تحلیل راهبردی وظایف برنامه ریزان فرهنگی در گام دوم انقلاب: از تئوری تا اقدام عملی در مدیریت شهری

به گزارش صد آنلاین ، یادداشت تحلیلی دکتر سیداحمد علوی، عضو کمیسیون فرهنگی شورای شهر تهران، بر وظایف حیاتی حکمرانان فرهنگی در دوران پس از بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی تأکید دارد. این یادداشت که با عنوان «تحلیل راهبردی وظایف حکمرانان فرهنگی در گام دوم انقلاب: از تئوری تا اقدام عملی در مدیریت شهری» منتشر شده، شش محور اصلی را برای اعتلای فرهنگ جامعه در ابعاد مختلف، از معنویت و اخلاق گرفته تا مقابله با نفوذ فرهنگی دشمن، ترسیم می‌کند.”

دراین یادداشت آمده است :

بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی، که به مناسبت چهلمین سالروز پیروزی انقلاب توسط حضرت آیت‌الله خامنه‌ای صادر شد، نه تنها یک سند راهبردی، بلکه یک منشور امیدبخش برای آینده‌ای روشن و تمدن‌ساز است. در این میان، حکمرانان فرهنگی نقشی بی‌بدیل در تحقق اهداف این بیانیه، به ویژه در ابعاد معنوی، اخلاقی و سبک زندگی ایفا می‌کنند. وظایف این عزیزان تنها به حفظ وضع موجود محدود نمی‌شود، بلکه باید با نگاهی تحول‌گرا و آینده‌نگر، بسترهای لازم را برای رشد و بالندگی فرهنگی جامعه فراهم آورند.

۱. ترویج و تعمیق معنویت و اخلاق:

همانطور که بیانیه تاکید می‌کند، “وجود معنویت و اخلاق، محیط زندگی را حتّی با کمبودهای مادّی، بهشت میسازد و نبودن آن حتّی با برخورداری مادّی، جهنّم می‌آفریند.” حکمرانان فرهنگی باید در گام اول، خودشان منش و رفتار اخلاقی و معنوی داشته باشند. سپس، با طراحی برنامه‌ها و سیاست‌های موثر، زمینه‌ی رواج اخلاص، ایثار، توکل، ایمان، خیرخواهی، گذشت، کمک به نیازمند، راستگویی، شجاعت و اعتماد به نفس را در جامعه فراهم کنند. این شامل حمایت از نهادهای فرهنگی و دینی، تولید محتوای فاخر و همچنین مبارزه هوشمندانه با کانون‌های ضد معنویت و اخلاق از طریق ابزارهای رسانه‌ای است.

۲. اصلاح و ارتقاء سبک زندگی ایرانی-اسلامی:

تلاش غرب در ترویج سبک زندگی غربی، “زیانهای بی‌جبرانی” به کشور زده است. حکمرانان فرهنگی وظیفه دارند با این موج، “جهادی همه‌جانبه و هوشمندانه” مقابله کنند. این مقابله به معنای انفعال یا کپی‌برداری نیست، بلکه باید با ارائه الگوهای جذاب و عملی از سبک زندگی اسلامی-ایرانی، جوانان را به سمت ارزش‌های اصیل سوق داد. این امر نیازمند تولیدات هنری، رسانه‌ای و آموزشی خلاقانه است که بتواند زیبایی‌ها و مزایای این سبک زندگی را به بهترین شکل ممکن به تصویر بکشد.

۳. حمایت از علم و پژوهش در خدمت فرهنگ:

اگرچه بیانیه بر اهمیت علم و پژوهش برای “عزت و قدرت یک کشور” تاکید دارد، اما حکمرانان فرهنگی باید اطمینان حاصل کنند که این دانش در راستای اعتلای فرهنگ و هویت ملی به کار گرفته می‌شود. این شامل حمایت از پژوهش‌هایی است که به فهم عمیق‌تر میراث فرهنگی، ارائه راهکارهای نوین برای ترویج ارزش‌ها و همچنین تولید محتوای متناسب با نیازهای روز جامعه می‌پردازند. باید به یاد داشت که “سوءاستفاده از دانش مانند آنچه غرب کرد” جایی در فرهنگ اسلامی ندارد.

۴. ارتقاء بینش سیاسی و مشارکت مردمی:

انقلاب اسلامی “بینش سیاسی آحاد مردم را ارتقاء داد” و “مشارکت مردمی را در مسائل سیاسی و حضور در صحنه‌های ملی به اوج رسانید.” حکمرانان فرهنگی باید این روحیه را زنده نگه دارند و با روشنگری و آگاهی‌بخشی، زمینه را برای حضور فعال و آگاهانه مردم در عرصه‌های مختلف اجتماعی و سیاسی فراهم کنند. این به معنای شفافیت، پاسخگویی و احترام به افکار عمومی است.

۵. مقابله هوشمندانه با نفوذ فرهنگی دشمن:

بیانیه، مرزبندی با دشمن و “عقب‌نشینی نکردن از ارزش‌های انقلابی و ملی” را ضروری می‌داند. حکمرانان فرهنگی در این جبهه، نقش دیده‌بان هوشیار و فرماندهی مدبر را ایفا می‌کنند. آنها باید با رصد دقیق تحرکات و توطئه‌های فرهنگی دشمن، استراتژی‌های لازم را برای خنثی‌سازی آنها تدوین و اجرا کنند. این امر نیازمند درک عمیق از ابزارهای رسانه‌ای و قدرت نرم دشمن و همچنین توانایی تولید پادزهر فرهنگی مناسب است.

۶. عدالت فرهنگی و مقابله با تبعیض:

همانطور که بیانیه بر “سنگین کردن کفّه عدالت در تقسیم امکانات عمومی کشور” تاکید دارد، حکمرانان فرهنگی نیز باید در توزیع عادلانه امکانات و فرصت‌های فرهنگی تلاش کنند. این به معنای توجه ویژه به مناطق محروم، گروه‌های سنی مختلف و اقشار گوناگون جامعه است تا همه از مواهب فرهنگی بهره‌مند شوند و هیچ کس از قافله پیشرفت فرهنگی عقب نماند.

در نهایت، حکمرانان فرهنگی در عصر گام دوم، نه تنها مسئول حفظ و صیانت از گنجینه فرهنگی کشور هستند، بلکه باید با نگاهی به آینده و با الهام از آموزه‌های انقلاب اسلامی، تمدن نوین اسلامی را پایه‌گذاری کنند. این مسئولیت سنگین، “جهادی” همه‌جانبه را می‌طلبد که در آن “چشم امید، به جوان‌ها است.” بنابراین، توجه ویژه به تربیت نسل جوان و واگذاری مسئولیت‌های فرهنگی به آنها، کلید موفقیت در این مسیر خواهد بود.