پنجشنبه ۰۱ آذر ۱۴۰۳
به فاصله 24 ساعت پس از حمله بامداد جمعه آمریکا و انگلستان به مواضع انصارالله در یمن، دومین حمله در بامداد شنبه انجام شد و در این زمینه سنتکام از حمله دیگری به یک سایت راداری در صنعا خبر داد. به گزارش ایسنا، شبکه المیادین بامداد شنبه از شنیده‌شدن صدای انفجار مهیب در شمال پایتخت یمن خبر داد. خبرنگار المیادین می‌گوید اطلاعات اولیه حاکی از آن است که فرودگاه صنعا و اطراف آن هدف قرار گرفته‌اند. مدیر دفتر المیادین در یمن خبر داده اطلاعاتی درباره حملات هوایی یا موشکی به پایگاه هوایی «الدیلمی» در شمال صنعا که در نزدیکی فرودگاه پایتخت قرار گرفته، وجود دارد.
خبرگزاری اسپوتنیک هم به نقل از یک منبع آگاه محلی نوشته جنگنده‌های آمریکایی و انگلیسی به پایگاه هوایی الدیلمی حمله کرده‌اند. خبرنگار شبکه المسیره یمن نیز می‌گوید «دشمن آمریکایی و انگلیسی حملاتی را علیه صنعا انجام داده‌اند». خبرگزاری رویترز به نقل از مقام‌های آمریکایی نوشته ارتش آمریکا پس از حمله به اهدافی در یمن در بامداد جمعه، حمله دیگری را به یمن انجام داده است. شبکه سی‌ان‌ان هم به نقل از یک مقام آمریکایی گزارش داده ایالات متحده یک روز پس از حمله به ۳۰ موضع انصارالله، بامداد جمعه به اهدافی در یمن حمله کرده است. این شبکه آمریکایی مدعی است یک «تأسیسات راداری که از سوی حوثی‌ها (انصارالله) استفاده می‌شود، هدف قرار گرفته است». یک مقام آمریکایی می‌گوید حمله اخیر به‌صورت یکجانبه و از طرف آمریکا انجام شده و در مقایسه با شب گذشته «بسیار کوچک» بوده است.
آمریکا رو‌در‌رویی با ایران را نمی‌خواهد
پیش از حمله بامداد شنبه جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا، انصارالله یمن را «یک سازمان تروریستی» خواند و تهدید کرد در صورت تداوم حملات یمن در دریای سرخ، آمریکا به حملات مشابه ادامه می‌دهد. رئیس‌جمهوری آمریکا گفت: حوثی‌ها (انصارالله یمن) یک سازمان تروریستی هستند و اگر به همین رفتار خود ادامه دهند، ما پاسخ خواهیم داد. پیش‌تر «داگلاس سیمز»، مدیر عملیات ستاد مشترک نیروهای مسلح ایالات متحده، اعلام کرد که آمریکا و انگلیس در حمله شب گذشته خود به مواضع ارتش یمن، حدود ۳۰ نقطه را با بیش از ۱۵۰ موشک هدف گرفتند؛ موشک‌هایی که از ناوهای جنگی و همچنین پرنده‌های نظامی شلیک شدند. بایدن همچنین در نامه‌ای به کنگره آمریکا مدعی شده حملات آمریکا و انگلیس به یمن، علیه مواضعی انجام شده که حملات ارتش این کشور در دریای سرخ را تسهیل می‌کرد. او گفته ایالات متحده آماده است تا در صورت لزوم، اقدامات بیشتری را برای مواجهه هر تهدیدی اتخاذ کند. رئیس‌جمهور آمریکا مدعی شده حملات علیه یمن «بر طبق قانون بین‌المللی» بوده و «محافظت از آمریکایی‌ها در خانه و خارج» بوده است.
