درد شانه یکی از مشکلات شایع و ناتوانکنندهای است که میتواند تاثیر زیادی بر کیفیت زندگی افراد بگذارد. این درد میتواند ناشی از عوامل مختلفی مانند آسیبهای ورزشی، استفاده نادرست از عضلات، التهابات مفصلی و یا حتی مشکلات عصبی باشد. شانه به عنوان یکی از پیچیدهترین مفاصل بدن، نقش مهمی در انجام حرکات روزانه ما دارد و هر گونه اختلال در عملکرد آن میتواند فعالیتهای معمول را به چالش بکشد. در این مطلب، به بررسی علل، علائم و روشهای درمان درد شانه میپردازیم تا بتوانیم راهکارهای مناسبی برای مدیریت و پیشگیری از این مشکل ارائه دهیم.
شانه به عنوان یکی منعطفترین مفصل انسان، به ما اجازه میدهد که دستان خود را در جهات مختلف بچرخانیم و کارهای مختلفی را انجام دهیم. این انعطاف بالا به خاطر ساختار پیچیدهای است که شانه ما دارد. در واقع شانه از کنار هم قرار گرفتن استخوان بازو و استخوان کتف تشکیل شده است و سر استخوان بازو در یک حفره به نام گلنوئید با استفاده از شبکهای از تاندونها و ماهیچههای مختلف مستحکم شده و این شبکه پیچیده از تاندونها و عضلات به ما اجازه چرخش کامل دست را میدهند.
در جدول زیر به انواع بیماری و آسیبهایی که باعث درد در شانه میشوند را به همراه علائم و درمانهای آن گفتهایم.
بیماری یا آسیب |
علائم |
درمان |
آرتروز (التهاب مفاصل) |
درد مزمن، کاهش دامنه حرکتی، تورم و سختی مفاصل |
داروهای ضد التهابی، فیزیوتراپی، تمرینات تقویتی، در موارد شدید جراحی |
تاندونیت (التهاب تاندون) |
درد و تورم در ناحیه تاندون، افزایش درد با حرکت |
استراحت، کمپرس یخ، داروهای ضد التهاب، فیزیوتراپی |
پارگی روتاتور کاف |
درد شدید، ضعف در شانه، کاهش دامنه حرکتی |
استراحت، فیزیوتراپی، داروهای ضد التهاب، در موارد شدید جراحی |
شانه یخ زده (کپسولیت چسبنده) |
درد و سفتی شدید، محدودیت حرکتی |
فیزیوتراپی، داروهای ضد التهاب، تمرینات کششی، در موارد شدید تزریق کورتیکواستروئید |
بورسیت (التهاب بورس) |
درد و تورم، افزایش درد با حرکت یا فشار |
استراحت، کمپرس یخ، داروهای ضد التهاب، فیزیوتراپی |
دردهای ارجاعی از گردن |
درد شانه که با حرکت گردن افزایش مییابد، ضعف و بیحسی |
فیزیوتراپی، ماساژ، داروهای ضد درد و ضد التهاب |
نقرس |
درد شدید و ناگهانی، تورم، قرمزی و حساسیت به لمس |
داروهای ضد نقرس، تغییرات در رژیم غذایی، استراحت |
آسیب های ورزشی |
درد حاد و ناگهانی، تورم و کبودی، کاهش دامنه حرکتی |
استراحت، کمپرس یخ، فیزیوتراپی، در موارد شدید جراحی |
کلسیم رسوبی (کلسیم دیپوزیت) |
درد ناگهانی و شدید، تورم و قرمزی در محل رسوب کلسیم |
داروهای ضد التهاب، فیزیوتراپی، در موارد شدید تزریق کورتیکواستروئید یا جراحی |
برای اینکه درد شانه شما برطرف شود، در ابتدا باید مشخص شود که این درد به چه دلیلی اتفاق میافتد. استفاده از داروهای ضد درد و مسکن، میتواند برای مدت کوتاهی درد شما را کاهش دهد ولی استفاده از مداوم از آنها باعث ایجاد آسیبهای زیادی به دستگاه گوارش شما خواهد شد.
برای اینکه درد شانه خود را درمان کنید، باید به یک پزشک متخصص ارتوپد و یا در صورت امکان به یک پزشک فوق تخصص ارتوپدی دست و شانه مراجعه نمایید.
معاینه شما معمولا با سوالات زیر از شما شروع میشود:
بعد از این سوالات پزشک از شما میخواهد که دستهای خود را در زوایای مختلف حرکت داده و به دقت به میزان انعطاف دست شما دقت میکند. در بعضی از حرکتها، پزشک دستان شما را محکم گرفته و از شما میخواهد که با قدرت بیشتری حرکت را انجام دهید.
داشتن درد و یا انعطاف پایین در هر کدام از حرکات میتواند نشان دهنده مشکلی در تاندون مربوطه باشد که پزشک با دقت آن را بررسی خواهد کرد. در صورتی که درد شما به صورت ناگهانی و بعد از ضربه و یا افتادن به وجود آمده باشد، عکس رادیولوژی کمک میکند تا احتمال شکستگی بررسی شود و از عکس MRI نیز برای بررسی دقیق کشیدگی یا پارگی در هر یک از بافتهای نرم شانه استفاده خواهد شد.
در نهایت پزشک بعد از معاینه دقیق شما، علت درد شانه شما را مشخص کرده و درمان شما آغاز خواهد شد.
بعضا دیده شده که بعضی از پزشکان به عنوان اولین گزینه درمانی، جراحی شانه را به بیمار پیشنهاد میدهند در صورتی که باید در ابتدا با روشهای غیر جراحی سعی شود درد بیمار کاهش پیدا کرده و جراحی آخرین گزینه خواهد بود. در دردهایی که به صورت ناگهانی و بعد از یک سانحه به وجود میآیند، معمولا این سانحه باعث پارگی تاندونهای شانه شده که جراحی تنها گزینه درمانی است که یک جراح شانه میتواند از آن استفاده کند. ولی اگر درد شانه شما به مرور زمان پیش آمده باشد، در آن زمان باید این موضوع را در نظر داشت که در ابتدا دارو درمانی، فیزیوتراپی و اصلاح سبک زندگی برای بیمار تجویز شده و سپس در صورتی که بعد از چند هفته از درد بیمار کاسته نشود، به سراغ جراحی خواهیم رفت.
همانطور که متوجه شدید، برای اینکه درد شانه خود را برطرف کنیم، حتما باید به یک پزشک فوق تخصص دست و شانه مراجعه کنیم تا علت درد مشخص شده و سپس درمان مناسب تجویز شود.