سهشنبه ۲۳ بهمن ۱۴۰۳
بازدید:۱۲۴
مفهوم هبه در فقه اسلامی به این صورت است که فردی مالی را به دیگری به طور رایگان می‌بخشد، به طوری که مال از ملک صاحب آن خارج می‌شود و به ملک دیگری منتقل می‌شود.به گزارش صدآنلاین، در هبه، ایجاب و قبول میان دو طرف لازم است و باید با اراده آزاد صورت گیرد.
ارکان هبه:
واهب: فردی که مال خود را به دیگری می‌بخشد.
موهوب له: شخصی که از هبه بهره‌مند می‌شود.
عین موهوبه: مالی که از مالک اصلی به موهوب له منتقل می‌شود.
شرایط هبه:
قبض و اقباض: مال باید تحویل داده شود.
بلوغ و عقل: واهب و موهوب له باید بالغ و عاقل باشند.
اختیار: هیچ‌کدام از طرفین نباید مجبور به انجام هبه باشند.
اهلیت: واهب باید حق تصرف در مال خود را داشته باشد.
انواع هبه:
هبه معوضه: که در آن، واهب در ازای چیزی مال خود را می‌بخشد.
هبه غیر معوضه: که در آن هیچ‌گونه عوضی در مقابل مال بخشیده شده دریافت نمی‌شود.
مواد قانونی هبه:
ماده ۷۹۶: واهب باید اهلیت لازم برای تصرف در مال خود را داشته باشد.
ماده ۷۹۷: واهب باید مالک مال باشد.
ماده ۸۰۰: اگر عین موهوبه در دست موهوب له باشد، نیازی به قبض مجدد نیست.
رجوع از هبه:
واهب می‌تواند پس از هبه از آن رجوع کند، مگر در موارد خاص مانند زمانی که موهوب له پدر، مادر یا فرزند واهب باشد یا در صورت هبه معوضه که عوض آن پرداخت شده باشد.
هبه مهریه:
در صورتی که زن مهریه خود را به شوهر هبه کند، امکان رجوع به مهر تحت شرایطی وجود دارد. برای مثال، اگر زن در ایام عده از هبه خود رجوع کند، طلاق لغو خواهد شد.
مراحل دعوی رجوع از هبه:
تنظیم دادخواست: درخواست رجوع باید به دادگاه حقوقی ارائه شود.
اثبات عقد هبه: در صورت عدم ثبت هبه، باید آن را اثبات کرد.
صدور حکم: قاضی حکم را صادر می‌کند و در صورت نیاز به تجدید نظر، مراحل قانونی انجام می‌شود.
نظر مراجع تقلید:
بر اساس نظر آیات‌الله خامنه‌ای، خمینی، و سیستانی، رجوع از هبه تنها در شرایط خاصی ممکن است و برخی از مسائل مربوط به هبه مانند هبه به فرزند یا در مرض موت باید با دقت بیشتری بررسی شوند.
این مباحث جنبه‌های مختلف هبه را از جنبه فقهی و حقوقی مورد بررسی قرار داده و شرایط و ضوابط اجرای آن را مشخص کرده است.