حساسیت فصلی مشکلی است که بسیاری از افراد آن را تجربه میکنند به خصوص در فصل بهار و تابستان که با علائمی همچون تنگی نفس، عطسه، سرفه، خارش و ... همراه است.
حساسیت فصل بهار و آنچه برای رهایی از آن باید بدانید
احساس حساسیت داشتن یکی از بدترین احساسها محسوب میشود، اما مطمئن باشید که تنها نیستید. افراد زیادی در دنیا مخصوصاً در فصلهای بهار و تابستان با حساسیتهای فصلی رو به رو میشوند که آنها را به مشکلات زیادی دچار میکنند. این افراد دارای دستگاه ایمنی فوق هوشیار هستند که نسبت به مواد در ظاهر بی خطر محیط پیرامون خود، واکنشی بیش از حد معمول نشان میدهند. هر نوع آلرژی با توجه به شکل ظاهری، علت و شدت بروز در فرد به درمان متفاوتی نسبت به سایر آلرژیها نیاز دارد. اما در مرحله اول باید ماده حساسیت زا شناسایی شود.
آلرژی در فصل بهار نوعی بیماری ژنتیکی است که تا کنون درمان قطعی برای آن یافت نشده است. تنها با دوری کردن از عوامل آلرژی زا میتوان بیماری را کنترل نمود.
ماده حساسیت زا یا آلرژن چیست
ماده حساسیت زا یا آلرژن مادهای است که منجر به بروز واکنشهای آلرژیک در شخص میشود. سیسستم ایمنی بدن برخی از انسانها، این مواد را مانند یک جسم خارجی و خطرناک شناسایی کرده و به سرعت به آن واکنش نشان میدهد. در اثر این واکنش، سلولهای ایمنی بدن با آزاد کردن مادهای به نام هیستامین که ترشحی درون ریز است سیستم عصبی بدن را تحریک کرده و پیامی را در بدن منتشر میکند که موجب بروز حالت آشفتگی و برانگیختگی سیستم ایمنی میشود.
علائم آزاد شدن هیستامین
- تنگی نفس
- عطسه
- سرفه
- سوزش و التهاب چشم
- خارش
- التهابات و خارش پوست
- آبریزش بینی
- اشک
- جوش
- کهیر
داروهای آنتی هیستامین تنها میتوانند به طور موقت، شدت برانگیختگی سیستم ایمنی را کاهش داده و فرد را آرام کنند. اما تا زمانی که فرد در تماس با آلرژن و مواد حساسیت زا باشد تحریک سیستم ایمنی ادامه خواهد داشت.
متداولترین آلرژنها یا مواد حساسیت زا مانند:
گیاهان و گرده گل ها، گرد و غبار، مواد معطر، برخی مواد شیمیایی مانند شوینده ها، برخی داروها، بعضی از مواد غذایی، مو و پشم حیوانات، دود سیگار، برخی مواد آرایشی، بدلی جات و یا عوامل فیزیکی مانند سرما، گرما و نور هستند.
در صورت حاد شدن یک آلرژی ساده میتواند منجر به بروز برخی بیماریها مانند آسم و اگزمای پوستی شود. ممکن است این بیماریها در مراحل ابتدایی، یک حساسیت ساده باشند، اما به مرور زمان تبدیل به یک مشکل حاد تنفسی و پوستی میشوند.
تشخیص آلرژی
بیشتر حساسیت خا و آلرژیها را میتوان با انجام آزمایشات مختلف تشخیص داد و علایم آنها را کنترل کرد. برخی از واکنشهای آلرژیک بسیار جدی و خطرناک میباشند و در بعضی موارد زندگی شخص را به خطر میاندازند. به طور نمونه گاهی عکس العمل بسیار شدید سیستم دفاعی بدن نسبت به ماده آلرژی زا، منجر به بروز شوک آلرژیک میشود که ممکن است در حدود ۱۵ دقیقه شخص را از پای درآورد.
خوشبختانه میتوان با استفاده از راهکارهایی این حساسیتهای فصلی را تا حد زیادی کاهش داد که در این قسمت به آنها اشاره خواهیم کرد.
۱. استفاده از سرکه سیب
سرکه سیب را میتوان در هر آشپزخانهای پیدا کرد. سرکه سیب بدن شما را پاکسازی میکند و میتواند به عنوان چاشنی اعجاب انگیز در دسر و سالاد استفاده شود. کافی است که مقداری از آن را به مواد خوراکی در طول روز اضافه کنید و همچنین میتوانید با استفاده از آن بوی عرق لباسها را از بین ببرید، سوزش معده را کاهش دهید و شورههای سر را نیز درمان کنید.
