طلاق خلع و مبارات یکی از انواع طلاق هستند. ما در قانون مدنی دو نوع طلاق داریم. گاهی اوقات به این دلیل که حق طلاق در قوانین ایران با مرد است، طلاق بهصورت یکطرفه از سمت مرد صورت میگیرد؛ اما گاهی اوقات زوجین بهصورت مشترک تصمیم میگیرند که بهصورت توافقی از هم جدا شوند. طلاقهای توافقی در قوانین ایران به دو صورت است: طلاق خلع و مبارات.
طلاق خلع و مبارات
این دو طلاق جزئی از طلاقهای توافقی است. یعنی در آن بدون قضاوت و با توافقات قبلی زوج و زوجه تقاضای طلاق میکنند و از هم جدا میشوند.
طلاق خلع چیست؟
خلع از نظر لغوی به معنای کندن و درآوردن است. طلاق خلع در شرایطی رخ میدهد که زن بهقدری از همسر خود تنفر دارد که حاضر به پرداخت وجه یا مالی جهت جداشدن از وی است. در ماده ۱۱۴۶ قانون مدنی طلاق خلع را به این صورت تعریف کرده است:
ماده ۱۱۴۶ قانون مدنی:
«طلاق خلع آن است که زن بهواسطه کراهتی که از شوهر خود دارد در مقابل مالی که به شوهر میدهد طلاق میگیرد اعم از اینکه مال مزبور عین مهر، معادل آن، بیشتر یا کمتر از مهر (فدیه) باشد.»
پس همانطور که در ماده فوق میبینید در این طلاق کراهت از سمت خانم است و به همین دلیل خانم ممکن است با توافق با شوهر خود کمتر از مهریهاش یا کل مهریهاش را ببخشید یا اینکه حتی علاوه بر مهریه، مالی نیز به همسر خود بدهد تا او را طلاق بدهد.
طلاق خلع چیست؟
طلاق مبارات چیست؟
مبارات نیز از نظر لغوی به معنای بیزار شدن از یکدیگر است. در طلاق مبارات، نفرت از سمت هر دو طرف است. یعنی هم زن از همسر ناخشنود است و هم مرد از همسر خود. اما در این طلاق بر خلاف طلاق مبارات چون کراهت از سمت هر دو طرف است خانم حداکثر تا میزان تمام مهریه خود یا کمتر از میزان مهریهاش را میتواند ببخشد و مرد او را طلاق دهد. یعنی در اینجا وجه یا مالی بیش از مبلغ اصلی مهریه پرداخت نمیشود.
در ماده ۱۱۴۷ قانون مدنی ایران طلاق مبارات را به این صورت تعریف کرده است:
ماده ۱۱۴۷ قانون مدنی:
« طلاق مبارات آن است که کراهت از طرفین باشد ولی در این صورت عوض (فدیه) باید زائد بر میزان مهر نباشد.»