چهارشنبه ۱۹ دی ۱۴۰۳
بازدید:۳۹۷
قند خون پایین یا هیپوگلیسمی یک وضعیت جدی است که معمولاً در افراد مبتلا به دیابت، به‌ویژه کسانی که از انسولین یا داروهای خوراکی کاهش‌دهنده قند خون استفاده می‌کنند، دیده می‌شود. با این حال، در برخی افراد غیر دیابتی نیز ممکن است رخ دهد. شناخت علائم هیپوگلیسمی اهمیت زیادی دارد، زیرا اگر درمان نشود، می‌تواند خطرناک باشد و حتی منجر به آسیب مغزی یا کما شود.به گزارش اختصاصی صدآنلاین، هیپوگلیسمی زمانی اتفاق می‌افتد که سطح گلوکز خون کمتر از ۷۰ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر باشد. این وضعیت می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند مصرف بیش از حد انسولین، گرسنگی طولانی‌مدت، ورزش شدید یا مصرف بیش از حد الکل باشد.
علائم قند خون پایین
علائم هیپوگلیسمی در دو دسته تقسیم‌بندی می‌شوند: علائم اولیه و علائم شدید.
۱. علائم اولیه (خفیف تا متوسط)
این علائم نتیجه تلاش بدن برای افزایش سطح گلوکز خون هستند:
- لرزش و ضعف: احساس لرزش یا ضعف در عضلات، یکی از نشانه‌های اولیه است.
- تعریق زیاد: عرق سرد به‌ویژه روی پیشانی یا کف دست‌ها ظاهر می‌شود.
- گرسنگی شدید: احساس گرسنگی ناگهانی و غیرقابل کنترل ممکن است رخ دهد.
- تپش قلب: افزایش ضربان قلب یا احساس تپش قلب.
- اضطراب یا تحریک‌پذیری: فرد ممکن است دچار اضطراب، عصبانیت یا بی‌قراری شود.
- سرگیجه و سبکی سر: ممکن است فرد احساس کند تعادلش را از دست می‌دهد یا گیج است.
۲. علائم شدید
اگر قند خون بسیار پایین بماند و درمان نشود، علائم شدیدتری ظاهر می‌شوند:
- اختلال در تمرکز و حافظه: فرد ممکن است دچار مشکل در تمرکز یا فراموشی شود.
- سردرگمی: ممکن است فرد نتواند صحبت کند یا دیگران را درک کند.
- اختلال در بینایی: تاری دید یا دید دوتایی می‌تواند یکی از علائم باشد.
- ضعف شدید: ممکن است فرد نتواند حرکت کند یا بایستد.
- تشنج: در موارد شدید، هیپوگلیسمی می‌تواند باعث تشنج شود.
- کما: اگر قند خون بسیار پایین بیاید و درمان نشود، فرد ممکن است به کما برود.
علل قند خون پایین
هیپوگلیسمی می‌تواند به دلایل زیر ایجاد شود:
- مصرف بیش از حد داروهای دیابت: مصرف بیش از حد انسولین یا داروهای خوراکی کاهش‌دهنده قند خون.
- گرسنگی طولانی‌مدت: نخوردن غذا برای مدت طولانی یا مصرف ناکافی کربوهیدرات‌ها.
- ورزش شدید: فعالیت بدنی زیاد بدون مصرف کربوهیدرات کافی.
- مصرف الکل: مصرف الکل بدون غذا خوردن می‌تواند قند خون را کاهش دهد.
- اختلالات هورمونی یا کبدی: مشکلات کبدی یا اختلالات هورمونی می‌توانند منجر به هیپوگلیسمی شوند.
چه باید کرد؟ (درمان قند خون پایین)
اگر فردی علائم قند خون پایین را تجربه کند، اقدامات زیر را انجام دهید:
- مصرف قند سریع‌الجذب:
- یک لیوان آبمیوه یا نوشیدنی شیرین.
- سه تا چهار حبه قند یا یک قاشق غذاخوری عسل.
- انتظار ۱۵ دقیقه: سطح قند خون را اندازه‌گیری کنید. اگر هنوز پایین است، دوباره قند مصرف کنید.
- مصرف غذای کامل: پس از بازگشت قند خون به حد طبیعی، یک وعده غذایی یا میان‌وعده متعادل مصرف کنید.
- کمک پزشکی: اگر علائم شدید است و فرد هوشیاری خود را از دست داده، فوراً با اورژانس تماس بگیرید.
پیشگیری از قند خون پایین
- مصرف منظم وعده‌های غذایی و میان‌وعده‌ها.
- تنظیم دوز داروهای دیابت با مشورت پزشک.
- داشتن کربوهیدرات کافی در برنامه غذایی روزانه.
- اجتناب از مصرف بیش از حد الکل.
- اندازه‌گیری مکرر سطح قند خون در صورت داشتن دیابت.
قند خون پایین یک وضعیت قابل پیشگیری و درمان است، اما اگر به‌موقع مدیریت نشود، می‌تواند عوارض جدی به همراه داشته باشد. آگاهی از علائم اولیه و اقدامات درمانی می‌تواند از بروز مشکلات شدیدتر جلوگیری کند. برای افراد دیابتی، مشورت با پزشک و داشتن برنامه منظم دارویی و غذایی حیاتی است.