به گزارش صد آنلاین ، آیا میدانستید که مغز و سیستم گوارش ارتباط خیلی نزدیکی با یکدیگر دارند؟ مطالعات اخیر نشان میدهد که سلامت گوارش روی سلامت رفتار و روحیه نیز تاثیر فراوانی دارد. میکروبیوم گوارشی که همه میکروارگانیسمهای داخل معده را شامل میشود، از ۵۰۰ نوع باکتری تشکیل شده است.
ارتباط مهم و حیاتی مغز با سیستم گوارش
اگر میخواهید بدانید که سیستم گوارش چگونه به مغز متصل میشود، با ما همراه شوید.
ارتباط شیمیایی
آیا تا به حال مشاهده کرده اید که هنگام استرس، اضطراب و عصبانیت، سیستم گوارش هم فعال میشود؟ به همین دلیل دلتان میخواهد به دستشویی بروید. به خاطر اینکه نورونهای خاصی در روده وجود دارند که در چنین حالاتی تحت فشار و حساسیت قرار میگیرند.
بیش از ۱۰۰ میلیون نورون داخل خط روده قرار گرفته که با مغز در ارتباط است و میتوان به آنها مغز دوم گفت. زمانی که بخواهد یک اتفاق خاصی بیفتد، این نورونها آگاه میشوند و از خودشان واکنش نشان میدهند. در واقع نورونهای موجود در روده شبیه به نورونهای موجود در مغز و سلولهای الکتریکی میباشند که با انتقال دهندههای شیمیایی ارتباط برقرار میکنند.
انتقال دهنده عصبی سروتونین مسئول مسدود کردن یا تحریک انقباضات ماهیچههای روده میباشد؛ همچنین ممکن است بین سلولها در مغز و سیستم گوارش ارتباط نزدیکی را برقرار کند. دیگر مواد شیمیایی هم که توسط سیستم گوارش تولید میشوند؛ مانند دوپامین یا نوراپی نفرین نیز در این زمینه فعالیتهای زیادی دارند.
انتقال دهندههای عصبی تاثیر مستقیمی روی بافت روده دارند. همان طور که روی دیگر اعضای بدن هم تاثیر میگذارند. به عنوان مثال نیتریک اکسید تولید شده توسط سلولهای عصبی میتواند به کنترل جریان خون در قسمتهای مختلف بدن و سیستم گوارش شما کمک کند.
ارتباط فیزیکی
ارتباط شیمیایی همه آن چیزی نیست که برایتان بیان کردیم. ارتباط فیزیکی هم بین مغز و سیستم گوارش وجود دارد. در واقع نورونی در این قسمت وجود دارد که مغز را به دیگر اعضای اصلی بدن مانند روده و... ارتباط میدهد. این عصب مسئول انتقال اطلاعات از سیستم گوارش به مغز و بالعکس میباشد.
مزایا و معایب ارتباط مغز و سیستم گوارش با یکدیگر
بسیار خوب است که بین سیستم گوارش و مغز ارتباط وجود دارد، زیرا زمانی که این ارتباط فعال میشود، سلولها و نورونها داخل سیستم گوارش پیامهایی را برای تحریک آزاد کردن انتقال دهندههای عصبی ارسال میکنند که باعث آرامش روده خواهد شد.
از طرفی؛ استرس مزمن و اضطراب هم باعث تاثیر منفی روی میکروبیوم سیستم گوارش میگردد و همانطور که گفتیم، تخمین زده شده است که بیش از ۵۰۰ نوع مختلف باکتری در سیستم گوارش وجود دارد. بسیاری از این باکتریها عملکردهای کمک کننده مانند گوارش سالم، تولید ویتامین، آمینو اسیدهای ضروری و تحریک سیستم ایمنی را انجام میدهند.
هرگونه نا تعادلی یا بیماری باعث میشود که این باکتریها تأثیر منفی داشته باشند و مشکلات ذهنی برای فرد به وجود بیاید.
رژیم ارتباطی مغز و سیستم گوارش چیست؟
باکتری موجود در سیستم گوارش روی سلامت مغز اثر گذار است؛ بنابراین شما باید اطمینان حاصل کنید که تعادل غذایی سالمی را برای سلامت مغز ایجاد کرده اید. در واقع این رژیم ارتباطی میتواند تعادل باکتری در سیستم گوارش را به وجود بیاورد، دو مرحله برای اجرای این رژیم وجود دارد:
مرحله اول:حذف یا کاهش غذاهایی که باکتریهای مضر از آنها تغذیه میکنند و باعث افزایش فیبروم میشوند.
مرحله دوم:استفاده از مکملهای رژیمی یا پروبیوتیکها که باعث افزایش باکتری خوب و سالم میشوند.
