به گزارش صد آنلاین، کلسترول یکی از مواد چربی طبیعی موجود در خون است که برای عملکرد صحیح سلول‌ها ضروری است، اما افزایش بیش از حد آن – به ویژه کلسترول LDL (بد) – می‌تواند باعث بروز مشکلات جدی قلبی-عروقی شود. یکی از نگرانی‌برانگیزترین جنبه‌های بالا بودن کلسترول این است که اغلب بدون علامت است و مردم متوجه آن نمی‌شوند تا زمانی که به عوارض جدی منجر شود. در این مقاله به بررسی علائم بالا بودن کلسترول و نحوه تشخیص به موقع آن می‌پردازیم.
بالا بودن کلسترول چیست؟
کلسترول نوعی چربی (لیپید) است که توسط کبد تولید می‌شود و نقش مهمی در تشکیل غشای سلول‌ها، تولید هورمون‌ها و سایر فرآیندهای بدنی دارد. دو نوع اصلی کلسترول وجود دارد:
- LDL (لیپوپروتئین با دانسیته پایین): کلسترول "بد"، که باعث رسوب در دیواره رگ‌ها می‌شود.
- HDL (لیپوپروتئین با دانسیته بالا): کلسترول "خوب"، که به حمل کلسترول اضافی به کبد برای دفع کمک می‌کند.
وقتی سطح LDL در خون بالاست، احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی-عروقی افزایش می‌یابد.
آیا بالا بودن کلسترول علامت دارد؟
در بیشتر موارد، افزایش کلسترول بدون علامت است . بسیاری از افراد تنها با انجام آزمایش خون متوجه بالا بودن کلسترول خود می‌شوند. با این حال، در صورتی که رسوب کلسترول در رگ‌ها به اندازه‌ای باشد که جریان خون را محدود کند، ممکن است علائمی ظاهر شوند.
علائم بالا بودن کلسترول در مرحله پیشرفته:
- درد قفسه سینه (آنژین):
- درد یا سنگینی در قفسه سینه، به خصوص بعد از فعالیت بدنی یا استرس.
- تنگی نفس:
- کاهش جریان خون به قلب می‌تواند باعث کم خونی عضله قلب و تنگی نفس شود.
- خستگی بی‌دلیل:
- کاهش اکسیژن به عضلات و اندام‌ها می‌تواند باعث خستگی بیش از حد شود.
- درد در دست‌ها و پاها:
- اگر رگ‌های پا تحت تأثیر قرار گیرند، ممکن است درد یا گزگز در عضلات پا در هنگام راه رفتن احساس شود (کلاودیکاسیون).
- لکه‌های زرد روی پوست (زاکسانتلما):
- لکه‌های چربی زیر پوست که اغلب در دور چشم‌ها دیده می‌شوند.
- چربی‌های زیر پوستی (لیپوم):
- برجستگی‌های چربی در نقاط مختلف بدن مثل گردن، زانو، دست و پا.
- کاهش یا افزایش وزن غیرقابل توضیح:
- اختلالات متابولیکی ناشی از بالا بودن کلسترول گاهی باعث تغییرات وزن می‌شود.
- مشکلات بینایی:
- گاهی رسوب کلسترول در رگ‌های چشم می‌تواند باعث تاری دید یا کاهش بینایی شود.
- ضربان قلب نامنظم (آریتمی):
- اختلال در جریان خون به قلب ممکن است باعث تغییر در ریتم قلب شود.
نکته: تمام این علائم می‌توانند ناشی از دلایل دیگری نیز باشند، بنابراین تنها با دیدن این علائم نمی‌توان قطعیت در مورد بالا بودن کلسترول داشت.
چرا تشخیص به موقع مهم است؟
بالا بودن کلسترول بدون درد و علامت، آن را به یکی از خطرناک‌ترین عوامل بیماری‌های قلبی-عروقی تبدیل کرده است. رسوب کلسترول در دیواره رگ‌ها باعث آترواسکلروز (硬化 رگ‌ها) می‌شود که می‌تواند به سکته قلبی یا سل منجر شود.
به همین دلیل، مرور منظم آزمایش خون به ویژه برای افرادی که:
- دارای سابقه خانوادگی بیماری قلبی هستند،
- چاق یا دیابتی هستند،
- سیگاری هستند،
- یا رژیم غذایی پرچرب دارند، بسیار مهم است.
چگونه کلسترول خون را کنترل کنیم؟
اگر سطح کلسترول شما بالاست، نگران نباشید. با تغییرات سبک زندگی و در صورت لزوم استفاده از داروها، می‌توانید آن را کاهش دهید:
۱. رژیم غذایی سالم:
- مصرف غذاهای کم چرب و کم کلسترول
- خوردن سبزیجات، میوه‌ها، غلات کامل و ماهی
- کاهش مصرف چربی‌های اشباع و چربی‌های ترانس
۲. فعالیت بدنی منظم:
- حداقل ۳۰ دقیقه حرکت روزانه
- ورزش‌های هوایی مانند پیاده‌روی، دوچرخه‌سواری یا شنا
۳. کاهش وزن:
- کاهش حتی ۵ تا ۱۰ درصدی وزن می‌تواند سطح کلسترول را بهبود دهد.
۴. ترک سیگار و الکل:
- سیگار کشیدن و مصرف زیاد الکل از عوامل افزایش کلسترول بد هستند.
۵. مصرف دارو (در صورت نیاز):
- استاتین‌ها و سایر داروهای کاهش‌دهنده کلسترول تحت نظر پزشک
نتیجه گیری
بالا بودن کلسترول یکی از عوامل اصلی بیماری‌های قلبی است که اغلب بدون علامت است. با این حال، شناخت علائم غیرمستقیم و انجام منظم آزمایش خون می‌تواند به تشخیص به موقع کمک کند. تغییرات سبک زندگی، گام اول در کنترل کلسترول است و در صورت نیاز، استفاده از داروها می‌تواند بسیار مؤثر باشد.
مراقبت از قلبتان را امروز شروع کنید، نه فردا./ اختصاصی صد انلاین