حمله اخیر در حالی انجام شد که عصر جمعه خبرهایی مبنی بر شلیک یک موشک از یمن به سمت یک کشتی تجاری منتشر شد. سی‌ان‌ان گزارش داده آمریکا تهدید کرده بود در صورت ادامه شلیک موشک و پهپاد به سمت کشتی‌های تجاری از طرف ارتش یمن، به اقدامات نظامی خود ادامه می‌دهد. خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از مقامات آمریکایی مدعی شده تأسیساتی که در صنعا هدف حمله قرار گرفته، منشأ تهدید بوده است. شبکه ان‌بی‌سی به نقل از مقام‌های آمریکایی گزارش داده حملات بامداد شنبه به یمن با ناوهای جنگی آمریکا انجام شده است. ساعتی بعد نیز سازمان تروریستی سنتکام اعلام کرد آمریکا به یک سایت راداری متعلق به انصارالله یمن حمله کرده است. سنتکام گفته این حمله به وسیله ناو «یواس‌اس کارنی» و با موشک‌های تاماهاوک انجام شده است. مقام‌های یمنی پیش‌تر تأکید کرده بودند به حملات آمریکا و انگلیس پاسخ خواهند داد و دارایی‌های آنها را «اهداف مشروع» توصیف کرده‌اند.
در‌این‌بین هرچه فضای تنش در منطقه رو به تشدید می‌گذارد، به موازاتش ادبیات ضدایرانی و اتهامات بی‌پایه نیز پررنگ‌تر می‌شود؛ اما با وجود آنکه ادبیات بایدن رو به تندی گذاشته، رئیس‌جمهور هم‌زمان به دنبال اتخاذ مواضعی برای مدیریت فضای تنش است؛ پس در کنار اتهام‌زنی بی‌اساس به تهران، صراحتا تأکید می‌شود که ایالات متحده به دنبال تنش مستقیم با ایران نیست. پیرو آنچه گفته شد، رئیس‌جمهور آمریکا پس از حملات مشترک با انگلیس به یمن در بامداد جمعه، گفت معتقد نیست که کشورش در جنگ نیابتی با ایران قرار دارد.
آن‌طور‌که ایسنا گفته، بایدن بامداد شنبه که به بازدید یک مرکز کسب‌و‌کار کوچک در آلِن‌تاون در ایالت پنسیلوانیا رفته بود، در پاسخ به سؤالی درباره اینکه «آیا آمریکا در جنگ نیابتی با ایران قرار دارد» پاسخ داد، «نه، ایران جنگ با ما را نمی‌خواهد». رئیس‌جمهور آمریکا همچنین گفت «من پیام را به ایران رسانده‌ام. آنها می‌دانند نباید کاری انجام دهند». بایدن همچنین مدعی شد حملات بامداد گذشته به یمن «موفقیت‌آمیز» بوده و «هیچ تلفاتی در بین غیرنظامیان» مشاهده نشده است.
او گفت: «همراه با متحدان خود مطمئن خواهیم شد که اگر حوثی‌ها (انصارالله) به رفتار زننده خود ادامه دهند، ما پاسخ خواهیم داد». بایدن روز جمعه و پس از حمله نخست به یمن گفت آمریکا و انگلیس با کمک هلند، استرالیا، کانادا و بحرین حملاتی را علیه مواضع انصارالله در یمن انجام داده‌اند. مقام‌های یمنی نیز تأکید کرده‌اند به حملات آمریکا و متحدانش پاسخ خواهند داد. ارتش یمن در پاسخ به جنایات اسرائیل، شماری از کشتی‌های مرتبط با این رژیم را در دریای سرخ هدف قرار داده و بهانه بایدن برای حمله نیز «محافظت از آزادی کشتی‌رانی و کاهش توانایی» ارتش یمن برای ادامه حملات بوده است. رسانه‌های آمریکایی می‌گویند دولت بایدن در سال ۲۰۲۱ انصارالله یمن را از فهرست سازمان‌های به‌اصطلاح تروریستی خود خارج کرده است.
لندن، کپی‌کار واشنگتن!
تقریبا بر همه مسجل است که رفتار سیاسی دیپلماتیک نظامی و دفاعی انگلستان در ریل‌گذاری مد‌نظر آمریکا قرار دارد؛ بنابراین بعد از حمله مشترک لندن و واشنگتن به یمن موضع‌گیری‌های بریتانیا و دولت ریشی سوناک مشابه با کاخ سفید است؛ کما‌اینکه وزیر دفاع انگلیس پس از حملات مشترک با آمریکا به مواضعی در یمن، به اتهام‌زنی به ایران پرداخت و گفت «تهران باید حوثی‌ها را مجبور به توقف کند؛ زیرا کاسه صبر جهانیان در حال لبریز‌شدن است».