مصرف شکر را کم کنید
رژیم غذایی که در آن شکر زیاد داشته باشد، تاثیر منفی روی میکروبیوم گوارش میگذارد و باعث ایجاد باکتریهای مضر میشود پس در این رژیم هرگز آن را توصیه نمیکنیم.
همچنین بهتر است که از مصرف غذاهای صنعتی که حاوی شکر و شیرین کنندههای مصنوعی هستند و غذاهای حاوی فروکتوز بالا خودداری کنید و به دنبال غذاهای سالم بگردید.
یکی دیگر از راهکارهایی که باعث میشود سلامت مغز و گوارش حفظ شود، این است که چربیهای ناسالم را حذف کنید، زیرا باعث التهاب در سیستم گوارش میشوند. مصرف چربیهای اشباع تعداد باکتریهای سالم را کم میکند پس با کاهش مصرف آنها میتوانید سلامت مغز و گوارش را تضمین کنید.
فیبر بیشتری بخورید
مصرف فیبر باعث افزایش رشد باکتریهای سالم میشود. فیبر یک کربوهیدرات غیرقابل گوارش است که بدن نمیتواند آن را بشکند یا جذب کند و فواید زیادی برای سلامتی دارد، عملکرد روده را بهبود میبخشد و رژیم غذایی که فیبر بالایی داشته باشد، باعث کاهش سطح کلسترول خون میشود، کلسترول بالا خطر زیادی را برای قلب به وجود میآورد. میوه، سبزیجات، حبوبات، غلات کامل، آجیل و دانهها سرشار از فیبر هستند.
چربیهای سالم بخورید
چربیهای اشباع؛ چربیهایی هستند که در بدن ذخیره میشوند و مصرف آنها باعث میشود که چربی سوزی سختتر شود؛ اما چربیهای سالم منبع خوبی برای انرژی هستند و به شما کمک میکنند تا عملکرد بهتری در مغز داشته باشید. به همین دلیل توصیه ما این است که چربیهای سالم را فراموش نکنید.
مکمل غذایی حاوی پروبیوتیک استفاده کنید
مکملهای پروبیوتیک موجودات زندهای هستند که وضعیت خوبی را در سیستم گوارشی ایجاد میکنند. اگر به طور منظم آنها را استفاده کنید، باعث سلامت گوارش و تعادل باکتریهای سیستم گوارشی میشوند. پروبیوتیکها نه تنها به تعادل باکتری سالم در سیستم گوارش کمک میکنند، بلکه سلامت کلی این ناحیه را نیز تضمین میکنند.
استرس را کاهش دهید و بیشتر بخوابید
استرس و کمبود خواب باعث بدتر شدن وضعیت اضطراب و افسردگی میشود. بدن انسان نمیتواند استرس مداوم و طولانی را تحمل کند. کاهش قدرت سیستم ایمنی، اضافه وزن، افزایش فشار خون، افزایش خطر بیماریهای قلبی و مشکلات گوارشی جزء نتایج ابتلا به استرس مزمن هستند. نخوابیدن به اندازه کافی هم همین تاثیر را روی بدن دارد و باعث مشکلات روحی میشود. زمانی که شما خوابتان به هم بریزد، فعالیت سروتونین در مغز نیز کاهش پیدا میکند و باعث افزایش احساس افسردگی و اضطراب میشود.
خوشبختانه کاهش استرس و افزایش کیفیت خواب میتواند سلامت گوارش را به سرعت ایجاد کند و بهبود عملکرد مغز و روحیه را به دنبال داشته باشد.
رژیم ارتباطی مغز و سیستم گوارش چه فوایدی دارد؟
این رژیم علاوه بر اینکه باعث سلامت مغز و گوارش میشود، باعث مدیریت وزن، جلوگیری از سندروم متابولیک، عوامل خطر که باعث افزایش بیماری قلبی، دیابت و سکته میشوند، نیز خواهد شد. همچنین باعث کاهش خطر ابتلا به سرطان هم میشود. چنین رژیمی باعث میشود که شما اسید چرب و امگا ۳ بیشتری استفاده کنید که برای مغزتان بسیار خوب است و فعالیت انتقال دهندههای عصبی را افزایش میدهد. همچنین برای افراد مبتلا به اوتیسم، بیماری صرع، بیماری پارکینسون و آلزایمر هم مناسب است. در ضمن؛ جذب مواد مغذی و قدرت سیستم ایمنی را هم بالا میبرد.
بهترین مواد غذایی در رژیم ارتباطی مغز و سیستم گوارش
برای رژیم ارتباطی مغز و سیستم گوارش این غذاها را استفاده کنید:
غذاهای حاوی چربی امگا ۳
امگا ۳ باعث افزایش باکتریهای خوب میشود و خطر بیماریهای ذهنی را کاهش میدهد که منابع آن شامل موارد زیر است:
ماهی سالمون
دانه کدو تنبل
گردو
دانه چیا
سبزیجات برگ دار مانند اسفناج