به گزارش صدآنلاین، فروع دین به مجموعهای از احکام شرعی و عمل به عبادات، معاملات و قواعد اجتماعی اشاره دارد که در زندگی روزمره مسلمانان باید به آنها توجه داشته باشند. این اصول اجرایی به عنوان فروع دین شناخته میشوند.
فروع دین به سه بخش اصلی تقسیم میشود:
بخش اول) احکام عبادی: این بخش شامل اعمال عبادی است که هر مسلمان باید انجام دهد:
نماز
روزه
خمس
زکات
حج
جهاد
امر به معروف
نهی از منکر
تولی (دوستی با دوستان خدا)
تبری (دوری جستن از دشمنان خدا)
بخش دوم) معاملات (عقود و ایقاعات): در این بخش، مسلمانان باید به قوانین مربوط به معاملات خود توجه کنند:
عقود شامل: بیع (خرید و فروش)، اجاره، رهن، امانت، نکاح (ازدواج)، قرض، وصیت، عاریه، شرکت، وقف، وکالت، جعاله، مزارعه، مساقات، سلف، سلم و مضاربه.
ایقاعات شامل: طلاق، سوگند، ایلاء.
بخش سوم) سیاسات: این بخش به قوانین اجتماعی و جزائی مربوط میشود:
قصاص (قصاص در برابر قتل)
حدود (مجازاتهای شرعی)
تعزیرات (مجازاتهای اضافی)
دیات (مبالغ پرداختی به عنوان غرامت برای قتل یا آسیب)
شخص مسلمان یا باید به درجه اجتهاد رسیده باشد و بتواند احکام دین را استنباط کند، یا باید از یک مجتهد تقلید کرده و مطابق فتوای او عمل نماید.
منابع استنباط فروع دین
فقها برای استخراج احکام عملی دین از منابع مختلفی بهره میبرند:
قرآن: کتاب مقدس اسلام.
سنت: رفتار، گفتار و تاییدات ائمه معصومین (ع).
اجماع: توافق و نظر مشترک فقها.
عقل: استفاده از توانایی عقل برای استنباط احکام.
تفاوت اصول دین و فروع دین
اصول دین به اعتقادات مرتبط است، در حالی که فروع دین به اعمال و رفتارهای عملی مسلمانان مربوط میشود.
تقلید در اصول دین مجاز نیست، ولی در فروع دین فرد میتواند از مجتهدین تقلید کند.
اصول دین مربوط به اعتقاد و باور است، اما فروع دین دستورات عملی و اجرایی است.
در اصول دین اختلافی بین مسلمانان وجود ندارد، اما در فروع دین ممکن است اختلاف نظر باشد.
اصول دین ثابت است و تغییر نمیکند، اما فروع دین ممکن است دستخوش تغییرات و اصلاحات شود.
انکار اصول دین موجب کفر میشود، در حالی که انکار فروع دین منجر به کفر نخواهد شد.
سوالاتی که در شب اول قبر از انسان پرسیده میشود، مربوط به اصول دین است، به همین دلیل اهمیت اصول دین در مقایسه با فروع دین بیشتر میشود. این سوالات به اعتقادات اساسی مانند توحید، نبوت، معاد و غیره مربوط است.