سرکه سیب همچنین برای حساسیت فصلی بسیار عالی است، زیرا تولید مخاط را تا حد زیادی کاهش میدهد و غدد لنفاوی را پاکسازی میکند و در نتیجه راهبردی عالی و سریع است، به شرطی که در مواقع مواجهه با حساسیت فصلی یک قاشق غذاخوری از آن را قرقره کنید و همچنین میتوانید کمی از آن را به یک فنجان آب داغ با کمی عسل بیفزایید.
۲. ورزش
احتمالاً آخرین چیزی که در مورد درمان حساسیت فصلی به ذهنتان میرسد، ورزش کردن میباشد، اما محققان به این نتیجه رسیده اند که ورزش کردن به مدت ۳۰ دقیقه در روز به طور گستردهای در از بین بردن حساسیت فصلی دخیل است. زیرا ورزش کردن باعث آزاد شدن مواد ضد التهاب در بینی میشود که به طور طبیعی علائم حساسیت فصلی را نیز کاهش میدهند. اگر این مواد آلوده و آلرژنها بیش از حد زیاد باشند، میتوانید با کمی ورزش در داخل خانه، خودتان را از شر آنها خلاص کنید.
۳. استفاده از عسل طبیعی
علائم حساسیت فصلی معمولاً با واکنش بدن نسبت به مواد مختلف همراه خواهد بود و آبریزش بینی و آبریزش چشم یکی از خسته کنندهترین علائم حساسیت فصلی است، اما میتوانید با استفاده از عسل طبیعی این علائم را تا حد زیادی کاهش دهید. عسل طبیعی که از خود زنبور ساخته شده، میتواند حاوی مواد بسیار مفیدی برای مبارزه با حساسیت فصلی باشد که تنها کافی است یک قاشق غذاخوری از آن را در طول روز میل کنید تا با کاهش علایم روبرو شوید و به سرعت نتایج مثبت آن را ببینید.
۴. اسپری بینی
قطعاً هیچ کس از آبریزش بینی لذت نمیبرد، اما نگران نباشید. اسپریهای بینی جایگزین مناسبی برای درمانهای سخت دیگر میباشند. کافی است که مقداری نمک و آب را یک بار در روز به بینی خود اسپری کنید و راه بینی را باز نگه دارید.
۵. گرده زنبور
گرده زنبور مانند عسل حاوی مواد طبیعی است. این گرده را میتوان در مناطقی که زنبورها در آنجا زندگی میکنند، یافت. همچنین گرده زنبور راهی مناسب برای تقویت سیستم ایمنی بدن میباشد. کافی است که مقداری از آن را به رژیم غذایی خود اضافه کنید. استفاده از گرده زنبور روی میوه یا سالاد نیز طعم اعجاب انگیزی را به آن میبخشد.
۶. طب سوزنی
طب سوزنی قادر است که طیف وسیعی از مشکلات جسمانی مثل افسردگی، مشکلات گوارشی، درد، ضعف عضلات و کمبود نقص سیستم ایمنی را برطرف کند، همچنین به طور طبیعی علائم حساسیت فصلی را کاهش خواهد داد.
۷. پروبیوتیکها
علائم حساسیت فصلی میتواند به دلیل ناتعادلی در سیستم ایمنی باشد که معمولاً واکنشهای شدیدی را در مواجهه با ماده خاص مثل گرد و غبار، مواد غذایی و ... در پی خواهد داشت. پروبیوتیکها میتوانند باکتریهای مفید را به سیستم ایمنی شما ببخشند و در نتیجه استفاده از منابع غذایی دارای پروبیوتیک به شدت در مبارزه با حساسیت فصلی مناسب است. باید از سبزیجات سالمی استفاده کنید که دارای ویتامینها و مواد مغذی مهم برای مبارزه با حساسیت است.
به نظر متخصصان، رژیم غذایی مدیترانهای که سرشار از میوه ها، سبزیجات، روغن زیتون و ماهی است در بهبود علایم آلرژی نقش زیادی دارد.
