يکشنبه ۱۵ مهر ۱۴۰۳
بازدید:۹۸۱
صد آنلاین | قتل یکی از جرایم شدید و جبران ناپذیر در هر جامعه ای است اما آنچه که تا کنون مورد توجه و تصور عموم مردم بوده این است که قتل تنها با سلاح های سرد، گرم ، مواد منفجره و... و تنها بصورت فیزیکی میسر است و تصور این موضوع که آیا در فضای مجازی هم اشخاص می توانند مرتکب عمل قتل شوند به دور از تصور مردم است.به گزارش صد آنلاین، فضای مجازی محیطی غیر قابل لمس بوده و این فضا به واسطه ی شبکه های اطلاعاتی و رایانه ها به وجود آمده و در این محیط هر آنچه که بصورت فیزیکی در دنیای واقعی موجود است بصورت عکس، نوشته و فیلم در دسترس اشخاص می باشد. زمانی که ما از قتل صحبت میکنیم در واقع می گوییم شخصی به واسطه ی ابزاری به قصد کشتن شخص دیگری به وی حمله و او را به قتل رسانده اما تصور این موضوع که شخصی بتواند در محیط غیر ملموسی به اشخاص دیگر به قصد کشتن آنان اقداماتی را انجام بدهد به دور از تصور می باشد اما برای رد این این تصور غلط بهتر است چند نمونه از قتل هایی که در بستر اینترنت و فضای مجازی امکان وقوع داشته را بررسی نماییم.
تهدید به قتل در فضای مجازی
از آنجایی که اشخاص بسیاری از اطلاعات شخصی خودرا در فضای مجازی بارگذاری کرده اند اگر شخصی به واسطه سوء استفاده از این اطلاعات کاربری را ترسانده و آن شخص به واسطه این اقدام فوت نماید باز هم می توان متصور شد که قتلی در فضای مجازی رخ داده است.
قتل عمد چیست ؟
قتل عمد اینگونه تعریف شده است «عملی که در مورد مقتول انجام می یابد آگاهانه بوده و مقصود از انجام آن نیز کشتن وی باشد».
بر اساس تعریف قتل عمد می توان برای قتل عمد در فضای مجازی اینگونه بیان داشت« هرگاه شخصی با آگاهی و علم از حالت روحی و جسمی مقتول، داده هایی را در بستر سایبر با هدف کشتن وی ارسال نماید سبب مرگ وی شود ». به عنوان مثال شخصی با آگاهی و علم از حالت روحی و جسمی کاربری وی را تهدید به افشای اسرار نماید و با ارسال مدارکی از طریق چت سبب سکته وی و در نهایت فوت او شود. در این حالت قتل صورت گرفته بصورت مجازی و عمدی است.
قتل شبه عمد چیست ؟
تنها تفاوت قتل شبه عمد با قتل عمدی، قصد شخص مرتکب است در قتل شبه عمد قاتل اقدامی را انجام می دهد ولیکن هدف آن به قتل رساندن نیست فرض کنید با توجه به سیستم معرفی شده انتقال بو بصورت مجازی شخصی اقدام به انتقال بویی نماید که آن بو نوعا کشنده نباشد اما به سبب آلرژی شخص دریافت کننده سبب مرگ وی شود در این حالت قتل رخ داده شبه عمد است.
قتلی است که شخص مقتول، مقصود قاتل نیست درواقع قاتل قصد جان مقتول را نداشته است ولی به واسطه عمل وی شخص دیگری که مورد هدف وی نبوده کشته شده است. مصداق این مورد را در فضای مجازی می توان اینگونه یافت که فرض کنید شخصی به سیستم هوشمند بیمارستانی متصل شده وقصد داشته اکسپژن بیمار «الف» را قطع نماید اما به دلیل اشتباه اکسیژه شخص «ب» را قطع کرده و وی را به قتل می رساند در این حالت قتل رخ داده خطای محض محسوب خواهد شد.
