پنجشنبه ۰۶ دی ۱۴۰۳
بازدید:۱۶۷
تصور عمومی مردم در مورد یبوست، نداشتن اجابت مزاج روزانه است، اما واقعیت این است که تعداد دفعات دفع در افراد می‌تواند متفاوت باشد.به گزارش سرویس سلامت صدآنلاین، از چندین بار در روز تا هفته‌ای سه بار، که همگی طبیعی هستند و به معنای یبوست نیستند. یبوست به حالتی گفته می‌شود که مدفوع خشک و سفت باشد و دفعات دفع کمتر از سه بار در هفته باشد. این مقیاس برای بزرگسالان است، در حالی که برای نوزادان تا پنج روز یک‌بار و کودکان تا دوبار در هفته نیز یبوست محسوب نمی‌شود.
یبوست به دلایل مختلف مانند تغییر رژیم غذایی، استرس، مسافرت، جراحی و ... به صورت دوره‌ای در بسیاری از افراد رخ می‌دهد. برخی افراد، به‌ویژه خانم‌ها و افراد بالای ۶۵ سال، دچار یبوست مزمن می‌شوند. همچنین، در دوران بارداری به دلیل تغییرات آناتومیکی و بعد از زایمان به دلیل عوارض داروهای بیهوشی و مسکن‌ها، بسیاری از زنان دچار یبوست مزمن می‌شوند. در سرطان‌های کولورکتال نیز یکی از علائم یبوست است.
برای درمان یبوست می‌توان از راهکارهایی مانند ورزش، رژیم غذایی پرفیبر، مصرف پروبیوتیک‌ها، مایعات کافی و در نهایت استفاده از ملین‌ها بهره برد. ملین‌ها به چندین دسته تقسیم می‌شوند: لوبریکانت‌ها، حجم‌دهنده‌ها، امولیانت‌ها، محرک‌ها و اسموتیک‌ها. در این مقاله به معرفی گیاه سنا به‌عنوان ملین برای درمان یبوست پرداخته‌ایم.
گیاه سنا (Cassia Senna):
سنا از دسته داروهای ملین محرک روده است که تحریک حرکات روده ۶ تا ۱۲ ساعت پس از مصرف آغاز می‌شود، بنابراین بهترین زمان مصرف آن شب قبل از خواب است. این گیاه برای درمان یبوست، تخلیه روده پیش از تست‌های تشخیصی و مشکلات گوارشی استفاده می‌شود.
موارد منع مصرف سنا شامل کودکان، بارداری، بیماری کرون، کولیت اولسرا، هموروئید حاد، نارسایی قلب، آنمی حاد، فتق شکمی، سرطان‌های گوارشی، جراحی‌های اخیر روده، بیماری‌های کلیوی و کبدی است. همچنین سنا با داروهای مهارکننده کلسیم تداخل دارد.
عوارض مصرف سنا شامل تغییر رنگ ادرار، نفخ، درد شکم، تهوع و راش است. مصرف مداوم آن ممکن است موجب نارسایی کبدی و کلیوی، افزایش ریسک سرطان روده و تنبلی روده شود. در مصرف مقادیر زیاد سنا، عوارضی مانند اسهال خونی و استفراغ بروز می‌کند.
سنا به‌عنوان یک گیاه علفی در نواحی مختلفی از جمله عربستان، آفریقا، هند و ایران رشد می‌کند و از آن برای درمان یبوست و برخی مشکلات گوارشی استفاده می‌شود. برای مصرف این گیاه به صورت دم‌کرده، می‌توان بر روی ۰.۵ تا ۲ گرم از گیاه آب جوش ریخت و پس از ۱۰ دقیقه صاف کرده و میل کرد.
در دوران بارداری مصرف سنا ممنوع است و در دوران شیردهی نیز به دلیل نبود اطلاعات کافی درباره ترشح آن در شیر مادر، مصرف آن توصیه نمی‌شود. این گیاه در مصرف دوزهای بالا ممکن است موجب مشکلات گوارشی، اسپاسم و درد در دستگاه گوارش شود.
نکات مهم مصرف سنا:
- سنا نباید بیشتر از ۷ روز به‌طور مداوم مصرف شود.
- مصرف سنا در دوز بالا می‌تواند باعث کاهش الکترولیت‌ها، هیپوکالمی و مشکلات گوارشی شود.
- مصرف این گیاه در افراد مبتلا به بیماری‌های گوارشی خاص، کودکان زیر ۱۰ سال، و در صورت ابتلا به مشکلات معده و روده، ممنوع است.