فلسفه حج در آیات قرآن؛ از فریضه تا فطرت

به گزارش صد آنلاین، حج، به عنوان یکی از بزرگ‌ترین و شکوهمندترین مناسک عبادی اسلام، جایگاهی ویژه و چندبعدی در آیات قرآن کریم دارد.

قرآن نه‌تنها به تبیین فلسفه و احکام مراسم حج می‌پردازد، بلکه با اشاره به پیشینه تاریخی خانه کعبه، نقش پیامبرانی همچون ابراهیم(ع)، و تاکید بر ارزش‌های معنوی چون اخلاص، آزادی، طهارت و پیمان با خداوند، بُعد فطری، اخلاقی و وحدت‌آفرین این فریضه را روشن می‌سازد.

حج در قرآن

سوره آل عمران، آیه 97

و براى خدا بر مردم واجب است که آهنگ خانه (او) کنند، آن‌ها که توانایى رفتن به سوى آن را دارند امام صادق (ع) می فرماید:هر کس از دنیا برود و بدون عذر حَج را بجا نیاورد ،چنین کسى مسلمان نخواهد مرد بلکه یهودى یا مسیحى از دنیا خواهد رفت.

سوره حج، آیه 36 

شتران قربانی از شعائر خداست، که در آن سودهایی برای شما است؛ هنگام نحر، نام خدا ببرید و وقتی مرده شدند، از گوشت آنها تناول و به نفع فقرا اطعام کنید.

سوره ذاریات، آیه 50

در بیان این آیه امام باقر(ع) می فرماید:«فَفِرُّوا إِلَى اللَّهِ إِنِّی لَکُمْ مِنْهُ نَذِیرٌ مُبِینٌ‏» منظور از فرار به سوى خدا، آن است که آهنگ حج کنید

سوره مائده آیه 2 

حرمت شعائر الهی، قربانیان و زائران خانه خدا را حفظ کنید و از هرگونه ستم به آنان پرهیز کنید. عداوت دشمنان را دلیل بر ظلم و ستم ندانید، بلکه در نیکوکاری یاری یکدیگر دهید

سوره بقره آیات 196 تا 203 (حجة‌الوداع )

حج را که شروع کرده‌اید، کامل کنید. اگر مانعی پیش آمد، قربانی کنید و سر نتراشید تا قربانی به محلش برسد.

اگر بیماری دارید و تراشیدن سر آزارتان می‌دهد، سر بتراشید و کفاره دهید (روزه، صدقه، یا قربانی)

در ماه‌های حج ، از دروغ و جدال بپرهیزید. توشه بردارید که بهترین توشه تقواست. هنگام کوچ از عرفات، در مشعرالحرام و پس از مناسک ، خدا را یاد کنید در ایام معدود (11، 12، 13 ذی‌الحجه) خدا را یاد کنید.

اگر کسی عجله کند و زودتر برگردد یا تأخیر کند، گناهی ندارد

این آیات در حجة‌الوداع یعنى آخرین حجى که رسول خدا (ص) انجام داد نازل شده و در آن حج تمتع تشریع شده است