به گزارش صد آنلاین ، بدون شک سیاه دانه سرشار از خواص درمانی است که از گذشتههای دور تاکنون مورد توجه طب سنتی و تحقیقات علمی بسیار زیادی قرار گرفته است. این ادویه و دانه کوچک با طیف گستردهای از فواید؛ از تقویت سیستم ایمنی تا بهبود عملکرد مغز به یکی از محبوبترین گیاهان دارویی تبدیل شده است. در این مقاله به بررسی جامع خواص سیاه دانه از روغن آن گرفته تا ترکیب شگفت انگیز آن با عسل پرداخته شده است.
تعریف سیاه دانه چیست
سیاه دانه، یک دانه ریز و سیاهرنگ با طعمی تلخ و عطری دلپذیر است که از گذشتههای دور تاکنون در طب سنتی جایگاه ویژهای داشته است. این دانه کوچک، گنجینهای از خواص شگفتانگیز است و در بسیاری از غذاها و داروهای گیاهی مورد استفاده قرار میگیرد.
سیاه دانه سرشار از ترکیبات فعال بیولوژیکی است که به آن خواص ضدالتهابی، آنتیاکسیدانی و ضد میکروبی میبخشد. این دانه در مناطق گرمسیری و نیمهگرمسیری رشد میکند و در طب سنتی ایران، هند و چین از اهمیت بالایی برخوردار است. سیاه دانه با نامهای مختلفی مانند سیاه تخمه، سرنیچ سیاه و سنوخ سیاه شناخته میشود و در بسیاری از غذاها و داروهای گیاهی یافت میشود.
خواص درمانی سیاه دانه برای سلامتی
همانطور که پیش از این نیز گفته شد؛ سیاه دانه از دیرباز به عنوان یک داروی شفابخش شناخته شده است. تحقیقات علمی نشان دادهاند که این دانه ریز و سیاه سرشار از مواد مغذی است که در ادامه به برخی از خواص درمانی آن اشاره شده است:
تقویت سیستم ایمنی و مبارزه با بیماریها
یکی از مهمترین خواص سیاه دانه، تقویت سیستم ایمنی بدن است .مواد مغذی موجود در آن به بدن کمک میکنند تا با بیماریها مبارزه کرده و از ابتلا به عفونتها پیشگیری کند. همچنین، سیاه دانه خواص ضد باکتریایی و ضد ویروسی دارد و در درمان بیماریهایی مانند سرماخوردگی، آنفلوآنزا و عفونتهای دستگاه تنفسی فوقانی موثر است.
بهبود سلامت قلب و عروق
سیاه دانه حاوی اسیدهای چرب ضروری است که به کاهش سطح کلسترول بد خون و افزایش سطح کلسترول خوب کمک میکند. این ویژگی خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و عروقی مانند تصلب شرایین و حمله قلبی را کاهش میدهد. همچنین، سیاه دانه به تنظیم فشار خون کمک کرده و از سلامت قلب محافظت میکند.
کنترل قند خون و پیشگیری از دیابت
مطالعات نشان دادهاند که مصرف سیاه دانه میتواند به کاهش سطح قند خون در افراد مبتلا به دیابت کمک کند. این دانه با بهبود حساسیت سلولها به انسولین، به کنترل قند خون کمک کرده و از عوارض دیابت پیشگیری میکند.
سلامت دستگاه گوارش
سیاه دانه خواص ضد التهابی و ضد اسپاسم دارد و به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک میکند. این دانه در درمان مشکلات گوارشی مانند نفخ، یبوست، اسهال و زخم معده موثر است.
بهبود سلامت پوست و مو
سیاه دانه به دلیل خواص آنتیاکسیدانی قوی، به حفظ سلامت پوست و مو کمک میکند. این دانه با کاهش التهاب و مبارزه با رادیکالهای آزاد، از پیری زودرس پوست جلوگیری کرده و به درمان آکنه و اگزما کمک میکند. همچنین، سیاه دانه به تقویت ریشه مو و کاهش ریزش مو کمک میکند.
تسکین درد و التهاب
بهبود عملکرد مغز
تقویت استخوان ها
کاهش وزن
درمان آلرژی
افزایش انرژی
خواص سیاه دانه در طب اسلامی
طب اسلامی، سیاه دانه را دارویی ارزشمند معرفی کرده و توصیههای بسیاری برای استفاده از آن در درمان بیماریها وجود دارد.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و سلم فرمودند: "ما من داء إلا فی الحبة السوداء منه شفاء إلا السام" یعنی هیچ بیماری نیست مگر شفای آن در سیاه دانه است جز مرگ. ( دعائم الاسلام، قاضی نعمان، ج2، ص149)
مردی به رسول خدا (ص) شکایت کرد و از دردی در درونش فرمود: یک قاشق مربا خوری عسل که در آن سه یا پنج یا هفت عدد سیاهدانه است؛ بخور. انشاءالله خوب میشوی. (دعائم الاسلام، قاضی نعمان، ج2، ص135)
پیامبر اکرم(ص) می فرمایند: "همانا بهترین دارو حجامت و فصد و سیاهدانه یعنی شونیز است." (دعائم الاسلام، قاضی نعمان، ج 2، ص144)
خواص روغن سیاه دانه
در ادامه به مهمترین خواص روغن سیاه دانه اشاره شده است که علاوه بر کمک به کاهش قند خون، بهبود آرتروز و التهاب لثه به موارد دیگری نیز کمک خواهد کرد که عبارتند از:
کنترل قند خون و دیابت نوع 2
سیاه دانه به عنوان یک تنظیمکننده طبیعی قند خون شناخته شده است و مصرف روزانه آن میتواند به بهبود کنترل قند خون در افراد دیابتی کمک کند.
درمان فشار خون
مطالعات نشان دادهاند که مصرف روزانه 100 تا 200 میلیگرم عصاره سیاه دانه به مدت دو ماه، میتواند به طور قابل توجهی فشار خون دیاستولیک و سیستولیک را کاهش دهد./نمناک