چهارشنبه ۰۷ آذر ۱۴۰۳
بازدید:۱۲۱
فال گرفتن به عنوان یک روش برای آگاهی از آینده و سرنوشت، از گذشته‌های دور در بین برخی جوامع رایج بوده است. اما آیا این عمل از نظر دین اسلام مورد تایید است؟در این مقاله به بررسی نظر قرآن، روایات اهل بیت (ع)، و فتاوای مراجع تقلید در خصوص فال گرفتن می‌پردازیم و پاسخ به این سوال را بررسی خواهیم کرد.
1. حکم کلی فال گرفتن در دین اسلام
دین اسلام به شدت با خرافات و توهمات مخالفت می‌کند و افراد را به تلاش و جستجوی حقیقت دعوت می‌کند. فال گرفتن به ویژه به روش‌هایی که به غیب‌گویی و پیش‌بینی آینده مرتبط است، نه تنها از نظر عقلایی بلکه از منظر دینی نیز مردود است. امام صادق (ع) فرموده‌اند: "فال چنان است که صاحبش به آن معتقد شود."
2. نظر قرآن درباره فال گرفتن
قرآن کریم به طور عمومی به بدبینی و توهمات منفی نپرداخته و انسان‌ها را به خوش‌بینی و امید به آینده تشویق می‌کند. اما در مورد فال بد، قرآن هیچ‌گونه اعتباری به آن نمی‌دهد. خداوند در قرآن می‌فرماید: "خداوند حال قومی را تغییر نمی‌دهد تا آنکه آنان حال خود را تغییر دهند" (رعد: 11). این آیه نشان می‌دهد که انسان‌ها باید به جای توجه به فال‌ها، به تغییر خود و وضعیتشان بپردازند.
3. نظر مراجع تقلید شیعه در خصوص فال گرفتن
در بررسی فتاوای مراجع تقلید، اکثراً نظر بر این است که فال گرفتن و پیشگویی غیرمجاز است و هیچ‌گونه اعتبار شرعی ندارد. برخی از فتاوای مهم مراجع تقلید به شرح زیر است:
- سید علی خامنه‌ای: فال گرفتن کذب و بی‌اساس است و پول گرفتن برای آن جایز نیست.
- سید محمد حسین زنجانی: این امور مستند شرعی و عقلایی ندارند و گرفتن پول بابت آن شایسته نیست.
- سید محمد امین خراسانی: پیشگویی‌ها و فال‌ها فاقد اعتبار شرعی هستند و دریافت وجه بابت آنها حرام است.
- سید علی سیستانی: فال گرفتن از نظر شرعی اعتبار ندارد، اما اگر منفعت عقلایی داشته باشد، دریافت پول مشکلی ندارد.
- حسین وحید خراسانی: کهانت (غیب‌گویی) حرام است و کسب درآمد از این طریق حرام است.
- عبدالله جوادی آملی: پیشگویی‌ها در اسلام پذیرفته نشده‌اند و فال نیک در برابر فال بد توصیه شده است.
- ناصر مکارم شیرازی: فال قهوه و مشابه آن از خرافات است و شرعاً اعتباری ندارد.
4. راه‌های رهایی از فال بد در اسلام
اسلام راهکارهایی برای مقابله با تاثیرات منفی فال بد به انسان‌ها ارائه می‌دهد. برخی از این روش‌ها عبارتند از:
- بی‌اعتنایی به فال بد: امام صادق (ع) فرموده‌اند که تاثیر فال بد به اندازه‌ای است که فرد به آن توجه می‌کند.
- توکل به خداوند: پیامبر اکرم (ص) فرموده‌اند که کفاره فال بد، توکل به خدا است.
- دعا و ذکر: یکی از دعاهایی که در مواجهه با فال بد توصیه شده است، عبارت است از: "اللهم لا یؤتی الخیر الا انت."
5. حکم فال حافظ
فال حافظ به عنوان یک نوع سرگرمی در نظر گرفته می‌شود و اگر تاثیری منفی بر فرد نگذارد و او را از مسیر زندگی منحرف نکند، هیچ‌گونه اشکالی ندارد. در این صورت، فال حافظ به عنوان یک نوع تفریح بدون پیامدهای منفی پذیرفته شده است. اما باید از آن به عنوان یک وسیله برای پیش‌بینی آینده یا تغییر سرنوشت استفاده نشود.