به گزارش صد آنلاین ، «لورا هولگیت» نماینده آمریکا در سازمانهای بینالمللی در وین، در جلسه روز سهشنبه شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی، بیانیهای را درباره «راستیآزمایی و نظارت در ایران در پرتو قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد» قرائت کرد.
به نقل از ایسنا نماینده آمریکا بدون اشاره به خروج یکجانبه واشنگتن از توافق هستهای، مدعی شد «تصمیم سه سال پیش ایران برای توقف اجرای تعهدات هستهای خود در برجام و متعاقب آن برداشتن تجهیزات نظارت و پایش مرتبط با برجام، تلاشهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی را تضعیف میکند».
نمایندگی ایران در سازمانهای بینالمللی اعلام کرده «تصمیم ایران برای توقف اجرای تعهدات خود تحت برجام کاملاً مطابق با حقوق ذاتی کشور طبق بندهای ۲۶ و ۳۶ توافق بوده و پاسخی به خروج غیرقانونی آمریکا از برجام، همراه با ناتوانی سه کشور اروپایی در پایبندی به تعهدات خود بود. این واقعیت آشکار به هیچ وجه نمیتواند مبنایی برای سه کشور اروپایی برای خودداری از اجرای تعهدات خود باشد».
هولگیت در ادامه مدعی شد «امتناع ایران از اجرای تعهدات خود تحت کد اصلاحی ۳.۱ و تصمیم آن برای توقف اجرای موقت پروتکل الحاقی، بهشدت دسترسی به اطلاعات و مکانهایی که آژانس برای برای اجرای ماموریت راستیآزمایی به منظور اطمینان از عدم وجود فعالیتهای اعلام نشده به آنها نیاز دارد را محدود میکند.
این در حالی است که پذیرش اجرای کد اصلاحی ۳.۱ از جمله اقدامات منعکس شده در بند ۱۳ از مقدمه برجام و همچنین بند ۶۵ پیوست یک آن بود. به دنبال خروج آمریکا از برجام و عدم اجرای تعهدات اتحادیه اروپا و سه کشور اروپایی آلمان، انگلستان و فرانسه تحت این توافق، ایران در اعمال حقوق خود وفق بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام، تصمیم گرفت صرفاً به تعهدات خود در چارچوب موافقتنامه پادمان جامع عمل کند. با این حال، ایران با حسننیت و در سایه تفاهم به دست آمده با مدیرکل، قبلاً اطلاعات کلی در مورد برنامهریزی مؤسسات جدید را ارائه و اعلام کرده است که اطلاعات پادمانی مربوطه در زمان مقرر در اختیار آژانس قرار خواهد گرفت.
نماینده آمریکا در این بیانیه به گزارش «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی که مدعی شده «این نهاد تداوم دانش خود درباره تولید و موجودی سانتریفیوژها و اجزای مرتبط با آن، در حالیکه ذخایر اورانیوم غنیشده تا ۶۰ درصد ایران در حال افزایش است را از دست داده است».
در این بیانیه همچنین ادعای تکراری مبنی بر اینکه «توجیه معتبر غیرنظامی برای ایران به منظور انباشت ذخایر اورانیوم غنیشده با درصد بالا وجود ندارد»، تکرار شده است. آمریکا مدعی شده این اقدامات در تضاد با رفتار سایر کشورهای غیرهستهای است که عضو معاهده انپیتی هستند.
هولگیت در ادامه بیانیه خود مدعی شده «در پرتو این چالشهای ادامهدار، ضروری است که ایران اطلاعات و دسترسی مورد نیاز بهمنظور فعالیتهای مرتبط با غنیسازی را در اختیار آژانس قرار دهد».
نماینده آمریکا به لغو انتصاب بازرسان آژانس در ایران هم اشاره کرد و گفت ایران بهجای این اقدامات، تصمیم گرفت چندین بازرس باتجربه آژانس را لغو انتصاب کند.
ایران اما اعلام کرده حق حاکمیت خود برای اعتراض به لغو انتصاب بازرسان آژانس، نه تنها در زمان پیشنهاد انتصاب بلکه در هر زمان دیگری پس از انتصاب نیز را برای خود محفوظ میدارد. در حال حاضر تعداد کل ۱۲۰ بازرس منصوب شده برای ایران در اختیار آژانس است. این به وضوح نشان میدهد که ایران تمایل دارد آژانس را قادر سازد تا وظایف خود را با بهرهمندی از بازرسان مختلف با تجربه انجام دهد. اعمال این حق به هیچ وجه مستقیم یا غیرمستقیم بر توانایی آژانس برای انجام بازرسیهای خود در ایران تأثیر نمیگذارد.
نماینده آمریکا همچنین مدعی شده آمریکا مانع از بازگشت ایران به تعهدات برجامی نیست و اظهارات درباره اینکه این کشور به همراه سه کشور اروپایی عضو برجام اراده سیاسی برای جمعبندی مذاکرات سال ۲۰۲۲ نداشتهاند را رد کرده است.
دیپلمات آمریکایی در ادامه ادعاهای عجیب خود آورده که ۲ بار در سال ۲۰۲۲ توافقهایی روی میز گذاشته شد اما ایران با «خواسته های غیرقابل قبول و فراتر از برجام» به آنها پاسخ داد.
