معضل طرف سوم
اگرچه هیچ مانع واقعی برای تقویت روابط مصر و ایران در دوره پس از کودتا (در مصر) وجود نداشته؛ اما وابستگی حکومت مصر به اسرائیل، عربستان، امریکا و امارات مانع مهمی بوده است.
کد خبر: ۴۱۷۷۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۰۲
نگاهی به تلاش ها برای عادی سازی روابط ریاض – تل آویو
صد آنلاین | گر آن طور که ترامپ و نتانیاهو، پیمان ابراهیم و عادی سازی روابط اسرائیل با بحرین و امارات متحده عربی و در ادامه مراکش و سودان را «معامله قرن» خواندند، حالا بایدن به دنبال جوش دادن «معامله بزرگ قرن» در سایه عادی سازی روابط عربستان با اسرائیل است. به باور توماس فریدمن، روزنامهنگار آمریکایی نزدیک به بایدن، «چنین توافقی بین ریاض و تل آویو حتی بزرگتر از پیمان صلح کمپدیوید بین مصر و اسرائیل است؛ زیرا عادی سازی روابط بین اسرائیل و عربستان سعودی که مقدسترین شهرهای جهان اسلام یعنی مکه و مدینه در آنجاست، راه را برای صلح بین اسرائیل و با دیگر کشورهای این جهان (اسلام)، ازجمله کشورهای مهمی مانند اندونزی و شاید حتی پاکستان هموار میکند.» با این بینش، فریدمن یقین دارد که دارد که عادی سازی روابط بین اسرائیل و عربستان یک میراث مهم سیاست خارجی برای بایدن خواهد بود.»
کد خبر: ۴۱۵۱۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۰۱
عربستان در توافق با یمنی ها جدی است؟
اگر چه در ظاهر امر ریاض و حتی واشنگتن مشتاق به توافق با یمنی ها و تداوم آتش بس هستند، اما تحلیلگران دورنمای چندان مثبتی را برای برقراری صلح دائمی در یمن و ایجاد بستر برای گفت وگوهای یمنی – یمنی متصور نیستند. به عقیده ناظران با توجه به شرایط کنونی و از آنجایی که مذاکرات هنوز به نتیجه نرسیده و هنوز در شرایط مبهم و صدالبته شکننده ای قرار دادامکان وقوع هر سناریویی، حتی بازگشت به میدان جنگ وجود دارد. در مقابل برخی تضوری متفات دارند و معتقدند که سفر اخیر بن سلمان به مسقط با هدف استقرار صلح در یمن برخلاف دفعات قبل با رضایتی بیشتری همراه بوده است.
کد خبر: ۴۰۴۷۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۷
مراقب امپراطوری جدید عربی در حال گسترش باشید
اوپک از ماه مه عرضه نفت خود را به میزان ۱.۱ میلیون بشکه کاهش خواهد داد. روسیه نیز که عضو اوپک پلاس است تولید خود را به میزان اندکی کاهش خواهد داد. طبق محاسبات این کاهش ها برای بالا بردن قیمت ها مفید خواهد بود و درآمد تولیدکنندگان را افزایش خواهد داد. این ممکن است به تلاش نظامی پوتین که بعد از تحریم های غربی نفت خود با قیمت پایین تر به ویژه به چین و هند می فروشد، کمک کنند. با توجه به جنبه ژئوپلیتیک این تصمیم، این چندمین سیلی محمد بن سلمان است که بر چهره جو بایدن و کل غرب وارد می کند.
کد خبر: ۴۰۰۵۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۵
واشنگتن با شک و نگرانی می نگرد
واشنگتن تنها با دید شک و نگرانی به پیوستن ریاض به ائتلافها و محورهای جدید نگاه میکند حتی اگر تظاهر کند به گامهای عربستان برای پیوستن به گروه بریکس بیتوجه است.
کد خبر: ۳۹۱۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۲۲
تخلیه اهمیت ژئوپولتیک بخشی از استراتژی «مرگ با هزاران ضربه کارد»
حسن فتاحی در یادداشتی برای دیپلماسی ایرانی می نویسد: چالش ژئوپلیتیکی یکی دیگر از اِنتروپی های مهم در نظام های سیاسی است که در صورت تداوم باعث فروپاشی یک سیستم سیاسی می شود. در سال های اخیر برخی کشورها در دام چالش های ژئوپلیتیکی گرفتار شده اند و در نتیجه اِنتروپی آنها به مرحله خطرناکی رسیده است.
کد خبر: ۳۷۹۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۷
توقف جنگ و شکوفایی
فقط سه ماه پس از مداخلهٔ ریاض که با حمایت واشنگتن و تعدادی از کشورهای عربی انجام شد، رئیسجمهور آن زمان ایالات متحده، باراک اوباما، در کنار دیگر قدرت های جهانی، توافق هستهای تاریخی با ایران را اعلام کرد. این توافق در سالهای بعد که رئیسجمهور وقت ایالات متحده، دونالد ترامپ، از آن خارج شد تحریمهای سنگینی را بر تهران اعمال کرد، ناکار شد. این اقدام موج تازه ای از ناهنجاریهای منطقهای مرتبط با جمهوری اسلامی را به دنبال آورد.
