به گزارش صد آنلاین ، تخمین زده میشود که حدود ۱۴ درصد از سکتههای مغزی هنگام خواب رخ میدهند و به همین علت برخی از افراد پس از بیدار شدن با علائم سکته به اورژانس مراجعه میکنند.
سکته مغزی زمانی رخ میدهد که خون رسانی به بخشی از مغز مسدود شود یا کاهش یابد. این اتفاق میتواند به دلیل انسداد رگ خونی یا پارگی آن رخ دهد. بر اساس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری آمریکا (CDC) سکته مغزی عامل اصلی ناتوانی و مرگ در این کشور است. همچنین این مشکل سومین علت مرگ میان بانوان و پنجمین علت بین آقایان است.
با استناد به گزارش انجمن سکته مغزی آمریکا، طی ۳۰ روز اول پس از سکته، از هر ۸ مورد ۱ سکته مرگ آفرین است. این آمار در سال اول به ۱ سکته از هر ۴ مورد میرسد. CDC همچنین تخمین میزند که سکته مغزی سالانه حدود ۱۴۰۰۰۰ آمریکایی را میکشد.
انواع سکته مغزی
سکتههای مغزی به سه دسته اصلی طبقه بندی میشوند.
سکتههای ایسکمیک
سکته ایسکمیک شایعترین نوع است و حدود ۸۷ درصد از سکتههای مغزی را به خود اختصاص میدهد. این وضعیت به دنبال ایجاد انسداد در یکی از شریانهای تغذیه کننده مغز با لخته خون اتفاق میافتد. سکته مغزی ایسکمیک خود به دو نوع سکته ترومبوتیک و امبولیک تقسیم میشود.
- ترومبوتیک: شامل تشکیل لخته خون در رگهای خونی داخل مغز است. سکتههای ترومبوتیک در افراد مسن شایعتر هستند و اغلب به دلیل کلسترول بالا یا دیابت رخ میدهند. این سکتهها میتوانند به طور ناگهانی یا تدریجی طی چند ساعت یا چند روز رخ دهند.
- سکته امبولیک: شامل تشکیل لخته خون در خارج از مغز است. در ادامه لخته به سوی یکی از رگهای خونی داخل مغز حرکت میکند و باعث انسداد میشود. این سکتهها اغلب به علت بیماری قلبی تظاهر مییابند و به طور ناگهانی رخ میدهند.
سکتههای هموراژیک
در این نوع سکته یک رگ خونی در مغز پاره میشود یا نشت میکند. سکتههای هموراژیک میتوانند ناشی از فشار خون بالا یا آنوریسم باشند.
به گفته انجمن ملی سکته مغزی آمریکا، سکته هموراژیک حدود ۴۰ درصد از مرگ و میر ناشی از سکتههای مغزی را شامل میشود.
دو نوع سکته مغزی هموراژیک عبارت اند از:
- داخل مغزی: این سکتهها در اثر پارگی سرخرگ مغز ایجاد میشوند.
- تحت عنکبوتیه: این نوع سکته نیز شامل پارگی یا نشت است که باعث خونریزی در فضای بین مغز و بافتی که مغز را میپوشاند، خواهد شد.
حمله ایسکمیک گذرا (TIA)
این وضعیت که سکته کوچک نیز نامیده میشود، یک وقفه کوتاه در جریان خون به بخشی از مغز است. گفتنی است که این وقفه بسیار مختصر و محدود است، زیرا لخته خون به خودی خود به سرعت حل میشود.
این سکته علائمی مشابه سایر انواع سکتههای مغزی ایجاد میکند، اما علائم معمولا در عرض ۲۴ ساعت ناپدید میشوند و از این رو منجر به آسیب دائمی مغز نخواهند شد.
داشتن TIA خطر سکته مغزی ایسکمیک یا هموراژیک را افزایش میدهد. در واقع حدود ۴۰ درصد از افرادی که این سکته را تجربه میکنند، در آینده دچار سکته واقعی میشوند.
آیا ممکن است در خواب و بر اثر سکته فوت کنیم؟
تخمین زده میشود که حدود ۱۴ درصد از سکتههای مغزی هنگام خواب رخ میدهند و به همین علت برخی از افراد پس از بیدار شدن با علائم سکته به اورژانس مراجعه میکنند. افرادی که در خواب دچار سکته مغزی میشوند در معرض خطر مرگ بالاتری قرار دارند، زیرا نمیتوانند از درمان زودهنگام بهرهمند شوند. از این رو مشخص نیست که سالانه چند نفر در خواب بر اثر سکته فوت میکنند.
همچنین در خصوص کسانی که از سکته مغزی در خواب جان سالم به در میبرند، به دلیل تاخیر در روند درمان خطر ناتوانی دائمی وجود دارد. داروهای ضد لخته که طی سه ساعت اول سکته مغزی ایسکمیک تجویز میشوند، میتوانند آسیب و ناتوانی مغز را به طور قابل ملاحظهای کاهش دهند.
در واقع کسانی که ظرف سه ساعت پس از مشاهده اولین علامت سکته به بیمارستان مراجعه میکنند، طی سه ماه بعدی پس از سکته مغزی در مقایسه با افرادی که مراقبت فوری دریافت نکرده اند با ناتوانی فیزیکی کمتری رو به رو میشوند.
با این حال، فردی که با علائم سکته از خواب بیدار میشود همیشه نمیتواند زمان شروع علائم را به درستی مشخص کند؛ بنابراین این افراد ممکن است واجد شرایط دریافت داروهای ضد لخته نباشند.
در سکته مغزی چه حسی خواهیم داشت؟
هر دقیقه از اهمیت به سزایی برخوردار است، بنابراین تشخیص زودهنگام علائم و نشانهها میتواند مشخصا زندگی فرد را نجات دهد و از آسیب دائمی مغز جلوگیری کند.
در این میان برخی از افراد دچار سردرد شدید میشوند، در حالی که عدهای دیگر هیچ دردی ندارند. علائم اصلی عبارت اند از:
- بی حسی یا ضعف یک طرفه یا دو طرفه در صورت
- مشکل در صحبت کردن یا درک گفتار
- ناتوانی در دیدن از یک یا هر دو چشم
- مشکل در راه رفتن، از دست دادن تعادل یا از دست دادن هماهنگی اندامها
علل سکته مغزی
سکته مغزی ممکن است برای هر کسی رخ دهد. علل شایع و عوامل خطر شامل موارد زیر هستند:
- اضافه وزن یا چاقی
- عدم فعالیت بدنی
- فشار خون بالا
- کلسترول بالا
- دیابت
- بیماری قلبی از جمله ریتم نامنظم قلب
- سابقه خانوادگی سکته مغزی
- آپنه خواب
- استعمال سیگار
پیشگیری از سکته مغزی
خوشبختانه تا ۸۰ درصد از سکتههای مغزی با پیروی از سبک زندگی سالم و درمان بیماریهای زمینهای قابل پیشگیری هستند. نکاتی در ارتباط با پیشگیری از سکته مغزی:
- ترک سیگار که میتواند دشوار باشد، اما پزشک معالج در راستای کمک به ایجاد یک برنامه ترک مناسب بسیار موثر است
- حفظ وزن در محدوده سالم
- پیروی از یک رژیم غذایی سالم و متعادل
- ورزش منظم حداقل ۳۰ دقیقه سه بار در هفته
- درمان بیماریهایی مانند آپنه خواب، فشار خون بالا، دیابت و کلسترول بالا
4461/س