محققان مجموعهای از نشانگرهای خونی را شناسایی کردهاند که تا هفت سال قبل از بروز علائم، ابتلا به بیماری پارکینسون را نشان میدهند. اگر بتوان یافتههای این تحقیق کوچک را در جمعیتهای بزرگترهم تایید کرد، میتوان یک آزمایش خون ساده برای شناسایی افراد در معرض خطر ایجاد کرد.
با توجه به اینکه حدود ۱۰ میلیون نفر در سراسر جهان تحت تأثیر پارکینسون قرار دارند، نیاز فوری به توسعه درمانها و راهبردهای پیشگیرانه بهتر وجود دارد. یکی از دلایلی که این امر چالش برانگیز است، ناتوانی ما در شناسایی افراد در معرض خطر پارکینسون است.
جنی هالکویست، بیوشیمیست دانشگاه کالج لندن و همکارانش از مدلهای یادگیری ماشینی برای یافتن هشت پروتئین در خون استفاده کردند که با ابتلا بیماری پارکینسون تغییر میکنند.
زمانی که افراد عادی به پارکینسون تشخیص داده میشوند، بیش از ۶۰ درصد از سلولهای تولیدکننده دوپامین را در بخشی از مغز خود به نام ماده سیاه از دست دادهاند.
با این حال، قبل از اینکه این زوال عصبی شروع به ایجاد علائم فیزیکی کند، یک مرحله با علایم ظریفتر وجود دارد. این علائم شامل اختلالات خلقی و اختلال در خواب است که در آن مرحله REM (حرکت سریع چشم) تغییر میکند.
محققان با مقایسه خون ۹۹ فرد مبتلا به پارکینسون اخیراً تشخیص داده شده، ۷۲ فرد مبتلا به اختلال رفتار خواب REM و ۲۶ فرد سالم، ۲۳ نشانگر زیستی بالقوه را شناسایی کردند.
سپس با کمک مدل یادگیری ماشینی، این نشانگرهای اقبل اعتمادتر را شناسایی کردند. در مجموع، هشت نشانگر زیستی به دست آمده که به محققان اجازه دادند تا پیشبینی کنند که کدام بیماران مبتلا به اختلالات رفتاری خواب REM با نزدیک به ۸۰ درصد دقت به بیماری پارکینسون مبتلا میشوند آن هم خیلی قبل از اینکه علائم فیزیکی آشکاری داشته باشند.
زیستشناساگرهای که محققان شناسایی کردند پروتئینهای دخیل در التهاب، لخته شدن خون و مسیرهای بیوشیمیایی رشد سلولی هستند. برخی از آنها همراه با شدت علائم افزایش مییابند و عملکرد شناختی کاهش یافت.
دو تا از نشانگرهای زیستی، HSPA ۵ و HSPA ۱ L، نشان میدهند که اندامک درون سلولی تولیدکننده پروتئین به نام شبکه آندوپلاسمی در شرایط استرسی قرار دارد. قبلاً نشان داده شده بود که پروتئین α-سینوکلئین که اشتباه چین میخورد – یک مشخصه شناخته شده بیماری پارکینسون – بر شبکه آندوپلاسمی فشار وارد میکند.
البته آزمایشهای مایع مغزی نخاعی میتواند علائم بیماری پارکینسون را در مراحل اولیه تشخیص دهد، ولی این روش، یک روشبه اصطلاح تهاجمی است که به راحتی قابل دسترسی نیست. اما با یک آزمایش خون ساده، افراد بیشتری را به صورت زودهنگام میتوان تشخیص داد و امکان نظارت مکرر در دراز مدت را فراهم میکند.
21025/غ