کد خبر: ۳۷۸۷۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۶
تعمیق روابط با چند لایه کردن مناسبات
سید وحید کریمی و سید علی موسوی خلخالی در یادداشت مشترکی می نویسند: دیپلمات فرانسوی در لندن که یک بار گفت: «با توجه به تونل قطار بین لندن و پاریس و تعداد زیاد ملاقات ها و رفت و آمد هیات های متعدد میان دو کشور اصلا احساس نمی کنم در لندن هستم و فکر می کنم در پاریس هستم.» باید چنین جنسی از روابط میان کشورهای منطقه به وجود آید. به ویژه که سه کشور ایران، ترکیه و عربستان سه ثقل اصلی غرب آسیا محسوب می شوند.
کد خبر: ۳۷۴۰۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۴
راه برای عادی سازی طولانی است
با توجه به تنش در روابط آمریکا و اسرائیل به خصوص از زمان مطرح شدن اصلاحات قضایی در اسرائیل و کاهش نفوذ آمریکا در عربستان، می توان گفت هدف اصلی دولت جو بایدن از تلاش برای احیای روند صلح بین عربستان و اسرائیل، تقویت جایگاه داخلی بایدن در آستانه انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۴ است که احتمالا دونالد ترامپ بار دیگر در آن نامزد خواهد شد. نتانیاهو نیز دقیقا برای تقویت موضع خود در داخل اسرائیل از صلح با عربستان سخن می گوید.
کد خبر: ۳۷۱۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۱۳
همه چیز به یک جرقه بند است
این خبر خوبی است که در سطوح بالای دولتی، بخش قابل توجهی از خاورمیانه به تعامل گرایش دارد. اما این لیوان تنها تا نیمه پر است. حمله یک پهپاد حوثی به یک مجتمع خرید در ابوظبی، یک مرد لبنانی که از روی سیم های خاردار مرز با اسرائیل می گذرد تا به یک اتوبوس حمله میکند، نیروهای امنیتی اسرائیلی که جوانان فلسطینی را در مسجدالاقصی به قتل میرسانند و تمام جهان اسلام را به خشم وا می دارند، یا مصر که قادر به پرداخت بدهیهایش نیست و ناچار به قطع یارانه های نان و سوخت است (نیمه خالی لیوان را نشان می دهد) و بسیار آسان است تصور کنیم که یک حادثه ممکن است به سرعت موجب به هم ریختن پایداری کنونی در منطقه شود.
کد خبر: ۳۴۵۵۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۰۲
یمن پاشنه آشیل است
غفور کریمی در یادداشتی می نویسد: از آنجایی که جمهوری اسلامی ایران از ناحیه مرزهای جنوبی خود احساس تهدید می کند و مهمترین تهدید را از ناحیه اسرائیل و عربستان می داند، در راستای کاهش تهدیدات و موازنه سازی، اتحاد راهبردی با انصارالله و دولت نجات ملی یمن را دنبال کرده است. در واقع حمایت جمهوری اسلامی ایران از دولت نجات ملی یمن در دوره بحران را می توان در راستای راهبرد رفع تهدیدات امنیتی و ایجاد موازنه با عربستان ارزیابی کرد. حال که پس از سال ها تلاقی و برخورد سیاسی، نزدیک شدن دو کشور به پرتگاه درگیری نظامی، توافقات فی مابین ایران و عربستان منطقه را از اصطکاک های پر خطر دور کرده، حل بحران یمن می تواند گامی بلند در راستای کاهش تنش های دو جانبه باشد.
کد خبر: ۳۴۳۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۶/۰۱
پرهیز از تزریق بدگمانی و خوشبینی انتزاعی در آینده مناسبات ایران و عربستان
جلال خوش چهره در یادداشتی می نویسد: واقعیتهای جاری در منطقه و آنچه بر گونه تازه روابط تهران و ریاض قابل تفسیر و تحلیل است؛ پرهیز از تزریق بدگمانی و خوشبینی انتزاعی است. مرور سفر اخیر «حسین عبداللهیان» وزیر امور خارجه به ریاض و جده و گفتگوهایش با همتای سعودی خود «فیصل بن سلمان» و نیز «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان، دستمایهای نزدیک به واقعیت در اختیار میگذارد. این دستمایه تفسیری – تحلیلی بیرون از این چارچوب نیست که درحال حاضر و به هردلیل، اکنون طرفها بر سر حداقلی از اشتراک نظر، توافق کردهاند؛ این که در رفتارشان از چه چیزی پرهیز کنند. نه اینکه چه کاری را باید انجام دهند. این حداقل هم در نوع خود دستاوردی مهم و راهگشا برای ترمیم اوضاع در آشفتگی منطقه میتواند باشد. اگرچه هنوز تا دستاورد ملموس و روشن راه دراز باقی است.
