مهمترین کار مربیان در تورنمنتهایی مهم و طولانی مثل جام ملتها یا جام جهانی، آنالیز دقیق عملکرد بازیکنان و رسیدگی به شرایط روحی روانی آنهاست. در این تورنمنتها همیشه اتفاقات غیر منتظره میافتد و شما باید آماده شرایط حساس باشید. این درست که همه تیمها قبل از شرکت در این تورنمنتها لیست نفرات خود را اعلام کنند اما در نهایت اینکه در هر پست دو بازیکن بگذارید و حداقل سه گلر هم داشته باشید، فرمولی است که اغلب مربیان دنیا به آن میرسند و در تمام تورنمنتهای تاریخ همیشه شرایطی بوده که مربیان را غافلگیر کند. درست در همین شرایط حساس است که تفاوت و تکلیف برنده و بازنده مشخص میشود. در واقع هنر مربیان اینجا تعیین کننده است. با یک نگاه به شرایط فعلی تیم ملی کشورمان پاشنه آشیل مشخص و تکلیف مربیان و آنالیزورها نیز مشخص میشود. بازیکنی تعیین کننده که قرار است در ادامه مسیر به ما کمک کند کیست؟
روزبه چشمی از آن استثناها در تاریخ فوتبال ماست که به عنوان یک هافبک دفاعی آنقدر درخشان بود که به استقلال و تیم ملی رسید اما به عنوان یک دفاع میانی آنقدر بد بود که حتی برخی او را شایسته حضور در لیگ برتر هم نمیدیدند. روزبه یک ترکیب متضاد است. قد بلند، شرایط فیزیکی ایدهآل، قدرت تکل زنی و هوش خوب در مقابل بیاحتیاطی، کمبود سرعت و توانایی غافلگیر شدن به میزان زیاد در طول یک بازی!
روزبه مهره مورد اعتماد کارلوس کی روش بود و دیدیم که او در بازگشت ناگهانی دوباره کسی را که توسط اسکوچیچ و ویلموتس دعوت هم نمیشد با خود به جام جهانی برد و آنجا هم به او بازی داد تا روزبه گل هم بزند. اما همین کاپیتان دوم استقلال هر وقت به ضرورت کمبود مدافعان تیمش به قلب دفاع رفته بلای جان آبیها شده و مربیان را تا مرز سکته برده است و جالب اینکه از فرهاد مجیدی تا ساپینتو و جواد نکونام همه در طول یک فصل با وجود خرید مدافعان میانی باز مجبور به استفاده از روزبه شدهاند.
همین حکایت حالا در تیم ملی هم هست. امیر قلعه نویی احمد نوراللهی را خط زد تا امید ابراهیمی را به عنوان جانشین سعید عزت اللهی در هافبک دفاعی به قطر ببرد. او چهار مدافع میانی هم برداشت و روزبه مثل احسان حاج صفی، بازیکنی دو پسته بود که میتوانست هم در هافبک دفاعی و هم در دفاع میانی بازی کند. کی روش هم معمولاً چنین کاری میکرد و دیدیم در جام جهانی ۲۰۱۸ به همین دلیل پژمان منتظری را به سیدجلال حسینی ترجیح داد. پس ژنرال هم چنین کرد و روزبه نه انتخاب وسط بود و نه دفاع!
قبل از جام ملتها مرتضی پورعلی گنجی را از دست داده بودیم. شجاع خلیلزاده هم بازی اول مصدوم شد و مجید حسینی هم در یک سال اخیر به دلیل مصدومیت، دیدارهای زیادی را در سوپرلیگ حرفهای ترکیه از دست داده است. حسینی هم در بازی دوم برابر هنگ کنگ مصدوم شد و بیرون رفت. حالا برای بازی مهم با امارات که تکلیف سرگروه را مشخص میکند ما دوباره شجاع را نداریم و مجید حسینی هم در بازی قبل به شدت با سایر عناصر دفاعی ما ناهماهنگ بود. سامان فلاح آخرین گزینه ماست که بدون تجربه ملی قاعدتاً نباید در چنین مسابقه حساسی روی او ریسک کرد. این گونه بود که قلعه نویی هم مثل مربیان استقلال به گزینه روزبه چشمی رسید، در برابر هنگ کنگ و در نیمه دوم که میخواست پیروزی را حفظ کند بعد از خروج مجید حسینی روزبه را به قلب دفاع فرستاد. سعید عزت اللهی سر جای خود در زمین حاضر شد و در ادامه امید ابراهیمی هم آمد تا کمربند دفاعی ایران تمام داشتههای خود را در همین بازی دوم رو کند!
با توجه به احتمال تکرار این اتفاق لازم است که عملکرد روزبه در بازی برابر هنگ کنگ بشه به شکل دقیق مورد آنالیز قرار گیرد و ایرادات او برطرف و از تکرار اشتباهاتش در بازیهای بد جلوگیری کنیم. به شکل تنظیمات اولیه همه در فوتبال میدانند که روزبه در هافبک دفاعی عالی و در دفاع میانی پراشتباه است. در هافبک بزرگترین حسن او تصاحب توپهای سرگردان و خراب کردن بازی حریف است و در دفاع، بزرگترین ایرادش دادن پنالتیهای زیاد، وقتی قرار است مقابل مدعیان اصلی جام بازی کنیم باید این فرض را بپذیریم که داوریها خیلی به نفع ما نخواهد بود پس هر اتفاقی در محوطه جریمه میتواند یک پنالتی به ضرر ما باشد.
روزبه چشمی در نیمه اول سر جای تخصصی خود برای اولین بار کنار سامان قدوس ایستاد اما نتوانست مثل سعید عزت اللهی سامان را راه بیندازد و پوشش دهد. روزبه در نیمه اول به مراتب بیشتر از سعید عزت اللهی از حریف توپ گرفت اما به جای سامان بیشتر مهدی طارمی را دید که عقب آمده بود. هرچه بازی جلوتر رفت و تعداد پاسهای اشتباه بازیکنان ما زیاد شد، روزبه هم تصمیم گرفت خودش پاس بدهد و او هم توپهای بسیاری را لو داد. در دقایق آخر که به قلب دفاعی رفت آن ناهماهنگیهای مجید حسینی با کنعانی و بیرانوند را نداشت اما فراموش نکنیم که هنگ کنگ هم تیمی نبود که بتواند خیلی به دفاع ما فشار بیاورد. او در آسمان عالی بود و روی زمین پراشتباه مثل بقیه...
حالا بزرگترین معمای تیم ملی ما در جام ملتها روزبه چشمی است. آیا قرار است او در قلب دفاع کنار کنعانی بازی کند یا اینکه دوباره به هافبک دفاعی برمیگردد؟ فقط میتوانیم امیدوار باشیم که آن نمایش ضعیف و ناهماهنگ بازیکنان برابر هنگ کنگ که باعث شد تمام بازیکنان پاسهای اشتباه زیادی بدهند و از سابقه درخشان خود فاصله بگیرند، دیگر تکرار نشود.