پنجشنبه ۰۱ آذر ۱۴۰۳
بر حسب اعلام منابع منطقه‌ای، روز گذشته (شنبه) در حمله به محله المزه دمشق، تعدادی از نیروهای مستشاری ایران به شهادت رسیدند. سپاه پاسداران در پی این حمله بیانیه‌ای صادر کرد. در این بیانیه، روابط عمومی کل سپاه از شهادت پنج نفر از مستشاران نظامی سپاه و مدافعان حرم در حمله رژیم جنایتکار صهیونیستی به دمشق خبر داد. روابط عمومی کل سپاه در متن این اطلاعیه نوشت: «بسم الله الرحمن الرحیم. در پی اقدام متجاوزانه رژیم ددمنش و جنایتکار صهیونیستی در حمله هوایی به دمشق ۴ تن از مستشاران نظامی سپاه و مدافعین حرم و تعدادی از نیروهای سوریه به درجه رفیع شهادت نائل آمدند. شهادت شهیدان حجت‌الله امیدوار، علی آقازاده، حسین محمدی و سعید کریمی را به حضرت ولیعصر (عج )، مقام معظم رهبری و فرماندهی کل قوا (مدظله العالی)، خانواده‌های معظم شهیدان و آحاد فرماندهان و رزمندگان جبهه مقاومت اسلامی تبریک و تسلیت می‌گوییم».
ساعاتی پس از انتشار بیانه سپاه پاسداران، خبری منتشر شد مبنی بر اینکه یکی دیگر از مدافعان حرم ایرانی، به علت شدت جراحت‌ها به شهادت رسید و اکنون تعداد شهدای این حمله 5 نفر شده است. خبرگزاری رسمی سوریه (سانا) انفجار در دمشق را تأیید کرد و گزارش داد که به احتمال زیاد این انفجار ناشی از حمله هوایی اسرائیل به منطقه مسکونی المزه در غرب دمشق است. خبرگزاری آسوشیتدپرس نیز به نقل از چند مقام آگاه روایت خود را ارائه و عنوان کرد که در جریان حمله اسرائیل به یک ساختمان مسکونی در دمشق، پایتخت سوریه که مورد استفاده نیروهای سپاه پاسداران ایران بوده ۱۰ نفر کشته و زخمی شده‌اند. این خبرگزاری می‌گوید که یک فرمانده سپاه و معاونش در جریان این حمله کشته شده‌اند. گفته می‌شود که حمله به یک ساختمان سه‌طبقه انجام شده و آن را کاملا ویران کرده است. همچنین برخی منابع خبری از شهادت یکی از فرماندهان اطلاعات سپاه قدس خبر داده‌اند.
دیده‌بان حقوق بشر سوریه نیز ضمن اعلام اینکه این حمله با موشک انجام شده، آمار ۱۰ کشته و زخمی را تأیید کرده است. به گفته رسانه‌های سوری در جریان این حمله دست‌کم پنج نفر شهید شده‌اند. رسانه‌های سوریه می‌گویند که این حمله به محله المزه انجام شده است. به گفته برخی منابع، حجم تخریب ناشی از این حمله زیاد است و همین مسئله احتمال زخمی و شهیدشدن شماری در این حمله را تقویت می‌کند. در دقایق اولیه این حمله اخباری دال بر ترور زیاد نخاله (دبیر کل جنبش جهاد اسلامی) منتشر شد که جنبش جهاد اسلامی در بیانیه‌ای، صحت چنین اخباری را تکذیب کرد.
در همین باره اسماعیل السنداوی، نماینده جنبش جهاد اسلامی در سوریه گفت: حال همه کادر جنبش در دمشق خوب است و این حمله هیچ‌یک از دفاتر جنبش را هدف قرار نداده است. به نوشته یورونیوز گفته می‌شود که صدای انفجار از مرکز دمشق شنیده شده است. در بیانیه وزارت دفاع سوریه هم آمده است که اسرائیل از سمت جولان اشغالی سوریه یک ساختمان مسکونی در محله المزه شهر دمشق را هدف قرار داد و پدافند دفاعی با موشک‌های دشمن مقابله کرده و برخی از آنها را ساقط کرد. اسرائیل تاکنون بار‌ها اهدافی در سوریه، به‌ویژه مراکز مربوط به استقرار نیروهای ایرانی یا نزدیک به ایران را هدف قرار داده است.
