صندوقهای سرمایه کشورهای خاورمیانه که مجموعاً بیش از 4 تریلیون دلار دارایی در اختیار دارند، در جهان به عنوان بانکدار شناخته میشوند.
آخرین نمونهای که هفته گذشته بلومبرگ گزارش داد، صندوق پوشش ریسک چند منظوره جدید «بابی جین» بود که از سازمان سرمایهگذاری ابوظبی حمایت کرده است.
صندوقهای کشورهای شورای همکاری پولهایی را در سرتاسر جهان به کار گرفتهاند تا از نفت دور شوند و در این فرایند، دنیای تجارت، مالی و حتی ورزش را متحول کردهاند. سرمایهگذاری در بخش فناوری نیز بخش مهمی از این فشار بوده است، بهطوریکه هم امارات متحده عربی و هم عربستان سعودی به این رقابت پیوستند.
ریاض، به نوبه خود، اخیراً هاب ملی نیمههادی را راهاندازی کرده است تا شرکتهای به اصطلاح تراشههای فابل را توسعه دهد که نیمههادیهای جدید طراحی میکنند. رئیس آن، نوید شروانی، در گفتوگو با جومانا برچچه خبرنگار تلویزیون بلومبرگ اهداف سازمان را اینگونه تبیین میکند؛ “در طول پنج تا شش سال آینده، ما میخواهیم حدود ۵۰ شرکت طراحی تراشههای فابلس داشته باشیم تا به اینجا منتقل یا شروع به کار کنند – نکته اصلی این است که ما دوست داریم فعالیتهای طراحی در این منطقه آغاز شود. هدف از این هاب این است که بستهای از مشوقها، برنامههای آموزشی و تامین مالی را جمعآوری کنیم تا بتوانیم از شرکتهای سراسر جهان استقبال کنیم.”
سازندگان تراشه فابلس، نیمههادیها را برای گوشیهای هوشمند، رایانهها، دستگاههای پزشکی و بسیاری از دستگاههای الکترونیکی دیگر طراحی و به بازار عرضه میکنند.
شروانی تصریح کرد که اهداف عربستان سعودی در این مرحله تمرکز بر تراشهها برای استفاده روزمره، در همه چیز، از مایکروویو گرفته تا خودرو، اطمینان از دردسترسبودن آنها با هزینه معقول است.
مقامات امارات متحده عربی، جایی که هوش مصنوعی در کانون توجه قرار گرفته به دنبال تبدیلشدن به یک تولیدکننده نیمههادیهای پیشرفته هستند. اخیراً یک صندوق سرمایهگذاری فناوری جدید راهاندازی کردهاند که میتواند بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار دارایی داشته باشد.
این طرحها در شرایطی است که ایالات متحده صادرات تراشهها را به خاورمیانه محدود کرده است. بخشی از نگرانی این است که فناوری پیشرفته امریکایی به چین که در این حوزه تحریم شده، منتقل شود.
عمر العلما، وزیر هوش مصنوعی و اقتصاد دیجیتال امارات در مصاحبه با بلومبرگ این نگرانیها را به رسمیت شناخته و میگوید: “هر کشوری که دشمنانی داشته باشد، چنین فکر میکند. ” بااینحال، وی افزود که امارات متحده عربی ثابت کرده است که یک شریک استراتژیک برای ایالات متحده است.
این اظهارات پس از آن مطرح شد که شرکت اصلی هوش مصنوعی این کشور، G۴۲، ۱. ۵ میلیارددلاری در شرکت مایکروسافت سرمایهگذاری کرد و این سرمایهگذاری هم پس از مذاکرات پشت پرده بین ایالات متحده و شرکت مستقر در ابوظبی صورت گرفت که در آن G۴۲ موافقت کرد که از چین جدا شده و به فناوری امریکایی بپیوندد.
(PWC) PriceWaterhouseCoopers اخیراً در گزارشی تخمین میزند که خاورمیانه ۲ درصد از کل مزایای جهانی هوش مصنوعی را (معادل ۳۲۰ میلیارد دلار) در سال ۲۰۳۰ به دست آورد که، من حیث المجموع، عربستان سعودی بیشترین سهم را خواهد داشت و انتظار میرود در سال ۲۰۳۰ بیش از ۱۳۵ میلیارد دلار به اقتصاد این کشور کمک کند و این رقم معادل ۱۲. ۴ درصد از تولید ناخالص داخلی آن کشور است. PwC گزارش میدهد که به نسبت، امارات متحده عربی با حدود ۱۴ درصد از تولید ناخالص داخلی در سال ۲۰۳۰ یا حدود ۹۶ میلیارد دلار بیشترین تأثیر را خواهد دید.
گروه مالی میزوهو مجوزی از عربستان سعودی دریافت کرد تا دفتر مرکزی منطقهای خود را در ریاض راهاندازی کند و به آخرین شرکت والاستریت تبدیل شود که زیر نظر پادشاهی عربستان پایگاه خاورمیانه خود را در آنجا مستقر کنند.
به گفته نایت فرانک، عربستان سعودی قرار است به بزرگترین بازار ساختوساز جهان تبدیل شود؛ زیرا این کشور مبالغ هنگفتی را برای پروژههایی باهدف تنوع بخشیدن به اقتصاد سرمایهگذاری میکند.
پس از اینکه مهمت شیمشک، وزیر دارایی و خزانهداری ترکیه گفت که در حال بررسی مالیات احتمالی بر سود سرمایهگذاران از معاملات بازار سهام است، ارزش سهام ترکیه بهشدت سقوط کرد. اما ترکیه از فهرست بهاصطلاح خاکستری گروه ویژه اقدام مالی (FATA) ناظر مبارزه با پولشویی خارج شد و این اقدام احتمالاً تلاشهای این کشور برای جذب سرمایه خارجی را تقویت میکند.
برای توسعه توریسم قطر در حال شروع به کار بر روی برنامه ۵. ۵ میلیارد دلاری برای ساخت یک شهربازی، بزرگتر از والت دیزنی، است و شرکت هواپیمایی قطر هم در حال مذاکره برای به دست آوردن حدود ۲۰ درصد از خطوط هوایی ویرجین استرالیا است، قراردادی که به این شرکت امکان دسترسی به بازارهای بیشتری را میدهد.
درحالیکه UBS تیم مدیریت ثروت خود در خاورمیانه را با استخدام مدیران ارشد دویچه بانک و HSBC رشد میدهد Adnoc ابوظبی از بودجه ۱۵۰ میلیارد دلاری خود برای تبدیل به یکی از فعالترین معاملهگران انرژی در جهان استفاده میکند.
غول نفتی عربستان سعودی آرامکو هم با سرمایهگذاری در کریکت هند توانست این تیم را پس از ۱۷ سال قهرمان جام جهانی کریکت T-۲۰ کند و این قهرمانی درآمد این ورزش را افزایش خواهد داد و آگهیهای فراوانی به سوی خود جلب خواهد کرد.
پس از اینکه آرامکو، پرداخت سود سهام را افزایش داد ذخایر خارجی عربستان سعودی هم در پایان ماه میبه ۴۴۵ میلیارد دلار افزایش یافت و به بالاترین رقم در ۱۸ ماه گذشته رسید. این کشور در چند سال گذشته استراتژی سرمایهگذاری خود را تغییر داده و به دنبال بازدهی بیشتر و پذیرش ریسک بیشتر در سطح بینالمللی و داخلی بوده است.