اگر بدانید بیخوابی با بدن شما چه کار می کند؟

 به گزارش صد آنلاین، اگر این مشکل به شکل مزمن ادامه یابد، میتواند منجر به اختلالات جسمی و روانی جدی شود. برخی از مهمترین اثرات بیخوابی بر بدن عبارتاند از:

۱. تضعیف سیستم ایمنی

خواب برای تقویت سیستم ایمنی ضروری است. بیخوابی باعث کاهش تولید سیتوکینها (پروتئینهای مبارزهکننده با عفونتها و التهاب) و آنتیبادیها میشود، که فرد را در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماریهای ویروسی (مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا) و حتی کاهش اثربخشی واکسنها قرار میدهد.

۲. اختلال در عملکرد قلب و عروق

• افزایش فشار خون به دلیل فعال شدن سیستم عصبی سمپاتیک.

• افزایش خطر بیماریهای قلبی، سکته، و آریتمی (بینظمی ضربان قلب) به دلیل استرس اکسیداتیو و التهاب مزمن.

• مطالعات نشان میدهد افراد مبتلا به بیخوابی مزمن ۴۵٪ بیشتر در معرض حمله قلبی هستند.

۳. اختلالات متابولیک و افزایش وزن

• کاهش حساسیت به انسولین که خطر دیابت نوع ۲ را افزایش میدهد.

• افزایش ترشح هورمون گرلین (هورمون گرسنگی) و کاهش هورمون لپتین (هورمون سیری)، که منجر به پرخوری و تمایل به مصرف کربوهیدراتها و غذاهای پرکالری میشود.

• کاهش سوختوساز بدن و ذخیره چربی بیشتر، بهویژه در ناحیه شکم.

۴. تأثیر بر سلامت مغز و اعصاب

• اختلال در تمرکز، حافظه کوتاهمدت، و تصمیمگیری به دلیل کاهش فعالیت هیپوکامپ (ناحیه مسئول یادگیری).

• افزایش خطر ابتلا به اختلالات روانی مانند افسردگی، اضطراب، و حتی افکار خودکشی.

• کاهش توانایی تنظیم هیجانات و افزایش تحریکپذیری.

• در موارد شدید، بیخوابی طولانیمدت با افزایش خطر زوال عقل (مانند آلزایمر) مرتبط است.

۵. اختلالات هورمونی

• افزایش ترشح کورتیزول (هورمون استرس) که باعث التهاب، تحلیل عضلات، و پیری زودرس میشود.

• کاهش ترشح هورمون رشد (GH) که برای ترمیم سلولها و بافتها ضروری است.

• اختلال در ترشح ملاتونین (هورمون تنظیم خواب) که چرخه خواب و بیداری را بدتر میکند.

۶. افزایش خطر حوادث

خواب ناکافی باعث کاهش هماهنگی حرکتی، کندی واکنش، و اختلال در قضاوت میشود. این موضوع خطر تصادفات رانندگی، سقوط، یا خطاهای شغلی را تا ۳ برابر افزایش میدهد.

۷. تأثیر بر پوست و ظاهر

• کاهش کلاژنسازی و ترمیم پوست که منجر به پیری زودرس، چینوچروک، و تیرگی زیر چشم میشود.

• افزایش التهاب پوستی و تشدید مشکلاتی مانند اگزما یا آکنه.

۸. اختلال در سیستم گوارش

بیخوابی با افزایش اسید معده و التهاب روده مرتبط است و میتواند علائم سندرم روده تحریکپذیر (IBS) یا ریفلاکس معده (GERD) را تشدید کند.

راهکارهای کاهش اثرات منفی بیخوابی

• درمانهای غیردارویی: رفتاردرمانی شناختی (CBT-I)، تنظیم برنامه خواب منظم، کاهش مصرف کافئین.

• بهبود سبک زندگی: ورزش منظم (نه نزدیک به زمان خواب)، رژیم غذایی متعادل، و مدیریت استرس.

• در صورت نیاز، مشورت با پزشک برای بررسی علل زمینهای (مانند آپنه خواب یا اختلالات هورمونی).

اگر بیخوابی بیش از ۳ ماه ادامه یابد یا بر عملکرد روزانه تأثیر بگذارد، مراجعه به متخصص خواب ضروری است./ اختصاصی صد آنلاین