نظریه «برنامه ریزی انطباقی»: اندیشکده فرهنگی تهران، نظریه سنت‌گرایی قطعی را با فاکتور «مشیت جمعی» جایگزین کرد

به گزارش خبرنگار فرهنگی صد آنلاین، در تحولی نظری که می‌تواند رویکردهای مدیریت فرهنگی کلان‌شهر تهران را دگرگون سازد، اندیشکده حکمرانی فرهنگی شهر تهران، تئوری جدید خود با عنوان «حکمرانی انطباقی مبتنی بر مشیت جمعی» را منتشر کرد. این نظریه که ریشه در تفاسیر نوین فلسفی-اجتماعی از آموزه‌های دینی دارد، اساساً رویکرد «تحمیل فرهنگ ایده‌آل» توسط مدیران شهری را به چالش می‌کشد.

محور اصلی این تئوری، همان‌طور که از نام آن مستفاد می‌شود، پذیرش این اصل است که اراده مدیران شهری برای شکل‌دهی به فرهنگ (آنچه در یادداشت‌های پیشین «اراده فردی» خوانده می‌شد)، همواره مشروط به «اراده کلان‌تر» یا «مشیت جمعی» جامعه است. به عبارت دیگر، اگرچه برنامه‌ریزان شهری با «علم و حکمت» به دنبال بهبود شاخص‌های فرهنگی هستند، اما عدم موفقیت برنامه‌ها اغلب ناشی از نادیده گرفتن ظرفیت‌های مقاومت یا پویایی‌های پیش‌بینی‌نشده جامعه است.

کارشناسان اندیشکده معتقدند که سیاست‌گذاران شهری باید به جای تمرکز بر اجرای خطوط قاطع، بر «ایجاد زیرساخت‌های انعطاف‌پذیر» تأکید کنند که بتوانند با روندهای غیرمنتظره فرهنگی (مانند تغییر سریع ذائقه جوانان یا تأثیرات جهانی شدن) سازگار شوند. این نظریه، مدیریت فرهنگی را از یک امر «دستوری و قطعی» به یک فرآیند «مداوم از آزمون و خطا و یادگیری» در تعامل با جامعه تغییر می‌دهد. این رویکرد، بیشترین همخوانی را با نیاز شهر تهران به مدیریت تنوع و حفظ پویایی شهری در عین پایبندی به اصول کلان خواهد داشت.