۱۸ ارديبهشت ۱۴۰۴ - ۱۲:۵۲

اگر در تشخیص چهره افراد مشکل دارید، شاید پروزوپاگنوزیا دارید

اگر در تشخیص چهره افراد مشکل دارید، شاید پروزوپاگنوزیا دارید
بازدید:۲۰۶
صد آنلاین | آیا تا به حال اتفاق افتاده باشد که فردی را ببینید و متوجه شوید نمی‌توانید تشخیص دهید که آیا او را قبلاً دیده‌اید؟
کد خبر : ۱۶۴۸۳۲

به گزارش صد آنلاین، حتی ممکن است فردی را که هر روز می‌بینید — مثل همکار، دوست یا حتی عضو خانواده — نشناسید؟

اگر این اتفاق برای شما رخ داده، ممکن است شما دچار یک اختلال شناختی به نام پروزوپاگنوزیا (Prosopagnosia) باشید.

 

پروزوپاگنوزیا چیست؟

پروزوپاگنوزیا به معنای "کوری چهره" یا "عدم توانایی در شناسایی چهره افراد" است.
این وضعیت یک اختلال شناختی-عصبی است که در آن فرد نمی‌تواند چهره‌های افراد را تشخیص دهد، هرچند که چشم‌هایش سالم هستند و اجزای چهره (مثل چشم، بینی، دهان) را می‌بیند.

 

📌 مهم:

این بیماری نابینایی نیست ، بلکه اختلالی در پردازش اطلاعات چهره در مغز است.

 

علائم پروزوپاگنوزیا

افراد مبتلا به این عارضه ممکن است:

 
 
تشخیص ندادن چهره افراد
حتی افراد آشنا و نزدیک
😶 درک ضعیف احساسات از روی چهره
نمی‌توانند تشخیص دهند فرد غمگین، خشمگین یا خوشحال است
🕰️ مشکل در تشخیص سن یا جنسیت
تنها از روی چهره بدون کمک صدا یا لباس
🎬 مشکل در دنبال کردن شخصیت‌های فیلم
زیرا چهره‌ها برایشان یکسان به نظر می‌رسند
🚗 تشخیص ماشین، حیوان یا اشیاء مشابه
در موارد شدیدتر، این اختلال فقط به چهره محدود نیست
🧭 مشکلات جزئی در یافتن مسیر
چون قسمتی از مغز که نقشه‌برداری فضایی را انجام می‌دهد، تحت تأثیر است
 

 

 علت‌های پروزوپاگنوزیا

این عارضه می‌تواند از دو منشا باشد:

 

1. پروزوپاگنوزیای مادرزادی (Developmental Prosopagnosia)

  • از بدو تولد وجود دارد
  • معمولاً ژنتیکی است و در خانواده‌ها دیده می‌شود
  • فرد هیچ آسیبی به مغز ندیده است
  • ممکن است همراه با اوتیسم یا دیس‌لکسی نیز باشد
 

2. پروزوپاگنوزیای اکتسابی (Acquired Prosopagnosia)

  • بعد از آسیب به مغز ایجاد می‌شود:
    • سکته مغزی
    • ضربه به سر
    • التهاب مغز (آنسلفالیت)
    • بیماری‌های نورولوژیک مثل آلزایمر

 

 چرا این اتفاق می‌افتد؟

قسمتی از مغز به نام گیروس فوسی‌فورم (Fusiform Gyrus) در قشر گیجگاهی مغز، مسئول پردازش چهره‌هاست.
در افراد مبتلا به پروزوپاگنوزیا، این ناحیه نشانه‌های الکتریکی ضعیف‌تری می‌دهد یا کاملاً غیرفعال است.

 

🧠 به عبارت دیگر:

مغز نمی‌داند چطور چهره‌ها را به عنوان یک واحد کلی تشخیص دهد — فقط جزئیات جداگانه می‌بیند.

 

تأثیرات اجتماعی و روانی

این اختلال می‌تواند بسیار خجالت‌زا و فشارآور باشد:

 
  • ممکن است فرد به اشتباه به عنوان بی‌ادب یا بی‌تفاوت تلقی شود.
  • مشکلاتی در روابط اجتماعی، تحصیلی و شغلی به وجود آورد.
  • منجر به اضطراب اجتماعی، افسردگی و انزوا شود.

 

چگونه با این وضعیت کنار بیاییم؟

هنوز درمان قطعی برای پروزوپاگنوزیا وجود ندارد، اما می‌توان با استراتژی‌های جبرانی زندگی را ساده‌تر کرد:

 
 
🗣️ از صدا استفاده کنید
شناسایی فرد از روی صدا معمولاً آسان‌تر است
👀 به ویژگی‌های برجسته توجه کنید
مثل مدل مو، عینک، جواهرات یا لباس
🧵 از رنگ و سبک لباس به عنوان شاخص استفاده کنید
 
🧑‍🤝‍🧑 از دیگران کمک بخواهید
«من چهره را نمی‌شناسم، ولی صدای تو را می‌شناسم»
📝 نام‌ها را یادداشت کنید
در محیط کار/مدرسه اسامی را کنار تصاویر بنویسید
🎤 از فرد بخواهید خودش را معرفی کند
قبل از صحبت، به راحتی بگویید: «لطفاً اسمت را بگو تا من بتونم باهات راحت‌تر صحبت کنم.»
🧠 با روانشناس مشورت کنید
برای کاهش استرس و بهبود اعتمادبه‌نفس
 

 

 وقتی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر شما یا کودکتان:

 
  • در تشخیص چهره‌ها مشکل جدی دارید
  • این موضوع تأثیر منفی بر زندگی روزمره دارد
  • این وضعیت اخیراً شروع شده (احتمالاً پس از ضربه یا بیماری)
 

✅ باید به پزشک عمومی یا متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید.

 

ممکن است شما را به:

 
  • نورولوژیست
  • روانشناس بالینی
  • متخصص شنوایی و بینایی
  • متخصص روانپزشکی
 

ارجاع دهند.

 

 آزمایش‌های تشخیصی

برای تشخیص این عارضه، تست‌هایی وجود دارد:

 
  • CFMT (Cambridge Face Memory Test) : تست حافظه چهره
  • CFT (Cambridge Face Perception Test) : تست درک چهره
  • MRI یا fMRI : برای بررسی عملکرد قسمت‌های مختلف مغز

 

 جمع‌بندی

 
✅ نام بیماری
پروزوپاگنوزیا (Prosopagnosia)
❓ علامت اصلی
عدم توانایی در تشخیص چهره افراد
🧠 علت
آسیب یا نقص در ناحیه Fusiform Gyrus مغز
🧪 تشخیص
تست‌های شناختی و تصویربرداری
🛠️ درمان
بدون درمان؛ اما راهکارهای کمکی وجود دارد
🧑‍⚕️ پزشک مرتبط
نورولوژیست، روانشناس، متخصص شناخت
 

منبع: همشهری

اشتراک گذاری:
گزارش خطا
ارسال نظر
تازه‌ها
پربیننده‌ها پربحث‌ها