به گزارش مجله سلامت صد آنلاین، در این مقاله به بررسی و شناخت ویروس قارچ سیاه میپردازیم. این ویروس که برخی نامها به عنوان "موکورمیکوزیس" هم شناخته میشود میتواند عفونتهای جدی و خطرناکی ایجاد کند. با معرفی و شرح علائم، پیشگیری، و مدیریت این ویروس در این مقاله، میتوان تا حد زیادی به آگاهی عمومی کمک کرد.
ویروس قارچ سیاه چیست؟
ویروس قارچ سیاه، یا موکورمایکوزیس، یک عفونت قارچی جدی است که در افرادی با سیستم ایمنی ضعیف رخ میدهد. این قارچ به طور طبیعی در خاک، گیاهان پوسیده و مواد آلی وجود دارد و افراد معمولا از طریق استنشاق هاگهای قارچی بیمار میشوند. با این حال، در افراد سالم، سیستم ایمنی بدن به طور موثر با این قارچ مبارزه میکند.
افراد مبتلا به نقص سیستم ایمنی، به ویژه کسانی که تحت درمان با کورتیکواستروئیدها قرار گرفته اند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به ویروس قارچ سیاه هستند. کورتیکواستروئیدها در حالی که به کاهش التهاب ناشی از بیماری کمک میکنند، سیستم ایمنی بدن را نیز ضعیف میکنند و این امر قارچ را قادر میسازد تا به راحتی رشد کرده و تکثیر شود.
به طورکلی عفونت قارچی سیاه یک عفونت قارچی نادر، اما جدی است. این قارچها رگهای خونی اطراف را مورد حمله قرار میدهند و به آنها آسیب میرسانند و باعث بافت مردگی و حتی مرگ افراد میشوند.
انواع عفونت ویروس قارچ سیاه
عفونت قارچ سیاه ریوی:
در بیماران مبتلا به سرطان و در بیمارانی که پیوند سلولهای بنیادی یا پیوند عضو داشته اند، شایعترین است.
عفونت قارچ سیاه سینوس و مغز:
عفونت سینوس است که میتواند به مغز سرایت کند. این بیشتر در بیماران مبتلا به دیابت کنترل نشده و در بیمارانی که پیوند کلیه انجام داده اند دیده میشود.
عفونت قارچ سیاه پوست:
این عفونت پوستی است که قارچها از طریق پوست آسیب دیده وارد بدن میشوند (به دلیل جراحی، سوختگی شدید یا هر نوع آسیب پوستی). این مورد شایعترین ویروس در میان افرادی است که سیستم ایمنی ضعیفی ندارند.
عفونت قارچ سیاه دستگاه گوارش:
این بیماری در میان کودکان خردسال به ویژه نوزادان کم وزن و نوزادان نارس کمتر از ۱ ماه که تحت عمل جراحی قرار گرفته اند یا داروهایی که توانایی بدن برای مبارزه با بیماری را کاهش میدهند، شایع است.
عفونت قارچ سیاه منتشر:
عفونتی است که معمولاً مغز را درگیر میکند، اما زمانی که عفونت از طریق جریان خون پخش میشود و میتواند سایر قسمتها و اندامهای بدن مانند قلب، طحال و پوست را درگیر کند.
علائم ویروس قارچ سیاه
علائم ویروس قارچ سیاه میتواند بسته به محل عفونت متفاوت باشد، اما برخی از علائم شایع عبارتند از:
سیاهی پوست:
این علامت معمولا در اطراف بینی، چشم یا سینوسها رخ میدهد و به همین دلیل به این بیماری قارچ سیاه گفته میشود.
ورم صورت:
تورم میتواند در اطراف بینی، چشم یا گونهها رخ دهد.
احتقان بینی یا سینوس:
این میتواند منجر به درد صورت، سردرد و ترشحات بینی سیاه شود.
تب:
تب خفیف تا شدید ممکن است رخ دهد.
مشکلات بینایی:
در صورت ابتلا به چشم، فرد ممکن است دچار تاری دید، درد چشم یا حتی از دست دادن بینایی شود.
سایر علائم:
- شکم درد
- تهوع و استفراغ
- خونریزی گوارشی
-خون در مدفوع شما
- اسهال
- اگر پوست شما آلوده باشد، ناحیه ممکن است تاول، قرمز یا متورم به نظر برسد. ممکن است سیاه شود یا احساس گرما یا درد داشته باشد.
- درد قفسه سینه
- تنگی نفس
تشخیص ویروس قارچ سیاه
تشخیص ویروس قارچ سیاه میتواند چالش برانگیز باشد، زیرا علائم آن میتواند شبیه سایر بیماریها باشد. پزشک ممکن است برای تشخیص از موارد زیر استفاده کند:
معاینه فیزیکی:
پزشک به دنبال علائم عفونت مانند سیاهی پوست، تورم و ترشحات بینی سیاه خواهد بود، همچنین از شما میپرسد که در مدت اخیر غذای فاسد مصرف کرده اند یا در معرض اسپور قارچی قرار داشته اند.
بیوپسی:
اگر به نظر برسد که عفونت ریه یا سینوس دارید، پزشک ممکن است نمونهای از مایع بینی یا گلو را گرفته و بر روی آن آزمایشهایی را انجام بدهد، همچنین نمونه کوچکی از بافت آلوده برداشته شده و برای بررسی وجود قارچ زیر میکروسکوپ فرستاده میشود.