پیش از این نیز در جریان حمله هوایی چهارم دی‌ماه اسرائیل به یک ساختمان مسکونی در دمشق رضی موسوی، یکی از مقامات عالی‌رتبه سپاه پاسداران ایران شهید شده بود. قبل‌تر در حمله یازدهم آذرماه نیز دو فرمانده ارشد دیگر به نام‌های محمدعلی عطایی‌شورچه و پناه تقی‌زاده شهید شدند. هم‌زمان یک منبع آگاه لبنانی هم اعلام کرد که در حمله پهپادی دیروز (شنبه) ارتش اسرائیل به یک خودرو در شهر صور لبنان که در فاصله ۲۵ کیلومتری نقاط مرزی رخ داد، دو مسئول مقاومت فلسطین به شهادت رسیده‌اند.
اسرائیل به هر نحو ممکن سعی دارد ایران را به دام جنگ مستقیم بکشاند
در تحلیل حمله روز گذشته به دمشق و شهادت مستشاران نظامی ایران، وحید بیانی در گفت‌وگو با «شرق» بر این باور است که این حملات از سوی اسرائیل، تنها با هدف کشاندن پای ایران به منازعه مستقیم است. این کارشناس ارشد مسائل غرب آسیا تأکید دارد که پس از حمله موشکی ایران به تروریست‌ها در اقلیم کردستان عراق و سوریه، اسرائیل با هدف تحت‌الشعاع قراردادن این حمله موشکی سعی دارد به هر شکل ممکن تهران را تحریک به درگیری مستقیم کند. بیانی در این شرایط و با توجه به التهابات بسیار شدید در منطقه غرب آسیا بر این باور است که باید تهران هوشمندانه‌ترین، دقیق‌ترین و همچنین منعطف‌ترین سیاست را در دستور کار قرار دهد که ضمن موازنه تهدید و موازنه قوا، شرایط به سمتی میل نکند که تبعات و آثار مخرب جنگ مستقیم دامن‌گیر کشور شود.
بیانی از منظر دیگری هم موضوع را مورد ارزیابی قرار می‌دهد و یادآور می‌شود «در سال جاری میلادی که سال انتخابات است، جو بایدن عملا در شرایطی قرار دارد که نه نمی‌تواند حمایت مستقیم خود را از اسرائیل کنار بگذارد و نه افزایش درگیری و جنگ در منطقه خاورمیانه می‌تواند به نفع او در انتخابات تمام شود؛ بنابراین اگرچه این کارشناس ارشد مسائل غرب آسیا اذعان دارد که نتانیاهو برای دستاوردسازی و همچنین به حاشیه راندن شرایط بغرنج خود سعی دارد جنگ کنونی در غزه را به یک جنگ منطقه‌ای و منازعه مستقیم با تهران بدل کند تا به‌واسطه آن، ایالات متحده آمریکا هم وارد این مناقشه شود، اما بایدن عملا تمایلی به درگیری مستقیم با تهران ندارد و از هر طریق ممکن سعی دارد بستر و فضا را برای کنترل و مدیریت شرایط در جهت جلوگیری از ایجاد جنگ گسترده و فراگیر در منطقه فراهم کند.
حمله‌ای برای موازنه در برابر تهران!
مجتبی رحیمی‌نیا، کارشناس دیگری بود که بر خلاف آنچه وحید بیانی و ناصر تقوی عنوان کردند، معتقد است که حمله روز شنبه به سوریه و ترور مستشاران نظامی ایران از سوی اسرائیل، آن‌هم به فاصله چند روز پس از حمله موشکی به اقلیم کردستان عراق و سوریه حکایت از آن دارد که تل‌آویو، نه با هدف کشاندن پای ایران به جنگ مستقیم بلکه برای ایجاد موازنه تهدید دست به این ترور زده است. تحلیلگر مسائل غرب آسیا در ادامه گپ‌و‌گفتش با «شرق»، ضربه ناشی از حمله موشکی سپاه به سوریه از طریق موشک خیبرشکن را مهم‌ترین هشدار غیرمستقیم تهران به تل‌آویو می‌داند که از دیدگاه او اسرائیلی‌ها پیام این حمله موشکی ایران به سوریه را دریافت کردند.
