبحانه دیابتیها
در پایان به پرسش اول خود میرسیم که چه صبحانهای مناسب افراد دیابتی است؟ صبحانه مهمترین وعده غذایی برای دیابتیها است. در صورت استفاده از یک صبحانه مناسب، فرد دیابتی دیرتر دچار گرسنگی میشود و سلامتی او نیز بهتر تامین میگردد. خوشبختانه دیابتیها مواد مختلفی را میتوانند در صبحانه خود بگنجانند. در ادامه به چند مورد از این مواد که انرژی مورد نیاز برای شروع روز دیابتیها را تامین میکنند اشاره میکنیم:
کربوهیدراتهای پیچیده و دارای فیبر
کربوهیدراتهای فیبردار یکی از منابع مهم تامین انرژی همه افراد، بهویژه دیابتیها هستند. کربوهیدراتها مواد مغذی خوبی برای آغاز روز به شمار میروند. کربوهیدرات در مواد مختلفی مانند بلغور جو دو سر پیدا میشود. صبحانه دارای بلغور جو صبحانهای ایدئال برای دیابتیها است. نانهای دارای سبوس گندم، نان جو و نان غلات هم مواد مناسب دیگری برای صبحانه دیابتیها به شمار میروند.
چربیها
چربی مورد نیاز بدن افراد مبتلا به دیابت هم باید تامین شود. این چربی میتواند از راه خوردن مواد مختلفی به بدن آنها برسد. آووکادو، آجیل، شیر، ماست، پنیر، دانه کتان، کرههای گیاهی مانند کره بادام زمینی و نارگیل میتوانند چربی مورد نیاز بدن دیابتیها را تامین کنند.
پروتئین
پروتئینها از مهمترین اجزای سازنده سلولهای بدن انسان هستند. صبحانه سرشار از پروتئین نقش مهمی در سلامت بدن همه افراد بازی میکند. تخممرغ یکی از بهترین صبحانهها برای افراد دیابتی است. تخممرغ دارای پروتئین زیاد و کالری کم است. مواد دیگری هم دارای پروتئین هستند که از میان آنها میتوانیم به انواع آجیل اشاره کنیم.
سبزیهای دارای برگ تیره
سبزیهای دارای برگ تیره مانند فلفل، گوجه فرنگی، خیار و پیاز هم مواد بسیار خوبی برای صبحانه دیابتیها شمرده میشوند. یک املت مقوی که با گوجه فرنگی، فلفل دلمهای، پیاز و تخممرغ درست میشود، خوراک مناسبی برای صبحانه شما است.
برای دیابت به کدام دکتر مراجعه کنیم؟
برای درمان بیماری دیابت باید به پزشکان متخصص غدد مراجعه کنید. پزشکان متخصص و فوق تخصص غدد بهترین پزشکانی هستند که میتوانید درمان دیابت خود را به آنها بسپارید. اگر در شهر محل زندگی شما فوق تخصص غدد نیست میتوانید از متخصصین داخلی هم کمک بگیرید.
برای اطلاع از وجود پزشکان در شهر شما و هم چنین آگاهی از آدرس و تلفن مطب پزشکان می توانید از سایت های پزشکی و نوبت دهی پزشکان مانند سایت دکتریاب استفاده کنید که با وارد کردن تخصص و شهر خود به آسانی به لیست پزشکان دسترسی خواهید داشت.