انتشار کتابی که روابط عاطفی و احساسی انسان در عصر فضای مجازی را بررسی می‌کند

کتاب «خانواده فناورانه؛ پیامد سیطره شبکه‌های اجتماعی مجازی بر روابط خانواده» تألیف مجید کافی و سیده مرضیه شعاع هاشمی به همت پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به بهای ۱۳۱ هزار تومان در ۳۱۸ صفحه اخیراً منتشر شد.

این تحقیق در صدد آن است تا تأثیر استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی بر روابط ساختاری و انسانی (جنسی و عاطفی) خانواده‌های شهر تهران را شناسایی کرده و با استفاده از روش پیمایش و تکنیک تحلیلی شبکه‌های عصبی مصنوعی، پیامد استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی بر نظام خانواده را بر اساس برخی ویژگی‌های از پیش تعیین شده پیش‌بینی کند.

• شبکه‌های اجتماعی مجازی با تأثیر‌‌ بر روابط ساختاری و انسانی (جنسی و عاطفی) خانواده، موجب نوع جدیدی از این روابط می‌‎شود. در این تحقیق سامانه‌ای برای تخمین این تأثیر طراحی می‌شود. تحقیق با روش پیمایش و تکنیک معادلات ساختاری، و دوازده متغیر ورودی‎ به شبکه‌ عصبی مصنوعی اجرا شد. مسأله تحقیق این‌گونه صورت‌بندی شد که استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی چه تغییراتی بر روابط ساختاری و انسانی خانواده‌ها در پی خواهد داشت؟ برای گرد‌آوری داده‌ها از پرسشنامه، برای ساخت سامانه و تحلیل داده‌ها از شبکه عصبی مصنوعی و برای اعتبارسنجی نتایج از نظرات نخبگان استفاده شد.

شبکه‌های اجتماعی مجازی مورد استفاده خانواده‌های ایرانی بسیار زیاد و متنوع هستند، اما منظور از شبکه‌های اجتماعی مجازی در بستر وب در این پیمایش سه مورد از پرکاربردترین آنها یعنی تلگرام، اینستاگرام و واتساپ است، بنابراین مسأله این تحقیق عبارت است از کشف مکانیزم تغییراتی که بر اثر استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی(شام) به عنوان جزئی از فناورهای اطلاعات و ارتباطات(فاوا) بر نظام خانواده معاصر ایرانی (تضعیف روابط ساختاری و کاهش روابط انسانی(جنسی و عاطفی) حاصل شده و خواهد بود.

نتیجه تحقیق، سامانه‌ای است که در آن برای روابط جنسی و عاطفی خانواده‌ها (خروجی‌ها) طیفی از صفر تا صد را در نظر می‌گیرد. نتایج، حاکی از وجود چهار نوع روابط انسانی در بین خانواده‌های پسافناوری است: 1. خانواده‎ متعهد و پایدار (روابط عاطفی مثبت و جنسی گرم)؛ 2. خانواده ناکامیاب (روابط عاطفی مثبت و جنسی سرد)؛ 3. خانواده ناسازگار (طلاق عاطفی، روابط عاطفی منفی و جنسی گرم)؛ 4. خانواده گسیخته (طلاق فیزیکی، روابط عاطفی منفی و جنسی سرد).

در بخشی از مقدمه اثر نوشته مؤلفین آمده است: فکر آغازین موضوع تأثیر استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی بر روابط ساختاری و انسانی اعضای خانواده‌ها که مسأله روز جامعه محسوب می‌شود، از مشاهده استفاده روزافزون از شبکه‌های اجتماعی مجازی توسط اعضای مختلف خانواده‌ها شکل گرفت. استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی فارغ از جایگاه، نوع و ضرورت استفاده از آنها، خواسته یا ناخواسته بر نوع روابط ساختاری و انسانی(جنسی و عاطفی) اعضای خانواده تأثیر گذاشته و شکل‌گیری نوع جدیدی از روابط ساختاری و انسانی را در پی خواهد داشت.

از سوی دیگر صرف انجام تحقیقاتی که محدود به بررسی و تحلیل نوع روابط پیشافناوری افراد خانواده باشد، به طور مسلم روابط درون خانواده‌ها و ایجاد بسترهای مناسب برای استفاده صحیح از شبکه‌های اجتماعی مجازی نخواهد بود. با در نظر گرفتن این نکته می‌توان اذعان کرد که سنجش تأثیر استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی بر خانواده به منظور پیش‌بینی روابط انسانی خانواده‌ها در آینده می‌تواند موضوع یک تحقیق کارآمد و کاربردی باشد.

این اثر به عنوان منبع درس جامعه‌شناسی خانواده برای دانشجویان کارشناسی ارشد و دکترای جامعه شناسی و خانواده و عموم علاقه‌مندان به مباحث روش‌های نوین همچون هوش مصنوعی و شبکه‌های عصبی مصنوعی قابل استفاده است.

پایان پیام/