به همین دلیل تل‌آویو به دنبال ایجاد موازنه قوا و موازنه تهدید بود. پیرو گفته‌های رحیمی‌نیا، روزنامه نیویورک‌تایمز در گزارشی به این نکته اشاره دارد که حمله موشکی اخیر ایران به مواضع داعش در سوریه ممکن است نوعی ارسال پیام غیرمستقیم تهران به تل‌آویو باشد. به گفته این روزنامه آمریکایی، استفاده از موشک پیشرفته خیبرشکن، نه فقط برای انتقام از داعش بلکه برای قدرت‌نمایی ایران در برابر غرب و به‌خصوص اسرائیل مورد استفاده قرار گرفته است. نیویورک‌تایمز در ادامه این گزارش خود نوشت: ایران در حمله به تروریست‌های داعش یکی از دوربردترین و پیشرفتهترین موشک‌های خود به نام «خیبرشکن» را شلیک کرد. هم برد و هم دقت این موشک، توجه مقام‌های امنیتی در اروپا و اسرائیل و همچنین کارشناسانی که پیشرفت‌های فناوری ایران را دنبال می‌کنند، جلب کرد.
ترکیب جدیدترین موشک‌ها و پهپادها به ایران کمک کرده تا به تولیدکننده برخی از پیچیده‌ترین تسلیحات در خاورمیانه تبدیل شده و توانایی آن در تولید هزاران فروند پهپاد، بسیاری از مقام‌های غربی را شگفت‌زده کرده است. اکنون توان موشکی ایران، غرب را وادار کرده تا به پدافند و واکنش بیندیشد. در ادامه این گزارش نیویورک‌تایمز آمده است که برنامه‌‌های آمریکا برای مقابله با ایران مدت‌ها با این فرض شکل گرفته بود که توانایی‌های فرامرزی تهران محدودیت‌هایی دارد در‌صورتی‌که اکنون «خیبرشکن» قادر است اهدافی دورتر را با دقتی بیشتری از هر موشکی که ایرانی‌ها در گذشته پرتاب کرده‌اند، منهدم کند.
خیبرشکن می‌تواند اسرائیل را هدف قرار دهد اما ویژگی‌ای که آن را از سایر موشک‌های ایران متمایز می‌کند، کلاهک آن است که با بالک‌های آیرودینامیک خود مانور داده و از برخی از سامانه‌های پدافند هوایی فرار می‌کند. تصمیم به استفاده از خیبرشکن در حمله هفته اخیر به گروهک تروریستی داعش در‌حالی‌که موشک‌های ساده‌تری نیز می‌توانست به همان اندازه مؤثر باشد، در کنار برخورد با یک گروهک تروریستی می‌تواند با عنوان نمایش قدرت ایران نیز ارزیابی شود. فابیان هینز، کارشناس موشک، پهپاد و خاورمیانه در مؤسسه بین‌المللی مطالعات استراتژیک لندن، می‌گوید: مشاهده استفاده از این سامانه بسیار جالب بود. این پرسش وجود دارد که آیا ایران یکی از پیشرفتهترین موشک‌های خود را در شرایط جنگی آزمایش کرده یا پیامی به اسرائیل ارسال کرده یا هر دو آنها.
البته وحید بیانی این گزاره مطرح‌شده را به کل نادرست می‌داند و معتقد است اگر اسرائیل به دنبال ایجاد موازنه تهدید پس از حمله موشکی ایران به سوریه از طریق موشک خیبرشکن بود، نیازی به حمله دقیق، نقطه‌ای و میدانی نداشت بلکه با بمباران کور سوریه و حمله به مواضع و اهداف نیروهای محور مقاومت می‌توانست به این اهداف نائل آید. ولی این کارشناس اذعان دارد و تصریح می‌کند زمانی که اسرائیل با یک حمله نقطه‌ای که برگرفته از یک کار اطلاعاتی دقیق است، ترور مستشاران نظامی ایران را در دستور کار دارد، صرفا به این معناست که ریل‌گذاری تل‌آویو، کشاندن ایران به جنگ مستقیم است./شرق