۸. تغییرات در رژیم غذایی
رژیم غذایی نقش مهمی را در سلامت کلی بدن ایفا میکنند، زیرا میتوانند روحیه ما را بهبود ببخشند و در جسم ما نیز تاثیر مثبت داشته باشند. همچنین عامل مهمی در سطح انرژی، زیبایی پوست و تعادل وزن محسوب میشوند. در مورد حساسیتهای فصلی نیز نقش مهمی ایفا میکنند. هر چقدر که رژیم غذایی سالم تری داشته باشید، واکنش بهتری از بدنتان دریافت میکنید. علاوه بر آن غذاهای خاصی هستند که علائم حساسیت فصلی را در شما شدیدتر خواهند کرد. در فصل بهار از غذاهای تند و ادویه دار کمتر مصرف کنید.
مثلاً موارد زیر جزء مواد غذایی میباشند که حساسیت فصلی را افزایش میدهند:
- آناناس
- خیار
- دانه آفتابگردان
- ملون
- شکر
- ماهی
- بادام زمینی
- گندم
- سویا
۹. استفاده از سرم
زمانی که بدن شما به دلیل حساسیت فصلی ویتامینها و مواد مغذی زیادی را دفع میکند، میتواند با تغییرات در رژیم غذایی و مصرف پروبیوتیکها اثرات مثبت و بلندمدت را در بدن به وجود بیاورد و در نتیجه علائم حساسیت فصلی کاهش پیدا میکند. استفاده از سرم میتواند این ویتامینها را به سرعت به بدن برساند که معمولاً در موارد شدید استفاده میگردد.
۱۰. برگ گزنه
برگ گزنه به طور طبیعی توانایی بدن را برای تولید هیستامین مسدود میکند که یک ماده طبیعی برای از بین بردن حساسیت فصلی محسوب میشود. برگ گزنه را میتوان در مناطق مختلف و سرسبز پیدا کرد و خرید آن نیز بسیار راحت است. حتی میتوانید این ماده گیاهی را به صورت کپسول دریافت کنید و یا برگ آن را به طور کامل بخرید که ترجیحاً خرید برگ توصیه میشود.
مقداری از برگ آن را به عنوان چای گیاهی دم کنید که طعم خوشمزه و البته مفیدی را خواهد داشت. مرطوب نگه داشتن بدن نیز میتواند به تنظیم اشتهای شما کمک کند و از آبریزش بینی جلوگیری نماید.
افزایش رطوبت محیط
با افزایش میزان رطوبت هوای خانه و محیط کار تفس شما راحتتر انجام میشود و همچنین خواب آسوده تری را به همراه خواهد داشت. برای مرطوب کردن هوا از یک دستگاه بخور استفاده نمائید.
۱۱. نوشیدن آب
مرطوب نگه داشتن بدن وظیفه هر فردی میباشد، زیرا کار آسانی است، اما بسیاری از افراد از کم آبی رنج میبرند. عوارض جانبی کم آبی بدن بسیار گسترده است و میتواند روی روحیه، میزان گرسنگی و سخت شدن کاهش وزن تاثیرگذار باشد. کم آبی بدن شما را خسته میکند و باعث میشود که نتوانید شبها خواب خوبی داشته باشید و همچنین عاملی برای سردرد و نفخ میباشد و علائم حساسیت فصلی را نیز تشدید خواهد کرد. به طور خلاصه کم آبی بدن برای سلامتی مضر است و هر چقدر که بیشتر آب بنوشید، بدن شما احساس بهتری خواهد داشت.
۱۲. ایمن درمانی
ایمن درمانی یا ایمونوتراپی نیز مانند عسل طبیعی میتواند میزان آلرژنهای موجود در حساسیت فصلی را در بدن شما کاهش دهد. این درمان معمولا ۳ تا ۵ سال اثربخش است. زمانی که ایمن درمانی را انجام دهید، میتوانید از حساسیت فصلی راحت شوید.
۱۳. شستشوی بینی
معمولاً در مواجهه با هرگونه حساسیتی از جمله حساسیت فردی، آلرژنها داخل غشای بینی شما میچسبند. سعی کنید که راه بینی خود را تمیز نگه دارید تا از مشکلات خارش شدید و سوزش خلاص شوید.
۱۴. مدیریت استرس
هورمونهای استرس تاثیرات مخربی روی سیستم ایمنی میگذارند و میتواند حساسیت فصلی را تشدید کند. از روشهای از بین بردن استرس، مدیتیشن، مراقبت از خود و دوری از مسئولیتهای بیش از حد سخت و سنگین استفاده کنید.
۱۵. ماساژ درمانی
ماساژ به طرز وسیعی سیستم ایمنی را تقویت میکند. سیستم ایمنی بدون مشکلات عصبی و استرس معمولاً از طریق ماساژ به دست میآید.
