در این مقاله به معرفی بیماری چشمی رتینوپاتی سروز مرکزی (CSR) میپردازیم. رتینوپاتی سروز مرکزی یک بیماری است که در آن مایع در زیر شبکیه جمع میشود. این امر میتواند باعث ایجاد دید تار و سایر مشکلات بینایی شود.
رتینوپاتی سروز مرکزی (CSR) یک بیماری چشمی است که در آن مایع در زیر شبکیه جمع میشود. این امر میتواند باعث ایجاد دید تار و سایر مشکلات بینایی شود. CSR معمولاً در یک چشم رخ میدهد، اما در برخی موارد میتواند در هر دو چشم نیز رخ دهد.
رتینوپاتی سروزی مرکزی چیست؟
رتینوپاتی سروزی مرکزی یک وضعیت پزشکی است که زمانی رخ میدهد که مایع پشت شبکیه چشم شما جمع شود. این مایع میتواند باعث جدا شدن شبکیه چشم شود که منجر به مشکلات بینایی یا از دست دادن بینایی شود. شبکیه شما لایهای از بافت پشت هر چشم است. نور را حس میکند و آن را به تصاویری تبدیل میکند که مغز شما میتواند درک کند. به این بیماری کوریورتینوپاتی سروزی مرکزی نیز میگویند.
چه کسانی ممکن است به رتینوپاتی سروزی مرکزی مبتلا شوند؟
رتینوپاتی سروزی مرکزی میتواند هر کسی را مبتلا کند، اما در موارد زیر شایعتر است:
• مردان به خصوص مردان میانسال
• افراد مبتلا به نزدیک بینی
• کسانی که داروهای خاصی، به ویژه کورتیکواستروئیدها مصرف میکنند.
رتینوپاتی سروزی مرکزی چقدر شایع است؟
رتینوپاتی سروزی مرکزی در حدود ۶ تا ۱۰ نفر در هر ۱۰۰۰۰۰، بسته به جنسیت اختصاص داده شده و سایر عوامل خطر رخ میدهد.
چه چیزی باعث رتینوپاتی سروزی مرکزی میشود؟
دانشمندان به طور کامل نمیدانند که چه چیزی باعث رتینوپاتی سروزی مرکزی میشود. به نظر میرسد استرس نقش کلیدی دارد. استرس باعث میشود بدن شما هورمونی به نام کورتیزول ترشح کند که میتواند باعث التهاب (تورم) و نشت مایعات شود. مطالعات نشان داده است که افرادی که سطح استرس بالایی دارند و سیستم ایمنی ضعیفی دارند بیشتر در معرض خطر ابتلا به رتینوپاتی سروزی مرکزی هستند.
این بیماری همچنین با استفاده از داروهای حاوی کورتیکواستروئیدها که التهاب را درمان میکنند، همراه است. کورتیکواستروئیدها به اشکال مختلفی وجود دارند:
• کرمهایی برای پوست شما برای درمان اختلالات پوستی
• داروهای استنشاقی، مانند آنهایی که برای درمان آسم استفاده میشوند.
• تزریق به مفاصل شما برای شرایط ارتوپدی
• اسپری بینی
• قرصهای خوراکی مانند پردنیزون
سایر عوامل خطر عبارتند از:
• بیماریهای خود ایمنی، مانند لوپوس و آرتریت روماتوئید
• بیماری قلبی یا فشار خون بالا
• عفونت با باکتری هلیکوباکتر پیلوری
• بیماریهای کلیوی، مانند گلومرولونفریت
• بارداری
• مشکلات خواب، مانند آپنه خواب و بی خوابی
• استفاده از برخی داروها، مانند داروهایی که احتقان بینی و اختلال نعوظ را درمان میکنند.
علائم رتینوپاتی سروزی مرکزی چیست؟
رتینوپاتی سروزی مرکزی میتواند یک چشم یا هر دو را به طور همزمان درگیر کند. علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
• تاری دید، مانند یک لکه در مرکز دید شما
• نقطه تاریک در مرکز دید شما
• دید تیرهتر یا کم نور
• اقلام سفید میتوانند سرد و بی روح به نظر برسند.
• اجسام کوچکتر یا دورتر از آنچه هستند به نظر میرسند.
• خطوط مستقیم کج یا خمیده به نظر میرسند.
با این حال، رتینوپاتی سروزی مرکزی همیشه علائمی ایجاد نمیکند. یک فرد ممکن است این بیماری را داشته باشد، اما مشکلات بینایی نداشته باشد.