تصویربرداری:
سی تی اسکن یا MRI ممکن است برای بررسی گسترش عفونت استفاده شود، زیرا عفونت قارچ سیاه میتواند به سیستم عصبی نفوذ کند، درنتیجه این کار میتواند متخصصان را از وجود قارچ در نواحی حساسی مثل مغز، مطمئن کند.
درمان ویروس قارچ سیاه
ویروس قارچ سیاه یک بیماری عفونی جدی است که در صورت عدم درمان سریع میتواند کشنده باشد. در مواردی که عفونت در مراحل اولیه سینوسی شناسایی شود، بیشتر بیماران به طور کامل از آن بهبود مییابند.
- داروهای ضد قارچ (لیپوزومال آمفوتریسین B، پوزاکونازول و ایزاوکونازول) از طریق ورید یا از طریق دهان تجویز میشوند.
- اغلب نیاز به جراحی برای برش بافت یا قسمتهای عفونی وجود دارد.
- آمفوتریسین B یک عامل ضد قارچی موثر است که برای درمان عفونتهای قارچی جدی و تهدیدکننده زندگی استفاده میشود، اما دارای عوارض جانبی قوی مانند خون در مدفوع، مشکلات عصبی مانند تشنج (تشنج)، اختلال عملکرد کلیه (مانند کم یا عدم ادرار کردن یا ادرار دردناک یا دشوار) تجمع مایع در ریه ها، زردی و سکته مغزی است.
- بیماران ممکن است تا ۲۸ تا ۴۲ روز به یک روش ضد قارچ داخل وریدی نیاز داشته باشند.
عوارض ویروس قارچ سیاه
ویروس قارچ سیاه یک بیماری جدی است و اگر به موقع درمان نشود میتواند عوارض جدی و حتی تهدید کننده زندگی داشته باشد، از جمله:
- اگر عفونت به چشم سرایت کند، میتواند منجر به از دست دادن دائمی بینایی شود.
- اگر عفونت به عروق خونی مغز سرایت کند، میتواند منجر به سکته مغزی شود.
- در موارد نادری، ویروس قارچ سیاه میتواند کشنده باشد.
پیشگیری از ویروس قارچ سیاه
قارچ سیاه میتواند در هنگام نفس کشیدن وارد بدن شما شود یا در تماس با محصولات پوسیده باشد. لطفا توجه داشته باشید که قارچ سیاه، برخلاف بیماریهایی نظیر کویید۱۹، مسری نیست و شما میتوانید بدون هیچ نگرانی با فرد مبتلا به عفونت قارچی در تماس باشید.
با این حال، برای اطمینان از پیشگیری از قارچ سیاه باید چند نکته را در نظر داشت.
- زمانی که در مناطقی با خاک و گرد و غبار زیاد هستید، همیشه از ماسک صورت استفاده کنید. از محلهای گودبرداری و ساخت و ساز دوری کنید.
- افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند باید از فعالیتهایی مانند باغبانی و حیاط کاری که شامل تماس با تودههای کمپوست، خاک و گرد و غبار است اجتناب کنند.
- از آب آلوده دوری کنید و مناطق آسیب دیده از آب را در خانه خود تعمیر کنید.
گروههای در معرض خطر ویروس قارچ سیاه
بیماران دیابتی کنترل نشده:
دیابت کنترل نشده سیستم ایمنی بدن را ضعیف میکند و این امر افراد دیابتی را در برابر عفونتهای قارچی مانند ویروس قارچ سیاه آسیب پذیرتر میسازد.
بیماران تحت درمان با کورتیکواستروئیدها:
همانطور که گفته شد، کورتیکواستروئیدها در حالی که به کاهش التهاب ناشی از کووید-۱۹ کمک میکنند، سیستم ایمنی بدن را نیز ضعیف میکنند.
بیماران پیوند عضو:
افرادی که تحت پیوند عضو قرار گرفته اند داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی مصرف میکنند تا از رد عضو جلوگیری کنند. این داروها سیستم ایمنی بدن را به شدت ضعیف میکنند و خطر ابتلا به عفونتهای فرصت طلب مانند ویروس قارچ سیاه را افزایش میدهند.
بیماران مبتلا به سوء تغذیه:
سوء تغذیه میتواند سیستم ایمنی بدن را ضعیف کند و خطر ابتلا به عفونتها را افزایش دهد.
بیماران مبتلا به بیماریهای مزمن زمینهای:
بیماریهای مزمن مانند سرطان، بیماریهای کلیوی و بیماریهای ریوی میتوانند سیستم ایمنی بدن را ضعیف کرده و خطر ابتلا به عفونتها را افزایش دهند.
سایر گروه ها:
- HIV یا ایدز
- سرطان
- نوتروپنی (تعداد کم گلبولهای سفید خون)
- سطوح ناسالم اسید در بدن شما (اسیدوز متابولیک)
- زایمان زودرس یا وزن کم هنگام تولد
- اگر آسیب پوستی مانند سوختگی، بریدگی یا زخم داشته باشید، احتمال بیشتری برای ابتلا وجود دارد.
سخن پایانی درباره ویروس قارچ سیاه
ویروس قارچ سیاه یک بیماری جدی است که میتواند عواقب جدی داشته باشد. اما با آگاهی از این بیماری، گروههای در معرض خطر و راههای کاهش خطر ابتلا، میتوان اقدامات پیشگیرانه انجام داد و در صورت مشاهده علائم مشکوک، به موقع به پزشک مراجعه کرد. تشخیص زودهنگام و درمان سریع میتواند به بهبودی کامل بیمار کمک کند.
21458/خ