پاداش حج از نظر پیامبر اسلام

فردی از رسول خدا صلی الله علیه و آله درباره ثواب حج پرسید و ایشان در پاسخ فرمود:

 یَا أَخَا الْأَنْصَارِ فَإِنَّکَ جِئْتَ تَسْأَلُنِی عَنْ حَجِّکَ وَ عُمْرَتِکَ وَ مَا لَکَ فِیهِمَا مِنَ الثَّوَابِ فَاعْلَمْ أَنَّکَ إِذَا أَنْتَ تَوَجَّهْتَ إِلَى سَبِیلِ الْحَجِّ ثُمَّ رَکِبْتَ رَاحِلَتَکَ وَ مَضَتْ بِکَ رَاحِلَتُکَ لَمْ تَضَعْ رَاحِلَتُکَ خُفّاً وَ لَمْ تَرْفَعْ خُفّاً إِلَّا کَتَبَ اللَّهُ لَکَ حَسَنَةً وَ مَحَا عَنْکَ سَیِّئَةً فَإِذَا أَحْرَمْتَ وَ لَبَّیْتَ کَتَبَ اللَّهُ لَکَ بِکُلِّ تَلْبِیَةٍ عَشْرَ حَسَنَاتٍ وَ مَحَا عَنْکَ عَشْرَ سَیِّئَاتٍ فَإِذَا طُفْتَ بِالْبَیْتِ أُسْبُوعاً کَانَ لَکَ بِذَلِکَ عِنْدَ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ عَهْداً وَ ذِکْراً یَسْتَحْیِی‏ مِنْکَ رَبُّکَ أَنْ یُعَذِّبَکَ بَعْدَه‏.
ای برادر انصاری، تو از من درباره حج و عمره‌ات و ثوابی که در آن‌ها برای تو هست، سؤال می‌کنی. بدان که چون به سوی راه حج روی آوری، سپس بر مَرکَب خود سوار شوی و مَرکبت تو را ببرد، مَرکبت هیچ گامی نگذارد و هیچ گامی برندارد، مگر آنکه خداوند برای تو حسنه‌ای نویسد و گناهی از تو محو کند. و چون مُحرم شوی و لبیک گویی، خداوند برای هر لبیک، 10 حسنه برای تو نویسد و 10 گناه از تو محو کند. و چون هفت بار به دور خانه (کعبه) طواف کنی، این عمل تو نزد خداوند عزّ و جلّ پیمان و یادی باشد که پروردگارت از تو حیا کند که پس از آن تو را عذاب کند.

این حدیث گویای آنست که خداوند دوست دارد زائر خویش را پاک از هر گونه گناهان و خطاها کند تا با دلی سرشار از امید به‌سوی او برود و با قلبی مملو از عشق و معنویت، به زندگی باز گردد؛ چرا که ماهیت گناه به گونه‌ای است که منع نعمت  و جذب نقمت می‌کند. گناه، حس و حال معنویت را از قلب مؤمن می‌زداید و او را از مسیر قرب الهی دور می‌کند. انسان تا زمانی که در چنگال گناهان اسیر است، نمی‌تواند به کمال مطلوب دست یابد و از برکات معنوی و روحانی بهره‌مند شود. گناهان همچون غباری بر آینه دل می‌نشینند و مانع از انعکاس نور الهی می‌شوند. بنابراین، دوری از گناهان و استغفار مداوم، گامی اساسی در جهت تزکیه نفس و رسیدن به رستگاری است. از این رو خداوند، خود به‌سوی زائر گام بر می‌دارد تا او را تطهیر کرده، تا بهره‌‌اش افزون شود.

در عین حال باید توجه داشت که این بخشش و پاکی، مشروط به اخلاص نیت و پرهیز از ریا، گناه، و هرگونه رفتار ناپسند در طول سفر حج است. زائری که با مال حرام یا شبهه، با غرور، تکبر، فخرفروشی، یا هرگونه عمل خلافِ شرع و اخلاق گام در مسیر زیارت بردارد، از رحمت و عنایت خداوند محروم خواهد بود و این عمل، هیچ اثر پاک‌کننده‌ای نخواهد داشت.

همچنین، توجه به آداب و رسوم حج، رعایت حقوق دیگران، و رفتار مناسب با همه‌ی افراد، از دیگر عوامل مهمی است که در پذیرش حج و بهره‌مندی از فضیلت آن، نقش اساسی دارد. مهم است که زائر با نیت پاک و با روحیه‌ای متواضع و مهربان به انجام مناسک حج بپردازد تا بتواند از این سفر معنوی نهایت استفاده را ببرد./ تسنیم