جرم قتل در فضای مجازی به چه صورت است؟
با توجه با موارد اشاره شده فوق می توان بیان داشت به واسطه اثبات قتل در فضای سایبری دیگر شک و شبهه ای در خصوص مجازات قصاص و دیه برای قاتل وجود نخواهد داشت چراکه قاتل می تواند شخصی بالغ و عاقل باشد که اشخاص را تنها از طریق محیط دیگری به قتل رساند و آن هم فضای سایبر است و بر خلاف فضای فیزیکی که آلت قتاله هر شئی می تواند باشد، آلت قتل در فضای سایبر رایانه است که به واسطه ابزاری به نام «بایت» اقدام به قتل اشخاص می نماید.
با بیان موارد فوق می توان پذیرفت که قتل از طریق فضای مجازی قابلیت اجرایی داشته است اشخاصی که مرتکب فعل قتل از این طریق می شوند را می تواند بر اساس مواد 289 الی 295 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 محکوم به یکی از مصادیق قتل (عمدی،شبه عمد و خطای محض) نمود.«قتل در فضای مجازی »
قتل یکی از جرایم شدید و جبران ناپذیر در هر جامعه ای است اما آنچه که تا کنون مورد توجه و تصور عموم مردم بوده این است که قتل تنها با سلاح های سرد، گرم ، مواد منفجره و... و تنها بصورت فیزیکی میسر است و تصور این موضوع که آیا در فضای مجازی هم اشخاص می توانند مرتکب عمل قتل شوند به دور از تصور مردم است.
نمونه های از قتل ها که به واسطه دنیای مجازی اتفاق افتاد
شهریور امسال ، پسر جوانی که متهم شد به خاطر مزاحمت‌های پسری جوان در فضای مجازی برای خواهرش مرتکب قتل شده است در دادگاه کیفری یک استان تهران محاکمه شد.
تیر امسال کری‌خوانی ۲ مرد جوان در فضای مجازی منجر به قتل یکی از آنها شد
فروردین امسال مقتول از ماه‌ها قبل با یکی از دوستانش به نام محمود اختلاف پیدا کرده و همین امر منجر به کل‌کل در فضای مجازی نیز شده بود.
رئیس پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات فراجا درباره بیشترین جرائمی که در حوزه فضای سایبری اتفاق می‌افتد، توضیحاتی ارائه کرد.
سردار وحید مجید، رئیس پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات فراجا، در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا درباره رمزارزها گفت: در ارتباط با حوزه رمزارزها ما بارها اعلام کرده‌ایم با توجه به اینکه برای جرائمی که در این حوزه اتفاق می‌افتد، مجازات‌هایی در قانون دیده نشده است، از این نظر مسئولیت‌های قانونی ما صرفا بر مبنای تعهد متعاملین است.
وی ادامه داد: یعنی ابزاری که در حوزه قانون بتوان به آن استناد کرد و مجازاتی برای آن در نظر گرفته شود، وجود ندارد. طبیعتا این یک ریسک است که متعاملین در این حوزه برای خودشان مدنظر می‌گیرند. رئیس پلیس فتای فراجا خاطرنشان کرد: ما بارها در ارتباط با اینکه باید مراقبت‌های لازم را مردم در ارتباط با رمزارزها داشته باشند اعلام کرده‌ایم. پرونده‌های زیادی برای جرائمی در حوزه کلاهبرداری‌های رمزارزها تشکیل شده است و انواع و اقسام حوزه‌های کلاهبرداری در این زمینه وجود دارد از جمله اینکه توکن‌های بدون پشتوانه را به افرادی که در این زمینه اطلاعات زیادی ندارند، معرفی می‌کنند. سردار مجید تأکید کرد: با توجه به اینکه در مواردی کیف پول توسط شخص دیگری برای کاربر ایجاد می‌شود و رمز کیف پول در اختیار آن فرد قرار دارد، در این رابطه کاربر دچار مشکل می‌شود. طبیعتا در صرافی‌های خارجی نیز اگر سرمایه‌گذاری کنند، هیچ‌گونه مسئولیتی در این رابطه وجود ندارد و احتمال دارد تمام حساب‌های آنها مسدود شود.
خبرنگار آمنه سنجاقی