۱۶. سم زدایی بدن
اغلب حساسیت فصلی و آلرژیها با در معرض قرار گرفتن سموم افزایش پیدا میکند. کبد نیز یکی از مهمترین اعضای بدن در مبارزه با حساسیت فصلی میباشد. زمانی که بدن خود را در معرض غذاهای فراوری شده و مضر، استرس، الکل و داروهای روانگردان قرار دهید، کبد شما با مشکل مواجه خواهد شد و در نتیجه حساسیت فصلی افزایش پیدا خواهد کرد. پس سعی کنید که از غذاهای مضر دوری کنید و کبد خود را با مواد گیاهی و غذاهایی مثل شیر، زردچوبه و مرکبات سالم نگه دارید.
۱۷. استفاده از روغنهای گیاهی
اضافه کردن روغنهای گیاهی به فنجان چای، به آب حمام و ماساژ با روغن میتواند علائم حساسیت فصلی را از بین ببرد. گیاهانی مثل فلفل دلمه ای، اکالیپتوس و روغن درخت چای نیز به خوبی با التهاب مبارزه میکنند و سیستم ایمنی را تقویت خواهند کرد و همچنین بدن را سم زدایی میکنند و با عفونت، باکتری و مواد سمی مبارزه خواهند کرد.
۱۸. تمیز کردن خانه
حساسیت فصلی معمولاً در محیط خانه بیشتر از محیط بیرون اتفاق میافتد، زیرا گرد و غبار در خانه بیشتر باقی میماند. پس هر چقدر که خانه را بیشتر تمیز کنید، راحتتر با مشکلات حساسیت فصلی مقابله خواهید کرد. جارو کشیدن فرش ومبلمان برای گرفتن گرد و خاک روی آنها در کاهش گرد و غبار منزل بسیار موثر است. هر چند وقت یکبار تمام ملحفه های تخت را شسته و در معرض نور خورشید خشک نمائید. با کفش وارد خانه نشوید و کفشها را در فضایی بسته مانند جاکفشی قرار دهید. پس از پایان کار روزانه دوش گرفته و لباسهای خود را تعویض نمائید تا امکان حضور گردههای حساسیت زا درمحل خواب و زندگیتان به حداقل برسد.
۱۹. جلوگیری از ورود گرده گیاهان
افرادی که به گرده گیاهان آلرژی دارند با بستن پنجرهها و اجتناب از ماندن در فضای باز به ویژه در هنگام صبح و شب که گرده گیاهان در هوا پراکنده میباشند، میتوانند بیماری خود را کنترل کنند. اما اگر مجبور به خارج شدن از محیط بسته میباشند میبایست برای کاهش تماس با آلرژنها حتما از ماسک و عینک آفتابی استفاده کنند.
دوش گرفتن
دوش گرفتن روزانه با آب گرم به مدت ۱۰ دقیقه و یا استفاده از سونای بخاردر کاهش عوارض آلرژی بسیار موثر است، زیرا بخار آب گرم موجب باز شدن مجرای تنفسی میشود.
تهویه مناسب
استفاده از دستگاه تهویه مناسب در منزل، ماشین و یا محل کار موجب تمیز شدن هوا میشود.
ترک سیگار
سیگار کشیدن علایم آلرژی فصلی را در دوبرابر میکند، بنابراین افراد مبتلا به آلرژی باید از سیگار و محیطهای آلوده به دود سیگار دوری کنند.
علائم رایج حساسیتهای فصلی
معمولاً در اواخر زمستان باران شروع به بارش میکند که بیش از بقیه در ایجاد علائم زیاد فصلی دخیل میباشد. این علائم حساسیت شامل موارد زیر میباشند:
- گرفتگی بینی
- آبریزش بینی
- عطسه
- خارش و آبریزش چشم
- احساس خراشیده شدن در گلو
- کلافگی
- آسم
- کهیر
- اگزما
- خستگی
- آشفتگی در خواب
- احساس افسردگی
- سرگیجه
- سردرد
- عفونت گوش
- مشکلات تنفسی مخصوصا هنگام انجام ورزشهای سنگین
توجه: مطالب بخش بهداشت و سلامت سایت نمناک از منابع خارجی ترجمه شده و تنها جنبه اطلاع رسانی و آموزشی دارد. از اینرو توصیه پزشکی تخصصی تلقی نمیشوند و نباید آنها را جایگزین مراجعه به پزشک جهت تشخیص و درمان دانست.
21025/خ