سیاست خارجی ایران چگونه می تواند پویا باشد

 سیاست بین الملل پیچیدگی فزاینده پیدا کرده است. "رصد سیاست جهانی" به چند طریق قابل اقدام است. از آنجایی که 15 عضو دایم و غیر دایم شورای امنیت بر امورات جهانی از طریق سازمان ملل متحد اشراف دارند؛ رصد مراودات دیپلماتیک بین 15 کشور عضو شورای امنیت، یکی از راه های اشراف بر سیاست بین الملل است. 

روش دیگر؛ رصد روابط بین کشورهای "پنج چشم"  است. رصد روابط تنگاتنگ امنیت جهانی بین 5 کشور انگلیسی زبان، کمک کننده به دانستن سیاست بین الملل است. 

روش دیگر؛ رصد روابط بین کشورهای؛ گروه 7 و گروه 20 و اعضای اتحادیه اروپایی و پیمان نظامی ناتو است. 

• معمولا کشورها و اتحادیه های غربی، مبتکر یا "اقدام کننده" در سیاست بین الملل هستند و رصد نتایج نشست موسسات و گرهمآیی غربی ها، تاثیرگذار بر سیاست جهانی است. رصد همکاری و اتحادیه های منطقه ای غیر غربی مثل بریکس، شانگهای، اکو، سازمان کنفرانس اسلامی، اتحادیه افریقا، اتحادیه کشورهای امریکای جنوبی نیز کمک کننده به اشراف بر امورات منطقه ای و روابط بین دول همفکر است. 

اصولا در سیاست جهانی، دو کشور انگلیس و امریکا، متحدا "اقدام کننده" در روابط بین الملل هستند. آلمان و فرانسه موتور محرک اتحادیه اروپایی هستند و برد سیاست بین الملل دو کشور آلمان و فرانسه، محدود در قاره اروپاست. آنگلوساکسون یا همان امریکا و انگلیس، جهانی اقدام می کنند. فرانسه در شمال افریقا مستقل عمل می کند و روسیه و چین نیز به‌صورت واکنشی در مقابل اقدامات غرب، به تنهایی یا مشترک واکنش نشان می دهند. 

برای جمهوری اسلامی ایران با خصوصیات و تفکر سیاسی خاص، باید وزارت امور خارجه ای با ساختار خاص تنظیم کرد تا در رصد سیاست بین الملل توانایی داشته باشد. تشکیل ستاد یا "میز گروه ها" برای رصد موسسات مورد اشاره، در کنار تقسیم بندی جغرافیایی یا منطقه ای ضروریست. به عنوان مثال در کشور افغانستان، کشورها و موسساتی چون فنلاند، ناتو، امریکا، سازمان ملل، انگلیس، اتحادیه اروپایی، روسیه، چین و هند نقش دارند. این در حالیست که در تقسیم بندی جغرافیایی یا منطقه ای، انگلیس در اروپا و امریکا در بخش امریکا و هند در آسیا و سازمان ها و مجامع بین المللی نیز در بخش های بین الملل فعال هستند. "تجمیع سیاسی" آنچه در افغانستان می گذرد در تقسیم بندی جغرافیایی، پاسخگوی رصد سیاست بین الملل نیست و لذا ملاحظه می شود ستاد افغانستان تشکیل شده است. 

در همین رابطه، امریکا به تنهایی در هیچ جنگ در غرب آسیا یا خاورمیانه، بدون همیاری و همکاری انگلیس شرکت نداشته است لذا ادغام رصد سیاسی دو کشور انگلیس و امریکا در یک میز مشترک ضروری به نظر می رسد. 

نتیجه گیری

مناسب است، 
-    رصد دیپلماسی بین 15 کشور عضو دایم و غیر دایم شورای امنیت.
-    رصد سیاست خارجی انگلیس و امریکا به صورت مشترک و ادغام شده.
-    رصد سیاست فرانسه در ادغام با آلمان و بعضا همراهی با آنگلو ساکسون.
-    رصد سیاست امنیتی ناتو.
-    رصد سیاست خارجی بین المللی اتحادیه اروپایی. 

در دستورکار وزارت امور خارجه قرار گیرد. جمهوری اسلامی ایران با تعدادی محدود/چند کشور از جمله 1+5 چالش دارد و باید سفارت خانه های جمهوری اسلامی ایران در 6 کشور آلمان، انگلیس، فرانسه، بخش سیاسی نمایندگی در نیویورک، مسکو و پکن را استراتژیک/خاص تعریف کرد و علاوه بر تعیین کادر مجرب و تعریف شده، ارتباط بین 6 کشور را بصورت ترکیبی در مرکز و نمایندگی های مورد اشاره تجمیع کرد.