نمایندگی اتحادیه اروپا در سازمانهای بینالمللی در وین، در جلسه امروز شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی در بیانیهای درباره راستیآزمایی و نظارت در جمهوری اسلامی ایران ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل گفت: اطمینان یافتن از این که ایران به یک سلاح هستهای دست پیدا نکند، یک اولویت امنیتی مهم برای اتحادیه اروپا است.
این در حالی است که مقامات ایران تاکید کردهاند تولید و بهکارگیری تسلیحات اتمی جایی در برنامه دفاعی ایران ندارد و ماهیت برنامه هستهای ایران، صرفا، صلحآمیز است.
در ادامه این بیانیه آمده است: اتحادیه اروپا نسبت به راهکاری دیپلماتیک برای مسئله هستهای ایران متعهد است. ما از تمامی کشورها میخواهیم که از اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل حمایت کنند.
نمایندگی اتحادیه اروپا با نادیده گرفتن بدعهدیهای شرکای توافق هستهای در پایبندی به مفاد آن و حق مشروع ایران برای اقدامات جبرانی در صورت عدم پایبندی طرف مقابل، گفت: مایه تاسف ما است که ایران تصمیمات لازم برای بازگشت به تعهدات برجامی را اتخاذ نکرده است. خطر بروز بحران اشاعه تسلیحات اتمی در منطقه در نتیجه رویه هستهای ایران رو به افزایش است.
این بیانیه میافزاید: اتحادیه اروپا عمیقا، نگران گسترش هشداردهنده برنامه هستهای ایران است. ایران تا حد زیادی در حال فاصله گرفتن از تعهدات برجامی بوده و به طرز بازگشتناپذیری در حال کسب دانش در این زمینه است. اتحادیه اروپا با نگرانی ویژهای به تداوم انباشت اورانیوم غنیشده و توسعه زیرساختهای غنیسازی اوارنیوم از سوی ایران است. در گزارش مدیرکل آژانس به طور مستند به بالا رفتن ذخایر اتمی، از جمله بالا رفتن شدید مواد هستهای غنیشده با خلوص ۶۰ درصد است. این اقدامات دربردارنده خطرات بسیار قابل توجهی در زمینه اشاعه تسلیحات اتمی بوده و نگرانیهای شگرفت درباره مقاصد ایران را افزیش میدهد، چرا که هیچ توجیه موثق غیرنظامی ندارند.
ابراز نگرانی هیات اتحادیه اروپا در حالی مطرح میشود که جمهوری اسلامی ایران پس از خروج آمریکا از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در سال ۲۰۱۸ به تدریج اجرای تعهدات هستهای خود را ذیل این توافق کاهش داد. برجام محدودیتهایی را برای فعالیتهای هستهای ایران در ازای رفع تحریمهای ایجاد کرده بود. تلاشها برای احیای این توافق نیز که با خروج یکجانبه ایالات متحده ضعیف شد، تاکنون به نتیجه نرسیده است.
«محمد اسلامی» رئیس سازمان انرژی اتمی امروز (سهشنبه) در این باره گفت: اگر طرفین به تعهدات خود برنگشتند و عمل نکردند ما هم کاهش تعهدات را داریم، اکنون در فاز کاهش تعهدات هستیم و ملاک برای ما قانون اقدام راهبردی مجلس برای رفع تحریمها است.
اسلامی بیان کرد: در چارچوب قانون ملی کار میکنیم در چارچوب پادمان و انپیتی نیز هستیم، اگر گزارش آن مغایرتی میدهد به دلیل این است که آنها در برجام به تعهدات عمل نکردند که لازم است به تعهدات خود برگردند ما هم تعهدات خود را انجام میدهیم، اگر قطعنامه دهند یا فشار سیاسی بیاورند قطعا عکسالعمل نشان میدهیم.
در این بیانیه با اشاره به اقدامات جبرانی ایران در قبال یک قطعنامه تنبیهی غرب در نشستهای پیشین شورای حکام که شامل خاموش کردن برخی دوربینهای نظارتی آژانس در تاسیسات اتمی خود بود، آمده است: آژانس بیش از سه سال است که نتوانسته است چندین فعالیت راستیآزمایی و نظارتی مهم مرتبط با برجام را انجام بدهد. تصمیم بعدی ایران برای خاموش کردن تمامی تجهیزات نظارتی آژانس در ارتباط با برجام شرایط را بدتر کرده است. آژانس تداوم اشراف خود بر تولید و موجودی سانتریفیوژها، روتورها و بیلوزها، آب سنگین و کنسانتره اورانیوم را از دست داده است.
هیات اتحادیه اروپا گفت: ما، قویا، از ایران میخواهیم رویه نگرانکننده هستهای خود را تغییر داده و بدون تاخیر با تعهدات خود در زمینه منع اشاعه تسلیحات هستهای بازگردد. اتحادیه اروپا از ایران انتظار دارد که روند نصب تجهیزات راستیآزمایی و نظارت را تکمیل کند و به آژانس دسترسی نامحدودی به اطلاعات آنها بدهد. ما همچنین از ایران میخواهیم به اجرای پروتکل الحاقی بازگردد، آن را تصویب کند و اجرای تمامی مقررات نظارتی و راستیآزمایی مرتبط با برجام را ازسر بگیرد.
اتحادیه اروپا همچنین در شورای حکام از ایران خواست که بیانیه مشترک مارس ۲۰۲۳ خود با آژانس را اجرا کند.