کوریورتینوپاتی سروزی مرکزی چگونه تشخیص داده میشود؟
اگر تغییراتی در بینایی خود دارید، به دنبال مراقبتهای پزشکی از پزشک عمومی یا یک چشم پزشک (متخصص چشم) باشید. آنها در مورد علائم شما با شما صحبت خواهند کرد و ممکن است آزمایشات خاصی را برای شبکیه چشم درخواست کنند:
• آنژیوگرافی فلورسین (IVFA): برای IVFA، یک متخصص مراقبتهای بهداشتی رنگی را به ورید بازوی شما تزریق میکند. رنگ از طریق بدن شما و به شبکیه شما پخش میشود. سپس، یک ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی با یک دوربین مخصوص برای شناسایی نشتیها عکس میگیرد.
• توموگرافی انسجام نوری (OCT): یک اسکن OCT رتینوپاتی سروزی مرکزی به پشت چشم شما نگاه میکند. این تصاویر سه بعدی از شبکیه شما ارائه میدهد تا پزشک شما بتواند ضخامت شبکیه را اندازه گیری کند، تورم را شناسایی کند و جداشدگی سروزی شبکیه را تشخیص دهد.
درمان رتینوپاتی سروزی مرکزی چیست؟
بسیاری از موارد رتینوپاتی سروزی مرکزی خود به خود طی چند هفته یا چند ماه از بین میروند؛ بنابراین پزشک شما ممکن است نظارت را توصیه کند، یا «مواظب باشید و منتظر بمانید». در طول دوره نظارت، آنها آزمایشات را برای اطمینان از تخلیه مایع تکرار میکنند.
پزشک شما همچنین ممکن است از شما بخواهد که مصرف داروهایی را که به بیماری چشم کمک میکنند را متوقف کنید. آنها همچنین به شما توصیه میکنند که استرس را کاهش دهید.
اگر مایع در عرض چند ماه به خودی خود تخلیه نشود، پزشک شما ممکن است درمان رتینوپاتی سروزی مرکزی را توصیه کند:
• داروها: برخی از داروها ممکن است به درمان رتینوپاتی سروزی مرکزی کمک کنند. به عنوان مثال، فاکتور رشد اندوتلیال ضد عروقی میتواند از رشد رگهای خونی جدید در چشم شما جلوگیری کند. برخی از دیورتیکها میتوانند به کاهش مایعات کمک کنند.
• درمان فوتودینامیک: برای درمان فوتودینامیک، یک پزشک دارویی به نام ورتپورفین را به بازوی شما تزریق میکند. دارو به چشم شما میرود. سپس پزشک از یک لیزر سرد در قسمتی از چشم شما که دارای نشتی است استفاده میکند. لیزر روی ورتپورفین میتواند نشت را ببندد.
• سایر درمانهای لیزری: در درمان لیزری حرارتی از یک لیزر گرم شده برای مسدود کردن نشتیها استفاده میشود. لیزر میکروپالس از پالسهای لیزری کوچکتر و کوتاهتر استفاده میکند.
چگونه میتوانم خطر ابتلا به رتینوپاتی سروزی مرکزی را کاهش دهم؟
ممکن است پیشگیری از رتینوپاتی سروزی مرکزی ممکن نباشد. اما شما میتوانید راههایی را که برای کاهش خطر ابتلا به CSR وجود دارد را امتحان کنید از جمله:
• مدیریت استرس: استرس یکی از عوامل خطر شناخته شده برای CSR است. مدیریت استرس میتواند به کاهش خطر ابتلا به این بیماری کمک کند. راههای مختلفی برای مدیریت استرس وجود دارد، از جمله ورزش، مدیتیشن و تکنیکهای آرام سازی.
• اجتناب از مصرف کورتیکواستروئیدها: کورتیکواستروئیدها داروهایی هستند که به طور گسترده برای درمان طیف وسیعی از شرایط پزشکی استفاده میشوند. با این حال، مصرف طولانی مدت کورتیکواستروئیدها میتواند خطر ابتلا به CSR را افزایش دهد. اگر به کورتیکواستروئیدها نیاز دارید، با پزشک خود در مورد خطرات و مزایای آنها صحبت کنید.
• ترک سیگار: سیگار کشیدن یک عامل خطر شناخته شده برای بسیاری از بیماری ها، از جمله CSR است. ترک سیگار میتواند به کاهش خطر ابتلا به این بیماری کمک کند.
• حفظ وزن سالم: چاقی یک عامل خطر شناخته شده برای بسیاری از بیماری ها، از جمله CSR است. حفظ وزن سالم میتواند به کاهش خطر ابتلا به این بیماری کمک کند.
• کنترل فشار خون و قند خون: فشار خون بالا و دیابت از عوامل خطر شناخته شده برای بسیاری از بیماری ها، از جمله CSR هستند. کنترل فشار خون و قند خون میتواند به کاهش خطر ابتلا به این بیماری کمک کند.