به گزارش اسپوتنیک، گرانت شاپس در مصاحبه با روزنامه بریتانیایی تلگراف، خاطرنشان کرد ایالات متحده و بریتانیا به‌وضوح اعلام کرده‌اند که آزادی کشتی‌رانی یک حق مطلق و تضمین‌شده است. شاپس این را هم عنوان کرد که «ما همه هشدارها را داده‌ایم و لحظه‌ای فرا می‌رسد که شما فقط باید برای دفاع از خود اقدام کنید؛ کاری که ما انجام دادیم؛ زیرا کشتی خودمان بود که به آن شلیک می‌شد».
به گزارش ایسنا، او در ادامه و در اظهاراتی خصمانه، نیروهای ارتش یمن را «تبهکار» خواند که باعث آزار و اذیت کشتی‌ها می‌شوند و مدعی شد: «ما به دلیل اوضاع کشتی‌رانی و به دلیل اینکه کشتی اچ‌ام‌اس دایموند هدف حمله قرار گرفته، بر‌اساس دفاع از خود، اقدام می‌کنیم. ایران نقش مهمی دارد و باید متوجه شود که باید با نایبان خود شفاف‌تر باشد که خیری از این اتفاقات حاصل نخواهد شد و اگر آنها به این مسیر ادامه دهند، همه بازنده می‌شوند». ساعاتی پیش از این اظهارنظرها، «حسین امیرعبداللهیان»، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، در صفحه خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت:«اقدام یمن در حمایت از زنان و کودکان غزه و مقابله با نسل‌کشی رژیم اسرائیل قابل تحسین است. صنعا به امنیت دریایی و کشتی‌رانی کاملا پایبند است».
دیپلمات عالی‌رتبه ایران همچنین به آمریکا توصیه کرد: کاخ سفید به‌جای حمله نظامی به یمن، باید همراهی همه‌جانبه نظامی و امنیتی با تل‌آویو علیه مردم غزه و کرانه باختری را فورا متوقف کند تا امنیت به سراسر منطقه بازگردد. تلگراف در ادامه فاش کرده ناوهای انگلیسی به دلیل بحران سربازگیری که نیروهای مسلح این کشور در آن فرو رفته است، قادر به حضور در منطقه غرب آسیا نیستند. روزنامه انگلیسی نوشته برخلاف درخواست‌ها برای اعزام ناو هواپیمابر سه میلیون پوندی «HMS ملکه الیزابت» به دریای سرخ، این ناو نمی‌تواند در منطقه مستقر شود؛ چراکه «RFA Fort Victoria» ناو پشتیبان آن با حداقل پرسنل در حال کار بوده و در بندر لیورپول باقی مانده است.
از مخالفت اروپایی‌ها تا خشم کنگره
ایتالیا، اسپانیا و فرانسه ضمن عدم حمایت از حملات آمریکا و انگلیس علیه مواضع ارتش یمن، بیانیه‌ای را که ۱۰ کشور در راستای توجیه این حملات ارائه دادند، امضا نکردند. به گزارش ایسنا، اقدامات این سه کشور مذکور نشان از اختلاف و دو‌دستگی در اروپا درخصوص حمله به مواضع ارتش یمن است، ارتشی که چند هفته است در راستای حمایت از مردم فلسطین و اعتراض علیه اقدامات رژیم صهیونیستی حملاتی را در دریای سرخ انجام می‌دهد. طبق گزارش خبرگزاری رویترز، اگرچه مقامات آمریکایی گفتند که هلند، استرالیا، کانادا و بحرین حمایت‌های اطلاعاتی و لجستیکی برای این حمله ارائه دادند و آلمان، دانمارک، نیوزیلند و کره‌جنوبی بیانیه مشترکی را امضا و حملات این دو کشور به یمن را توجیه کردند، منبعی در دفتر «جورجیا ملونی» نخست‌وزیر ایتالیا اعلام کرد که این کشور از امضای این بیانیه خودداری کرده است.
یک منبع دولتی گفت که از ایتالیا خواسته شده تا مشارکتی در این زمینه داشته باشد، اما این کشور به دو دلیل این درخواست را نپذیرفته است؛ اول اینکه دولت ایتالیا برای هرگونه مشارکت به تأیید پارلمان نیاز دارد که روند زمان‌بر است و دوم اینکه رم ترجیح می‌دهد «سیاست آرامی» را در دریای سرخ دنبال کند. از سوی دیگر یک مقام فرانسوی که نخواست نامش فاش شود، گفت پاریس بیم آن دارد که با پیوستن به حملات تحت رهبری ایالات متحده، هرگونه اهرمی را که در مذاکرات برای کاهش تنش بین حزب‌الله و رژیم صهیونیستی در اختیار داشته، از دست بدهد. فرانسه در هفته‌های اخیر بیشتر دیپلماسی خود را بر «اجتناب از تشدید تنش در لبنان» متمرکز کرده است. مارگاریتا روبلز، وزیر دفاع اسپانیا نیز در این اقدامات نظامی در دریای سرخ شرکت نکرد؛ زیرا می‌خواهد صلح در منطقه برقرار شود. او در این زمینه تصریح کرد: هر کشوری باید توضیحاتی را برای اقداماتش بدهد. اسپانیا همیشه به صلح و گفت‌وگو متعهد خواهد بود.
