سمنو که نماد باروری و زایش گیاهان است، یکی از دسرهای محبوب ایرانیهاست که در کنار سفره هفتسین نوروزی قرار میگیرد. با این حال، سمنو علاوه بر این ویژگیها، در ایام فاطمیه نیز به عنوان نذری برای حضرت زهرا (س) پخته میشود. این نذر، معنای خاصی دارد و شیعیان بر این باورند که در هنگام پخت سمنو، حضرت فاطمه (س) به خانهی صاحب نذر میآید و در فرایند پخت آن شرکت میکند.
اگرچه دلیل دقیق نسبت دادن سمنو به حضرت زهرا (س) مشخص نیست، اما بسیاری از شیعیان با استناد به کرامتهای بیپایان ایشان، پخت سمنو در این ایام را عملی مقدس میدانند. روایات مختلفی وجود دارد که به داستان پخت حلوا توسط حضرت فاطمه (س) برای فرزندانش امام حسن (ع) و امام حسین (ع) اشاره میکند. این حلوا که به نوعی مشابه سمنو بوده، به عنوان الگویی برای پخت سمنو در نذریها معرفی شده است.
آداب پخت سمنو در ایام فاطمیه به شکل خاصی انجام میشود. مراسم سمنوپزان معمولاً در فصل پاییز و زمستان و نزدیک به نوروز برگزار میشود. در این شب، افراد خانواده و آشنایان دور دیگ سمنو جمع میشوند و با دعا و نیایش، نذر خود را برای برآورده شدن حاجتها میکنند. در این فرایند، گندم جوانهزده را در دیگ ریخته و روی آن آب میریزند، سپس به هم زدن سمنو میپردازند و در این لحظه از ذکر صلوات و دعا بهره میبرند.
در نهایت، پس از پخت سمنو، یک سینی بزرگ روی دیگ قرار داده میشود که روی آن قرآن و آیینه گذاشته میشود. در این زمان، معتقدند که دست حضرت زهرا (س) بر روی سمنو میافتد و این نشانهای از برآورده شدن حاجات است. در این مراسم، همسایهها و خویشاوندان نیز شرکت کرده و پس از پخت سمنو، آن را تقسیم میکنند.
با توسل به حضرت زهرا (س) و پخت سمنو طبق این آداب، شیعیان امیدوارند که حاجاتشان برآورده شود و برکت و رحمت الهی به خانههایشان وارد گردد.