اول از همه، این پرسش مطرح میشود که افزودن پشه به محیط زیست چگونه میتواند شیوع مالاریا و سایر بیماریهای قابل انتقال از پشهها را کاهش دهد؟ همه چیز به فرآیندی برمیگردد که به عنوان «تکنیک حشره عقیم»(SIT) شناخته میشود.
به طور خلاصه، «تکنیک حشره عقیم» همانطور که از نامش پیداست، شامل عقیم کردن پشههای نر اسیر، سپس رها کردن آنها در مناطقی است که پشههای ماده وحشی وجود دارند. بنابراین نرهای عقیم شده به جفتگیری با آن مادهها میپردازند، اما چون نرها عقیم هستند، هیچ تخمی از این پیوندها تولید نمیشود.
نکته مهم این است که در گونههای پشههایی که حامل انگلهای بیماریزا هستند، مادهها فقط یک بار در زندگی خود تخمگذاری میکنند. این بدان معناست که آنها فرصتی برای تلاش مجدد با یک نر بارور ندارند. از سوی دیگر، نرهای عقیم میتوانند با چندین ماده دیگر برخوردها و جفتگیریهای بیثمری داشته باشند.
«تکنیک حشره عقیم» در واقع بیش از ۵۰ سال است که برای کاهش جمعیت حشراتی که آفت هستند، در سراسر جهان استفاده میشود. رایجترین روش عقیمسازی نرها نیز روش پرتودهی است که توسط سازمان ناظر هستهای سازمان ملل، یعنی آژانس بینالمللی انرژی اتمی(IAEA) توسعه یافته است.
اکنون دانشمندان از پهپادها برای توسعه اثر این روش کمک گرفتهاند.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی به تازگی سیستمی را تأیید کرده است که از طریق مشارکت شرکت برزیلی ساخت پهپادها موسوم به «برد ویو»(BirdView) و شرکت تحقیقات کشاورزی برزیل توسعه یافته است.
پشههای تب زرد(Aedes aegypti) ماده وقتی انسان را نیش میزنند، ممکن است انگلهایی را منتقل کنند که باعث بیماریهایی مانند تب دنگی، تب زرد، زیکا و چیکونگونیا میشوند.
در تنظیمات آزمایشی، یک مخزن مخصوص در قسمت زیرین یک پهپاد کوادکوپتر برای انتقال ایمن پشههای نر عقیم به مناطق اصلی تولید مثل پشهها که برای وسایل نقلیه زمینی جادهای غیر قابل دسترس هستند، استفاده میشود. سپس پهپادها پشههای نر عقیم شده را در این مناطق رها میکنند.
پژوهشگران میگویند پشهها در این روش، آسیب یا فشار کمی را تجربه میکنند، چرا که آسیب و فشار بر آنها میتواند بر ویژگیهای پرواز یا عادات جفتگیری آنها تأثیر منفی بگذارد.
در آزمایشهای میدانی بسیار دلگرمکننده که در برزیل انجام شد، این سیستم با موفقیت برای رهاسازی پشههای نر عقیم تب زرد که مادههای آنها بیماریهای تب دنگی، تب زرد، زیکا و چیکونگونیا را منتقل میکنند، همراه با مگسهای تسه تسه که بیماری خواب را منتشر میکنند، استفاده شده است.
یک پهپاد میتواند در هر پرواز ۱۰ دقیقهای ۱۷ هزار حشره را رها کند که مساحتی حدود ۱۰۰ هزار متر مربع را پوشش میدهد.
به گفته ریکاردو ماچادو، یکی از بنیانگذاران شرکت BirdView، این سیستم، ظرفیت پراکندگی تقریباً ۳۰۰ هزار حشره در روز را فراهم میکند.
وی میافزاید که استفاده از سیستم رهاسازی هوایی میتواند ۹۰ درصد از جمعیت پشههای تب زرد را ظرف سه تا چهار هفته کاهش دهد، در حالی که این مدت در صورت استفاده از حمل و نقل زمینی سه تا چهار ماه طول میکشد.
ماچادو در پایان گفت: رهاسازی با پهپاد بسیار سریعتر است و این امکان را فراهم میکند که مقادیر بیشتری از حشرات به روشی همگنتر پراکنده شوند. نتیجه این کار در سایتهای درمان به خوبی منعکس شده است.
321456