کد خبر: ۳۴۰۱۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۳۱
ابوالقاسم دلفی در گفت وگویی تاکید دارد که فعلا به نظر نمیرسد بتوان از دل تحولات سیاسی، دیپلماتیک و بهخصوص میدانی به این نتیجه رسید که ایران و ایالات متحده آمریکا به یک توافق بزرگتر دست پیدا کرده باشند و تبادل زندانیان دوتابعیتی و آزادسازی اموال بلوکهشده ایران بخشی از این توافق بزرگتر خواهد بود. در این میان مقامات کاخ سفید و دولت بایدن هم مرتب تأکید دارند این توافق فقط در قالب آزادی زندانیان دوتابعیتی است و توافق دیگری وجود ندارد. مقامات دولت رئیسی هم کمابیش همین موضع را گرفتهاند.
کد خبر: ۳۳۹۷۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۳۱
تشدید اختلافات از یمن تا سودان
نشریه آمریکایی «وال استریت ژورنال» به نقل از روزنامه نگاران عربستانی که با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان ملاقات کردند نوشت، بن سلمان معتقد است امارات از پشت به عربستان خنجر زده است و حتی تهدید کرد ریاض همان طور که قطر را محاصره کرد، می تواند امارات را هم محاصره کند.
کد خبر: ۳۳۹۵۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۳۱
با تقویت گمانه زنی ها
اعظم ملایی در یادداشتی می نویسد: بر این اساس یکی از سؤالات مهمی که در مقطع کنونی مطرح می شود این است که «آیا عربستان در آینده نزدیک روابط خود با اسرائیل را عادی سازی می کند و به پیمان ابراهیم می پیوندد؟» از آنجا که در عرصه مطالعات فناوری تأکید میشود که هوش مصنوعی از قابلیت پیش بینی حوادث و رویدادها برخوردار است، این سؤال را از دو چت بات پر کاربرد این روزها، یعنی چت جی پی تی (متعلق به شرکت Open AI) و چت بات هوش مصنوعی گوگل یعنی Google Bard پرسیدم و البته برای آگاهی و آشنایی خوانندگان محترم با نحوه پاسخگویی این چت باتها، جواب آنها را بدون ویرایش و تغییر در متن می آورم.
کد خبر: ۳۳۱۱۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۲۷
مشارکت نظامی با اهداف امنیتی
تلاش های عربستان در صنعت نظامی اش، بر سامانه های پهپادی برای تحقق خودکفایی در این حوزه و کاهش تکیه بر تسلیحات خارجی متمرکز است.
کد خبر: ۳۱۳۶۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۱۹
نخستین گامهای بغداد برای تبدیل شدن به بزرگترین تولیدکننده نفت جهان
به گزارش «اویل پرایس» بر اساس اطلاعات رسمی، عراق ۱۴۵ میلیارد بشکه ذخایر قطعی نفت دارد که معادل ۱۸ درصد همه ذخایر نفتی خاورمیانه است و آن را در رتبه پنجم جهانی قرار داده است. اما برآوردهای غیر رسمی ذخایری بسیار فراتر از این مقدار را نشان میدهند.
کد خبر: ۳۱۳۶۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۱۹
پیروزی بزرگ برای عربستان
سید محمد حسینی در یادداشتی مینویسد: نشست جده از منظر قدرت اجباری، قدرت نهادی و قدرت ساختاری بدون تردید دستاورد محسوسی ندارد اما از منظر قدرت گفتمانی برای اوکراین، اروپا، امریکا و عربستانِ میزبان پیروزی بزرگی بود. چرا؟
کد خبر: ۳۰۸۴۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۱۷
حاشیه هایی مهمتر از متن
محمدمهدی مظاهری در یادداشتی مینویسد: جنبه حائز اهمیت دیگر نشست جده، پیام این نشست برای ایران بود؛ عربستان سعودی کوشید با برگزاری این نشست قدرت مانور خود در بین قدرتهای شرقی و غربی را به رخ ایران بکشد.
کد خبر: ۳۰۸۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۱۷
ابتکاری که منافع ملی سیاست خارجی ریاض را ارتقا می دهد
صد آنلاین | مجتبی فردوسی پور در یادداشتی می نویسد: ایفای نقش میانجی گرایانه سعودی با وجود ترجیع بند همه نقش های گذشته واسطه گری که به نوعی برآمده از بازیگران طرف در منازعه بوده است، اگر به نتیجه هم نرسد برای سعودی می تواند منافع ملی سیاست خارجی را ارتقاء بخشد.
کد خبر: ۲۹۸۴۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۵/۱۴