به گزارش صد آنلاین ، یبوست اغلب ناشی از مشکلات گوارشی است. سیستم گوارش مانند یک واکنش زنجیرهای است.
گوارش ناقص
گوارش ناقص یکی از علتهای اصلی یبوست است که میتواند در هر قسمتی از مجرای گوارش رخ دهد. کمبودن اسید معده، تجزیهٔ پروتئین را دچار اختلال میکند و پروتئین کامل هضم نشده در روده منجر به یبوست خواهد شد.
پانکراس یا لوزالمعده آنزیمهایی تولید میکند که غذا را هضم میکنند. اگر این آنزیمها درست عمل نکنند، غذای خوب هضم نشده در رودهها تجمع میکنند.
یک کبد سالم در گوارش بسیار مهم است. کبد، صفرایی ترشح میکند که به تجزیهٔ چربی و نرم کردن کولون کمک میکند. صفرای ناکافی میتواند باعث خشکی کولون شده و عبور مدفوع را سخت کند. کولون خانهٔ میکروبهایی است که فیبر را تجزیه کرده و آب را بازجذب میکنند.
عواملی در سبک زندگی
عواملی در سبک زندگی بر نظم عملکرد رودهها اثر میگذارند. رژیم غذایی، سطح فعالیت بدنی و داروها میتوانند یبوست را بهتر یا بدتر کنند.
رژیم غذایی کم فیبر، خصوصاً فیبر سبزیجات، به میزان قابلتوجهی باعث یبوست میشود. متأسفانه بیشتر افراد طی روز فیبر کمی مصرف میکنند.
سبزیجات دارای فیبر، منیزیم و پتاسیم هستند که همگی به حرکات بهتر روده کمک میکنند.
ورزشنکردن هم میتواند حرکات روده را کُند کند. استرس هم فعالکنندهٔ واکنش جنگ یا گریز است و بر گوارش اثر میگذارد و باعث یبوست میشود. مدیریت استرس با تکنیکهایی مانند تنفس عمیق میتواند عملکرد روده را تنظیم کند. کنترل استرس و ورزش منظم میتواند به میزان زیادی علائم یبوست را کاهش دهد.
داروها
خیلی از داروها از جمله مسکنهای اوپیودی میتوانند باعث تغییراتی در حرکات روده شده و یبوست ایجاد کنند. پیش از توقف مصرف هر دارویی با پزشک مشورت کنید.
نگاهی دقیقتر به سلامت گوارش و رفع یبوست
صرفاً بیشتر فیبر مصرفکردن ممکن است علت اصلی یبوست را برطرف نکند. شما باید عواملی مانند تولید اسید معده، سلامت میکروبیوم رودهها، تولید صفرا و محرکهای بالقوه را نیز در نظر بگیرید.
نقش اسید معده، آنزیمها و صفرا
کافی بودن اسید معده به تجزیهٔ پروتئینها کمک میکند. اما پایینبودن میزان اسید معده میتواند سرعت گوارش را بگیرد و بعد از مدتی منجر به یبوست شود.
مکملهای آنزیمی یا بتائین هیدروکلراید (تحت نظر پزشک) میتوانند به گوارش کمک کنند. صفرا به گوارش چربی و نرم کردن کولون کمک میکند که بر تسهیل دفع اثر میگذارد.
شناسایی این فاکتورها میتواند به میزان چشمگیری بر سلامت گوارش و عملکرد دفع اثر بگذارد. این عوامل اگر در وضعیت بهینه باشند، مدفوع بهراحتی از روده عبور کرده و احتمال یبوست به حداقل میرسد.
سلامت میکروبیوم روده
میکروبیوم روده بر گوارش اثر میگذارد و مهم است که این میکروبیوم تغذیه شود. پروبیوتیکها میکروبهای مفید رودهاند که میتوانند از تجمع مدفوع در روده پیشگیری کنند.
شناسایی محرکهای خاص
شما باید چیزهایی را که باعث یبوستتان میشوند پیدا کنید. اگر یبوست شما بعد از مصرف آنتیبیوتیک به وجود آمده، پروبیوتیک مصرف کنید. پروبیوتیکها، تعادل میکروبیوم روده را دوباره برقرار میکنند.
فاکتورهای دیگر
طول میکشد تا غذا مسیر گوارش را طی کند و این مدتزمان گاهی به ۳۶ ساعت هم میرسد. به یکباره مقدار زیادی غذاخوردن ممکن است فرایند گوارش را آشفته کند.
غذاهای فراوری شده اغلب فیبر اندکی دارند و میتوانند یبوست را تشدید کنند. بیماریهای کلیوی نیز میتوانند باعث مشکلات گوارشی و یبوست شوند.
کولون، آب را از غذای هضم نشده جذب میکند. بهاندازه کافی آب ننوشیدن میتواند موجب سفتی و خشکی مدفوع شود و عبورش را سخت کند. زیاد آب بنوشید و غذاهای فیبردار زیاد مصرف کنید.
مدیریت یبوست با رژیم غذایی و تغییراتی در سبک زندگی
ایجاد تغییراتی در غذاهایی که میخورید و فعالیتهایی که دارید میتواند خیلی از مشکلات گوارشی را برطرف کند.
