چرا حجاب برای بانوان در نماز واجب است؟

احکام اسلامی بر اساس مصالح و مفاسد الزام آوری که دارند، به صورت حرام یا واجب بیان شده‌اند (۱). برخی مصالح و مفاسد را نه عقل به تنهایی می‌یابد و نه در آیات و روایات به آن تصریح شده، مانند حجابِ بانوان در نماز که واجبی تعبدی است (۲)؛ یعنی عقل، کنه راز تشریع آن را نمی‌شناسد، گرچه این را می‌داند که بدون علت نیست و حتی برخی مصالح و آثار آن را نیز می‌یابد.

بنابر روایت شیعه نیوز، احکام اسلامی بر اساس مصالح و مفاسد الزام آوری که دارند، به صورت حرام یا واجب بیان شده‌اند (۱).‏ برخی مصالح و مفاسد را نه عقل به تنهایی می‌یابد و نه در آیات و روایات به آن تصریح شده، مانند حجابِ بانوان در نماز که واجبی تعبدی‏ است (۲)؛ یعنی عقل، کنه راز تشریع آن را نمی‌‏شناسد، گرچه این را می‌داند که بدون علت نیست و حتی برخی مصالح و آثار آن را نیز می‌یابد. روشن است که پایبندی به عبادات، مطابق دستور شرع مقدس، روحیۀ بندگی و پذیرش خواست خدا در انسان را تقویت می‌کند (۳). بر اساس قوانین فقهی، زن و مرد، در نوع تکالیف شرعی، مانند وجوب نماز و روزه مشترک‌اند. تنها در کیفیّت برخی احکام، متفاوت هستند که به ویژگی‌های خاص جسمی و روحی زن و مرد بر می‌گردد (۴).

در فقه دو نوع پوشش برای خانم‌ها مطرح شده است؛ پوشش در نماز و پوشش در مقابل نامحرم که هر کدام ویژگی‌هایی دارند (۵). پوشش برای انسان، اعم از زن‏ و مرد، نوعی کرامت الهی است و نشانه‌‏ای برای شخصیت و احترام وی محسوب می‌‏شود؛ ازاین‌رو، تنها آدمیان لباس می‌‏پوشند. بی‌گمان خداوند با بـنـدگـان خـود نامحرم نیست، ولی انسان در حال عبادت، خود را در حضور خدا می‌بیند و با او سخن می‌گوید، پس باید مناسب‌ترین پوشش را انتخاب کند تا رعایت ادب و احترام در مقابل ذات حق‌تعالی را فراهم سازد که زمینه‌ساز خشوع و حضور قلبی نیز می‌باشد. مناسب‌ترین حالت برای عبادت خانم‌ها که مورد رضایت الهی باشد، داشتن پوششی است که عفت و پاک‌دامنی آنان را نشان دهد. پوشش در نماز، مقدمه قرب الهی است و بهترین تمرین برای حفظ و رعایت آن در برابر نامحرم به شمار می‏‌رود (۶). البته باید توجه داشت که رعایت حجاب برای بانوان در نماز، ممکن است حکمت‏‌های دیگری هم داشته باشد که برای ما معلوم نیست.

پی‌نوشت:

۱- طباطبایی، محمدحسین (۱۳۷۴) ترجمه تفسیر المیزان، ترجمه: موسوی همدانی، ج ۴، سوم، قم: جامعه مدرسین، ص۴۸۵.

۲- هاشمی شاهرودی، محمود (۱۴۲۶ق) فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت‌علیهم السلام، ج ۲، قم: موسسه دائره المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت‌علیهم السلام، ص ۸۱؛ مروج، حسین (۱۳۷۹ش) اصطلاحات فقهی، قم: بخشایش، ص ۵۵۹.

۳- جلالی زاده، جلال (۱۳۸۷ش) مبادی و اصطلاحات اصول فقه، تهران: احسان، ص ۱۱۵.

۴- هاشمی شاهرودی، محمود (۱۴۲۶ق) فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت‌علیهم‌السلام، ج ۴، قم: موسسه دائره المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت‌علیهم السلام، ص۲۸۷-۲۸۶.

۵- مطهری، مرتضی، مجموعه آثار استاد شهید مطهری، ج ۱۹، تهران: صدرا، ص۵۵۳.

۶- شمس، سعید (۱۳۸۵ش) پرسمان‌های قرآنی نماز، قم: سبط اکبر، ص ۱۵۲ و ۱۵۳