نورافکن پلیس روی برهنگیِ فرهنگی / توپ توی زمین برهنگان است

 هنوز هم کمابیش عجیب و غریب‌ترین آدم‌های شهر را می‌توان در حدفاصل چهارراه تا میدان ولی عصر (عج) و خیابان‌ها و کوچه‌های اطرافش پیدا کرد. با جابجایی دانشکده‌ی هنر و معماری و کوچ دانشجویان تئاتر از همسایگی تئاتر شهر، وضعیت خاصِ فرهنگی در این ناحیه تا حدودی تعدیل شده. با این حال این راسته همچنان حساس‌ترین نقطه‌ی شهر و محل تقاطع انواع خرده فرهنگ‌ها در قلب تهران است.

با فرارسیدن فصل گرما، «طرح نور» بر چهارراه ولی‌عصر (عج) سایه انداخته و فراجا حضور برنامه‌ریزی شده و نمایانی دارد. بازگشت پلیس به ماموریت‌های حوزه‌ی حجاب پس از قریب به دو سال کناره‌گیری، جنجال‌های زیادی به پا کرده و ابهاماتی را هم موجب شده. در این میان مهم‌ترین پرسش این است که «طرح نور» چه تفاوتی با «گشت ارشاد» دارد؟! روز گذشته به همین منظور خبرنگار دفاع‌پرس برای چند ساعت زاغ سیاه پلیس را در چهارراه ولی‌عصر (عج) چوب زد. 

طرح نور از درون

قریب به بیست دستگاه موتور سیکلت‌ تریل، یک خودروی ون و یک دستگاه اتوبوس در چهارراه ولی‌عصر (عج) مستقر است. تقریبا اغلب بانوانی که چشم‌شان به این تصویر می‌افتد، ناخودآگاه دستی به روسری می‌برند و آن را جلو می‌کشند. اما آیا این نگرانی بجاست؟! ساعت ۱۶ بعد از ظهر است و اتوبوس متهمان همچنان خالی از متهم. روبه‌روی‌ رستوران ایران-ایتالیا، سر یکی از ماموران خانم خلوت به نظر می‌رسد. فرصت مناسبی‌ست تا در مقام یک شهروند از او بپرسیم معیارهای پلیس برای تشخیص هنجارشنکی در این مقطع از زمان، دقیقا چیست؟ یا به زبان ساده‌تر بدحجابی چیست و پلیس در ‌«طرح نور» جلوی چه کسانی را می‌گیرد؟

خانم پلیس می‌گوید: «هنجارشکن کسی‌ست که مرتکب کشف حجاب شده. منظور از کشف حجاب هم روشن است؛ برداشتن روسری، برهنگی اعضای بدن و نداشتن مانتو.» پاسخ او حاکی از آپدیت شدن معیارهای پلیس مطابق با عُرفِ جدید است. به نظر می‌رسد تغییرات عرفی برای فراجا حائز اهمیت است و این مساله در «طرح نور» لحاظ شده. با کمی دقت مشخص می‌شود کیس‌هایی که زمانی خوراک گشت ارشاد بودند، بدون مشکل از تور «طرح نور» عبور می‌کنند.

با نشان دادن کارت خبرنگاری و لو دادن هویت‌مان، خانم پلیس متقاعد می‌شود تا اطلاعات بیشتری را به اشتراک بگذارد. او می‌گوید: «۹۹ درصد موارد با تذکر رفع می‌شود و موارد برهنگی بسیار نادر است. اگر هم احیانا سر و ضع کسی بگونه‌ای باشد که نتواند همان لحظه پوشش خود را اصلاح کند، به اتوبوس منتقل می‌شود تا برایش لباس بیاورند. معدود کسانی هم که به پایگاه منتقل می‌شوند، بیشتر از دو ساعت معطلی نمی‌کشند و زودتر از خود ما به خانه می‌رسند».

فیس‌توفیس با ماموران مشکی‌پوش

به سراغ شماری از ماموران ناجا می‌رویم که با لباس مشکی و کلاه کج مقابل مترو در ضلع شمال شرقی چهارراه ایستاده‌ و دست‌های‌شان را از پشت گره کرده‌اند. بسیاری از خانم‌هایی که از پله برقی بالا می‌آیند به محض فیس‌توفیس شدن با ماموران مشکی‌پوش شوکه می‌شوند؛ طبعا یک‌بار از بیم برخورد و بار دیگر هم بابت عدم برخورد! در واقع بسیاری از کسانی که فکر می‌کنند بدحجاب هستند، حجاب‌شان از نظر پلیس مشکل قانونی ندارد.

در روزهای اخیر شایعه‌ای پیچیده بود مبنی بر این‌که پلیس در خیابان از نسبت زوج‌ها هم سوال می‌کند و به روابط دخترها و پسرها حساسیت نشان می‌دهد. در همین حال به یکی از ماموران مرد که یک زوج دهه‌هشتادی را متوقف کرده نزدیک می‌شویم. اما قبل از این‌که بتوانیم گفت‌وگوی‌شان را استراق سمع کنیم، مشکل حل می‌شود. چاره‌ای نمی‌ماند جز این‌که خودمان را معرفی و طرح سوال ‌کنیم. آقای پلیس می‌خندد و با رد این فرضیه می‌گوید: «درباره‌ی نسبت آدم‌ها پرس‌وجو نمی‌کنم. فقط از آن دختر خانم خواستم تا دکمه‌هایش را ببندد.»

چهارراه ولی‌عصر را حوالی ساعت ۲۰ در حالی ترک می‌کنیم که اتوبوس مذکور همچنان خالی از متهم است. در عوض صدمتر بالاتر کفیِ راهنمایی و رانندگی پر از سی‌جی‌۱۲۵های توقیفی‌ست. اکنون با روزرسانی معیارهای هنجارشکنی توسط فراجا، توپ در زمین اقلیت برهنه افتاده. «طرح نور‌» پیام روشنی دارد؛ برهنگی مُخِلِ قانون و هنجارهای فرهنگی و اجتماعی‌ست و تحت هیچ شرایطی تحمل نمی‌شود.