در کنار مخالفت برخی کشورهای اروپایی، گروهی متشکل از قانونگذاران آمریکا هم جو بایدن را به دلیل عدم کسب مجوز از کنگره پیش از صدور فرمان حمله هوایی و دریایی به یمن مورد حمله قرار دادند و آن را نقض قانون اساسی دانستند. جمعی از قانونگذاران جمهوری‌خواه و دموکرات از بایدن خشمگین‌اند؛ چراکه او پیش از صدور فرمان حمله به یمن از کنگره مجوز نگرفته است. این امر بار دیگر بحث قدیمی و مناقشه‌برانگیز درباره اینکه چه کسی در ایالات متحده قدرت اعلان جنگ را دارد، به راه انداخته است.
پرامیلا جایپال، نماینده دموکرات از واشنگتن و رئیس گروه پیشرو گفت: این، نقض غیرقابل قبول قانون اساسی است. به نوشته روزنامه گاردین، بایدن که ۳۶ سال در سنا، از‌جمله به‌عنوان رئیس کمیته روابط خارجی خدمت کرده است، درباره این حمله به کنگره اطلاع داد اما درخواست تأیید آن را نکرده بود. البته برخی از قانونگذاران آمریکایی از این اقدام بایدن تقدیر کردند. سناتور میچ مک‌کانل از ایالت کنتاکی، رهبر اقلیت در مجلس سنا در بیانیه‌ای تصمیم بایدن را «به‌موقع» خواند. اما گروهی دیگر از قانونگذاران از دولت بایدن خواستند که به تلاش‌های دیپلماتیک خود برای جلوگیری از تشدید جنگ منطقه‌ای گسترده‌تر و همچنان به تعامل با کنگره در مورد جزئیات استراتژی و مبنای قانونی آن، همان‌طور که قانون او را ملزم می‌کند، ادامه دهد. با‌این‌حال، بسیاری از اعضای مترقی و تعدادی از محافظه‌کاران از رئیس‌جمهور بایدن به دلیل عدم کسب تأییدیه از کنگره عصبانی بودند.
آیانا پرسلی، نماینده دموکرات از ماساچوست تأکید کرد که این، غیرقابل قبول است. مارک پوکان، یکی از دموکرات‌های ویسکانسین نیز گفت: ایالات متحده نمی‌تواند بدون مجوز کنگره خطر درگیر‌شدن در جنگ‌های چند‌دهه‌ای دیگر را داشته باشد. او از بایدن خواست تا قبل از ادامه این حملات هوایی در یمن، با کنگره مشورت کند. رو خانا، یک مترقی کالیفرنیایی که تلاش‌های دو‌حزبی را برای احراز مجدد اقتدار کنگره بر جنگ‌های خارجی آمریکا رهبری کرده است، در شبکه اجتماعی ایکس با اشاره به ماده یک قانون اساسی آمریکا نوشت: رئیس‌جمهور باید قبل از حمله به حوثی‌ها در یمن و درگیر‌کردن ما در یک جنگ دیگر در خاورمیانه به کنگره بیاید.
باربارا لی، یک قانون‌‌گذار دموکرات از کالیفرنیا و مدافع قدیمی محدود‌کردن اختیارات جنگ‌افروزانه رئیس‌جمهور گفت حملات روز پنجشنبه نشان‌دهنده نیاز فوری بایدن برای برقراری آتش‌بس در غزه است. وی افزود: به همین دلیل است که من خواستار آتش‌بس زودهنگام شدم. به همین دلیل است که من علیه جنگ در عراق رأی دادم. خشونت فقط باعث خشونت بیشتر می‌شود. ما اکنون به آتش‌بس (در غزه) نیاز داریم تا از تشدید مرگبار، پرهزینه و فاجعه‌بار خشونت در منطقه جلوگیری کنیم./شرق