علاوه بر این، انجام معاینات چشم منظم توسط چشم پزشک میتواند به تشخیص زودهنگام CSR کمک کند. تشخیص زودهنگام میتواند به بهبود نتایج درمانی کمک کند.
در اینجا چند نکته برای کاهش خطر ابتلا به CSR آورده شده است:
• به طور منظم ورزش کنید. ورزش به کاهش استرس و بهبود سلامت قلب و عروق کمک میکند.
• رژیم غذایی سالمی داشته باشید. یک رژیم غذایی سالم میتواند به حفظ وزن سالم و کاهش خطر ابتلا به بیماریهای مزمن کمک کند.
• سیگار نکشید. سیگار کشیدن خطر ابتلا به بسیاری از بیماری ها، از جمله CSR را افزایش میدهد.
• فشار خون و قند خون خود را کنترل کنید. اگر به بیماری مزمنی مبتلا هستید، با پزشک خود در مورد نحوه کنترل آن صحبت کنید.
• معاینات چشم منظم داشته باشید. معاینه چشم منظم میتواند به تشخیص زودهنگام CSR کمک کند.
اگر رتینوپاتی سروزی مرکزی داشته باشم چه انتظاری میتوانم داشته باشم؟
بسیاری از موارد رتینوپاتی سروزی مرکزی خود به خود با تخلیه طبیعی مایع از بین میروند. اما اگر این وضعیت برای چندین ماه ادامه یابد، ممکن است درمان لازم باشد.
پس از برطرف شدن این بیماری، بینایی به طور کلی به خودی خود بهبود مییابد و اغلب به حالت عادی باز میگردد. اما گاهی اوقات آسیب میتواند دائمی باشد، با تغییرات بینایی که بهبود نمییابد.
این عارضه ممکن است دوباره حتی پس از درمان موفقیت آمیز در همان چشم یا چشم دیگر شما تکرار شود. به همین دلیل، ممکن است نیاز به قرار ملاقاتهای منظم با چشم پزشک داشته باشید.
سوالات متداول درباره رتینوپاتی سروزی مرکزی
۱. رتینوپاتی سروزی مرکزی (CSR) چیست؟
رتینوپاتی سروزی مرکزی (CSR) یک بیماری چشمی است که در آن مایع در زیر شبکیه جمع میشود. این امر میتواند باعث ایجاد دید تار و سایر مشکلات بینایی شود. CSR معمولاً در یک چشم رخ میدهد، اما در برخی موارد میتواند در هر دو چشم نیز رخ دهد.
۲. علت CSR چیست؟
علت CSR ناشناخته است، اما عواملی که ممکن است خطر ابتلا به آن را افزایش دهند عبارتند از: استرس، مصرف کورتیکواستروئیدها، سیگار کشیدن، چاقی، فشار خون بالا
دیابت و ...
۳. CSR چگونه باعث ایجاد دید تار میشود؟
در CSR، مایع در زیر شبکیه جمع میشود. این امر باعث میشود که شبکیه از لایههای پشتی چشم جدا شود. این جدا شدن میتواند باعث ایجاد دید تار شود.
۴. چه مدت طول میکشد تا CSR بهبود یابد؟
در اکثر موارد، CSR به خودی خود بهبود مییابد. با این حال، این امر میتواند چند هفته تا چند ماه طول بکشد.
۵. آیا CSR میتواند منجر به از دست دادن بینایی شود؟
در برخی موارد، CSR میتواند منجر به از دست دادن بینایی شود. این امر بیشتر در صورتی اتفاق میافتد که CSR شدید باشد یا درمان نشود.
۶. آیا CSR میتواند در هر سنی رخ دهد؟
CSR معمولاً در افراد ۲۰ تا ۵۰ سال رخ میدهد. با این حال، میتواند در هر سنی نیز رخ دهد.
۷. آیا CSR یک بیماری ارثی است؟
CSR یک بیماری ارثی نیست. با این حال، برخی از عوامل ژنتیکی ممکن است خطر ابتلا به آن را افزایش دهند.
۸. چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر متوجه هرگونه تغییر در بینایی خود شدید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. این امر به ویژه در صورتی مهم است که دچار دید تار، متامورفوپسیا یا کاهش دید مرکزی شده باشید.
سخن پایانی درباره رتینوپاتی سروزی مرکزی
رتینوپاتی سروزی مرکزی زمانی اتفاق میافتد که مایع پشت شبکیه چشم شما جمع شود. اگر تغییر یا از دست دادن بینایی دارید، با ارائه دهنده مراقبتهای اولیه یا چشم پزشک صحبت کنید. مداخله زودهنگام میتواند اطمینان حاصل کند که مشکلات بینایی دائمی نمیشوند.
21458/ع