اهمیت تغذیهٔ مناسب
رودههای سالم عاشق غذاهای فیبردار هستند. سبزیها پروبیوتیکهای خوبی دارند که تغذیهکنندهٔ باکتریهای مفید رودهاند. اهمیتدادن به تغذیه سالم میتواند باعث کاهش وزن و پیشگیری از یبوست و بهطورکلی تندرستی شما شود.
خوردن غذاهای پروبیوتیکدار میتواند میکروبیوم روده را تعدیل کند. اجتناب از نوشیدنیهای قندی و غذاهایی که ارزش غذایی ندارند به بازیابی میکروبیوم روده کمک میکند. یک رژیم غذایی سالم تقریباً تمام فاکتورهای لازم برای پیشگیری از یبوست را دارد.
مدیریت استرس
استرس مزمن و مداوم رودهها را کُند میکند. راههایی برای مدیریت استرس خود پیدا کنید تا جریان رودههایتان نیز تنظیم شود. یوگا و تنفس عمیق میتوانند استرس را کاهش دهند. ریلکسیشن نیز کمک خوبی برای فرایندهای نرمال گوارشی است.
استرس میتواند باعث شقاق مقعدی و پارگیهای دردناک در مخاط مقعد شود. پس مدیریت استرس ازهرجهت برای سلامتی ضروری است.
سیرابکردن بدن و ورزش
حتی کمآبی خفیف بدن هم میتواند باعث یبوست شود. اگر بدن بهخوبی سیراب نباشد، رودهها نمیتوانند بهراحتی حرکت کنند؛ بنابراین سیراب نگهداشتن بدن و ورزش منظم مهم است. ورزش منظم حرکات روده را حفظ میکند و این حرکات به دفع ضایعات روده کمک میکنند.
افرادی که بیماریهایی مانند پارکینسون یااماس دارند نیز ممکن است یبوست را بهعنوان یکی از علائم این بیماریها تجربه کنند. این افراد برای پیداکردن راهکار باید با پزشک خود مشورت کنند.
پاسخ به برخی سوالهای رایج
علت اصلی یبوست چیست؟
علتهای رایج یبوست معمولاً کمبود فیبر و کمآبی بدن و ورزشنکردن هستند. اما یبوست میتواند نشاندهندهٔ مشکلات عمقیتری مانند کمکاری تیروئید یا سندرم روده تحریکپذیر نیز باشد. اگر علاوه بر یبوست علائم دیگری نیز دارید حتماً به پزشک مراجعه کنید.
چرا ناگهان دچار یبوست شدم؟
یبوست ناگهانی میتواند ناشی از تغییراتی در تغذیه، استرس، شروع دارویی جدید یا مکملی جدید بدون نوشیدن مایعات کافی باشد.
اگر یبوست ناگهانیتان ادامه پیدا کرد باید علت پیدا شود. نادیدهگرفتن یبوستهای مکرر میتواند مشکلات سلامتی را مخفی نگه دارد.
چگونه یبوست را سریع برطرف کنید؟
برای رفع فوری یبوست میتوانید از یک داروی ملین استفاده کنید. اما این ملینها هرگز برای استفاده طولانیمدت نیستند و یبوست را بدتر میکنند.
چگونه یبوست را کمتر کنید؟
بیشتر میوه و سبزی بخورید، بیشتر آب بنوشید و ورزش کنید. حتی تغییرات جزئی در سبک زندگی میتوانند در بلندمدت دستاوردهایی داشته باشند. شناسایی هر علت پنهانی که مربوط به اختلالاتی در خوردن است نیز کمککننده است. عضلات کف لگن نقش مهمی در حرکات روده دارند. هر روز تمرینات کف لگن را انجام دهید تا با تقویت این عضلات، رودههایتان نیز به عملکرد بهتری برسند.
در پایان
یبوست میتواند ناشی از عوامل گوناگونی باشد از جمله کمبود فیبر در رژیم غذایی، کمآبی بدن، نداشتن تحرک بدنی و برخی از داروها. نادیدهگرفتن این علتهای پنهان میتواند ناراحتی گوارش را مزمن کرده و بهمرور مشکلات جدیتری به وجود بیاورد.
پس بهتر است چند راهکار را در پیش بگیرید، مثلاً آب بیشتری بنوشید، سبزیها فیبردار بیشتر بخورید و ورزش منظم انجام دهید. همچنین میتوانید مکمل منیزیم مصرف کنید، دمنوشهای گیاهی ملین بنوشید یا غذاهای تخمیری مثل کفیر بخورید.
گاهی دچار یبوست شدن مشکلی ندارد و موقتی است. اما یبوست مزمن میتواند نشاندهندهٔ یک اختلال گوارشی باشد که باید مورد برسیهای پزشکی قرار بگیرد.
پیش از استفاده از هر دارویی حتماً با پزشک مشورت کنید؛ چون ممکن است علت اصلی را پوشش دهد و دردسرساز شود. با ایجاد تغییرات مثبت و مستمر و تغذیه و ورزش میتوانید به نتایج خوبی برسید و جلوی یبوست را بگیرید. /تبیان